Σε μια ιστορική ανακοίνωση, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, γνωστοποίησε τη Δευτέρα ότι το Ισραήλ και το Ιράν συμφώνησαν σε μια «πλήρη και οριστική» εκεχειρία, με στόχο τον τερματισμό της 12ήμερης σύγκρουσης που έχει συγκλονίσει τη Μέση Ανατολή και έχει προκαλέσει διεθνή ανησυχία.
Ο Τραμπ, μέσω του κοινωνικού του δικτύου Truth Social, ανέφερε πως η εκεχειρία θα ξεκινήσει σε περίπου έξι ώρες και μετά από 12 ώρες θα θεωρείται ότι «ο πόλεμος έχει τελειώσει».
Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά: «Επίσημα, το Ιράν θα ξεκινήσει την ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ, και με την πάροδο της 12ης ώρας, το Ισραήλ θα ξεκινήσει τη δική του ΕΚΕΧΕΙΡΙΑ. Μετά από 24 ώρες, θα γιορταστεί επίσημα το τέλος του ΠΟΛΕΜΟΥ των 12 ημερών από όλο τον κόσμο».
Προς το παρόν, δεν υπάρχει επιβεβαίωση από τις κυβερνήσεις του Ιράν ή του Ισραήλ για τη συμφωνία. Παρότι η δήλωση του Τραμπ έχει προκαλέσει διεθνή ενδιαφέρον, οι όροι της εκεχειρίας παραμένουν ασαφείς.
Η Σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν
Η σύγκρουση ξεκίνησε στις 13 Ιουνίου, όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικές επιθέσεις σε ιρανικούς πυρηνικούς και στρατιωτικούς στόχους, με αποτέλεσμα το θάνατο ανώτερων Ιρανών αξιωματούχων. Σε απάντηση, το Ιράν εξαπέλυσε αντίποινα με επιθέσεις κατά του Ισραήλ.
Σύμφωνα με την οργάνωση Human Rights Activists, οι αεροπορικές επιθέσεις του Ισραήλ έχουν προκαλέσει τουλάχιστον 950 νεκρούς και 3.450 τραυματίες στο Ιράν, συμπεριλαμβανομένων πολιτών και στρατιωτικών. Από την πλευρά του Ιράν, οι επιθέσεις έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 24 άτομα στο Ισραήλ, σύμφωνα με ισραηλινές πηγές.
Ρόλος των ΗΠΑ και Αντίδραση του Ιράν
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επενέβησαν στρατιωτικά κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, στοχεύοντας τρεις σημαντικές εγκαταστάσεις που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Οι επιθέσεις αυτές προκάλεσαν ανησυχία για ευρύτερη σύρραξη, ωστόσο η απάντηση του Ιράν τη Δευτέρα υπήρξε περιορισμένη.
Το Ιράν εκτόξευσε πάνω από δώδεκα πυραύλους (14 ή 19 πυραύλους, ανάλογα με τις πηγές) κατά αμερικανικής βάσης στο Κατάρ, οι περισσότεροι από τους οποίους αναχαιτίστηκαν. Δεν υπήρξαν τραυματισμοί, σύμφωνα με αμερικανικές και καταριανές πηγές. Αν και το Ιράν χαρακτήρισε την ενέργειά του ως «καταστροφική και ισχυρή», ο Τραμπ την αποκάλεσε «πολύ αδύναμη», προσθέτοντας: «Θέλω να ευχαριστήσω το Ιράν που μας έδωσε έγκαιρη ειδοποίηση, επιτρέποντάς μας να αποφύγουμε την απώλεια ζωών».
Το Πυρηνικό Πρόγραμμα στο Επίκεντρο
Η εκστρατεία του Ισραήλ επικεντρώθηκε στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, καθώς η χώρα έχει αυξήσει αισθητά τα αποθέματα ουρανίου κοντά σε επίπεδο εμπλουτισμού για όπλα, σύμφωνα με την Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA). Το Ιράν επιμένει ότι το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου έχει ειρηνικό χαρακτήρα.
Ο Τραμπ είχε δηλώσει επανειλημμένα ότι επιθυμεί μια ευρύτερη συμφωνία με το Ιράν, για να περιορίσει το πυρηνικό του πρόγραμμα, ωστόσο Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν ήδη εκφράσει απογοήτευση για την απροθυμία του Ιράν να προχωρήσει σε ουσιαστικές διαπραγματεύσεις. Ο Τραμπ είχε ζητήσει από την Τεχεράνη να εγκαταλείψει κάθε μορφή εμπλουτισμού ουρανίου, αλλά το Ιράν απέρριψε αυτό το αίτημα.
Η Διεθνής Αντίδραση και Προοπτικές
Η ανακοίνωση της εκεχειρίας προκαλεί ανάσα ανακούφισης στην διεθνή κοινότητα, η οποία φοβόταν την κλιμάκωση σε έναν περιφερειακό πόλεμο. Αν και οι λεπτομέρειες της συμφωνίας δεν είναι ακόμη γνωστές, η είδηση έχει ήδη επηρεάσει τις διπλωματικές ισορροπίες στη Μέση Ανατολή.
Η επόμενη μέρα αναμένεται κρίσιμη. Εάν η εκεχειρία διατηρηθεί, τότε ίσως ανοίξει ο δρόμος για νέες διαπραγματεύσεις και σταθεροποίηση στην περιοχή. Σε αντίθετη περίπτωση, η εύθραυστη ισορροπία μπορεί να ανατραπεί, με απρόβλεπτες συνέπειες.
Η παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να έχει οδηγήσει σε μια ιστορική συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ δύο από τους πλέον αντιμαχόμενους γεωπολιτικούς παίκτες της Μέσης Ανατολής. Παρότι πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα, η ανακοίνωση ενδέχεται να αποτελέσει σημείο καμπής σε μία από τις πιο επικίνδυνες εντάσεις της τελευταίας δεκαετίας.
Ο κόσμος παρακολουθεί με αγωνία και ελπίδα τις εξελίξεις, ελπίζοντας πως αυτή η πρωτοβουλία ειρήνης δεν θα είναι πρόσκαιρη, αλλά η απαρχή για διαρκή σταθερότητα στην περιοχή.
Φωτογραφία: ΑΙ
Διαβάστε επίσης:
Τα νησιά μας δεν πέφτουν – Η ΑΣΔΕΝ θωρακίζει το Αιγαίο με νέα μέσα και ανασύνταξη δυνάμεων
ΑΣΔΕΝ απέναντι στο “θα έρθουμε μια νύχτα”: Η ελληνική αποτροπή στο στόχαστρο της Άγκυρας