Σάλο και ανησυχίες προκαλεί η απόφαση της Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης της Βόρειας Μακεδονίας να ξεκινήσει διαδικασίες για την αλλαγή της επίσημης ονομασίας της σε «Μακεδονική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης», επαναφέροντας έναν όρο που είχε αφαιρεθεί μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών. Η κίνηση αυτή θεωρείται από πολλούς ως μια πρόκληση που επαναφέρει ζητήματα ταυτότητας και παραβίασης διεθνών συμφωνιών.
Ομόφωνη Απόφαση για Αλλαγή Ονομασίας
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της Ομοσπονδίας, η πρόταση για την αλλαγή της επωνυμίας έγινε από τον νέο πρόεδρο, Τόμε Γκλάβτσεφ, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου. Ο Γκλάβτσεφ πρότεινε είτε την ονομασία «Μακεδονική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης» είτε την ουδέτερη εναλλακτική «Εθνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης».
Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των μελών εξέφρασε τη στήριξή της στην πρώτη πρόταση. Έτσι, συμφωνήθηκε ομόφωνα η δρομολόγηση των διαδικασιών για την επιστροφή της παλιάς ονομασίας, ενέργεια που προκαλεί αντιδράσεις και επισημάνσεις για πιθανή μη συμμόρφωση με τους όρους της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Η Προϊστορία: Από τη Συμφωνία των Πρεσπών στη Νέα Πρόκληση
Η Συμφωνία των Πρεσπών, που υπεγράφη το 2018 μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, καθόριζε ρητά την τροποποίηση ονομάτων και συμβόλων που εμπεριείχαν τον όρο «Μακεδονία», όταν αυτός δεν συνοδευόταν από τον γεωγραφικό προσδιορισμό «Βόρεια». Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, η Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης ήταν από τις πρώτες που προχώρησαν σε αλλαγή επωνυμίας.
Επί προεδρίας του πρώην διεθνούς καλαθοσφαιριστή Πέρο Άντιτς, η Ομοσπονδία εγκατέλειψε το όνομα «Μακεδονική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης», υιοθετώντας το σύμφωνο με τη συμφωνία «Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης της Βόρειας Μακεδονίας». Η συγκεκριμένη κίνηση είχε θεωρηθεί τότε ως σημαντικό βήμα για την εφαρμογή των δεσμεύσεων της χώρας έναντι της διεθνούς κοινότητας.
Νέος Πρόεδρος – Νέες Κατευθύνσεις
Η αλλαγή ηγεσίας στην Ομοσπονδία, με τον Τόμε Γκλάβτσεφ να αναλαμβάνει τα ηνία τον Απρίλιο του 2025, φαίνεται πως σηματοδοτεί μια στροφή πολιτικής και ταυτότητας. Ο Γκλάβτσεφ, με την πρότασή του για επαναφορά της ονομασίας, ανοίγει ξανά ένα διπλωματικά ευαίσθητο ζήτημα που είχε θεωρηθεί κλειστό.
Η επιλογή του συγκεκριμένου ονόματος δεν είναι τυχαία. Ο όρος «Μακεδονική» φέρει ιδιαίτερο συμβολικό βάρος και αγγίζει βαθιά ζητήματα εθνικής ταυτότητας και ιστορικών διεκδικήσεων, όχι μόνο για τη Βόρεια Μακεδονία αλλά κυρίως για την Ελλάδα, η οποία έχει δώσει σκληρές μάχες για την κατοχύρωση του ονόματος Μακεδονία ως μέρος της ελληνικής πολιτιστικής και ιστορικής κληρονομιάς.
Οι Άλλες Ομοσπονδίες και το Παράδοξο
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλές άλλες αθλητικές ομοσπονδίες της Βόρειας Μακεδονίας ουδέποτε προχώρησαν σε τροποποιήσεις των ονομάτων τους. Ενδεικτικά, η Μακεδονική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου και η Ομοσπονδία Χάντμπολ της Μακεδονίας συνεχίζουν να χρησιμοποιούν ονομασίες χωρίς τον γεωγραφικό προσδιορισμό «Βόρεια».
Αυτή η πρακτική αποκαλύπτει ένα κενό εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών στον αθλητισμό και δημιουργεί την εικόνα επιλεκτικής συμμόρφωσης, η οποία θέτει εν αμφιβόλω την αξιοπιστία της Βόρειας Μακεδονίας ως διεθνούς εταίρου.
Διπλωματικές και Πολιτικές Προεκτάσεις
Η νέα αυτή πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης ενδέχεται να έχει ευρύτερες διπλωματικές συνέπειες. Η Ελλάδα, ως συμβαλλόμενο μέρος στη Συμφωνία των Πρεσπών, παρακολουθεί στενά τέτοιες εξελίξεις και δεν αποκλείεται να εκφράσει επίσημα τη διαμαρτυρία της.
Σε περίπτωση που η νέα ονομασία υιοθετηθεί και επίσημα, ενδέχεται να οδηγήσει σε διπλωματικό επεισόδιο, ενώ εντός της χώρας υπάρχει το ενδεχόμενο να αποτελέσει εργαλείο εσωτερικής πολιτικής πόλωσης, δεδομένων των ευαίσθητων εθνικών και πολιτισμικών πτυχών του ζητήματος.
Η απόφαση της Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης της Βόρειας Μακεδονίας να προχωρήσει σε επαναφορά της ονομασίας «Μακεδονική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης» εγείρει σημαντικά ερωτήματα περί σεβασμού των διεθνών συμφωνιών, ειδικά της Συμφωνίας των Πρεσπών. Η κίνηση αυτή ενδέχεται να αναζωπυρώσει τις εντάσεις μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, με απρόβλεπτες συνέπειες τόσο στον διπλωματικό όσο και στον αθλητικό τομέα.
Η εξέλιξη αυτή καταδεικνύει για ακόμη μια φορά πως ο αθλητισμός, αν και θεωρητικά ουδέτερος, δεν μπορεί να αποκοπεί από την πολιτική και τα ζητήματα ταυτότητας.
Διαβάστε επίσης:
Ένταση Ελλάδας – Λιβύης για τα οικόπεδα νότια της Κρήτης: Ο Χάφταρ καταγγέλλει παραβίαση κυριαρχίας
Διπλωματική κρίση Ελλάδας – Λιβύης: Στο προσκήνιο τα κυριαρχικά δικαιώματα και οι υδρογονάνθρακες