Η δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλασσίων Πάρκων, στο Ιόνιο Πέλαγος και στις Νότιες Κυκλάδες στο Αιγαίο, ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μέσω βίντεο που ανάρτησε η κυβέρνηση. Πρόκειται για μια εμβληματική κίνηση που ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως παγκόσμιου ηγέτη στη θαλάσσια προστασία, σε μια εποχή που το περιβάλλον και η βιοποικιλότητα βρίσκονται στο επίκεντρο της παγκόσμιας συζήτησης.
Προστασία του 30% των Ελληνικών Υδάτων έως το 2030
Ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως τα δύο αυτά θαλάσσια πάρκα θα συμβάλουν καθοριστικά στην επίτευξη του στόχου για την προστασία του 30% των χωρικών υδάτων της Ελλάδας μέχρι το 2030, πολύ πριν το αντίστοιχο ευρωπαϊκό χρονοδιάγραμμα.
«Θα αποτελέσουν απέραντα καταφύγια ζωής κάτω από τα κύματα, διατηρώντας τα ευαίσθητα οικοσυστήματα και ενισχύοντας τη φυσική ισορροπία», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Αυστηρά μέτρα προστασίας και απαγόρευση της μηχανότρατας
Στα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα θα ισχύσει πλήρης απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατα, μια πρακτική που θεωρείται εξαιρετικά καταστροφική για τον θαλάσσιο πυθμένα και τα οικοσυστήματα. Παράλληλα, θα εφαρμοστούν συμπληρωματικά μέτρα προστασίας για τα πλέον ευάλωτα είδη και οικοτόπους.
Η επιτήρηση των πάρκων θα γίνεται με τη χρήση drones, ραντάρ, δορυφορικών εικόνων και θα ελέγχεται από τον ΟΦΥΠΕΚΑ σε συνεργασία με τις λιμενικές αρχές.
Ιόνιο και Νότιο Αιγαίο: Περιοχές παγκόσμιας οικολογικής αξίας
Η επιλογή του Ιονίου Πελάγους και των Νοτίων Κυκλάδων για τη δημιουργία των θαλάσσιων πάρκων βασίστηκε σε ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες, οι οποίες ανέδειξαν τη μοναδική οικολογική αξία των περιοχών αυτών.
-
Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου καλύπτει περίπου 18.000 km² και είναι κομβικής σημασίας για την προστασία των θαλάσσιων θηλαστικών, όπως τα δελφίνια και οι φάλαινες, που ζουν στην Ελληνική Τάφρο του Ιονίου.
Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου
-
Το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αιγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες εκτείνεται σε περίπου 9.500 km², περιλαμβάνοντας 18 περιοχές του δικτύου Natura 2000, σε ένα οικοσύστημα που δέχεται έντονες πιέσεις κυρίως λόγω του μαζικού τουρισμού.
Θαλάσσιο Πάρκο Κυκλάδων
Η Ελλάδα ως φωνή της θάλασσας στην Ευρώπη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι «η Ελλάδα μπορεί να γίνει η φωνή της θάλασσας στην Ευρώπη και διεθνώς». Η χώρα αποκτά ηγετική θέση στην υπεράσπιση των ωκεανών, ενισχύοντας τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το θαλάσσιο στοιχείο.
Στρατηγική περιβαλλοντική & γεωπολιτική κίνηση
Η θεσμοθέτηση των δύο θαλάσσιων πάρκων συνιστά και μία στρατηγική γεωπολιτική πρωτοβουλία, ιδίως για το Νότιο Αιγαίο, καθώς η Τουρκία είχε εκφράσει αντιδράσεις από την πρώτη κιόλας ανακοίνωση του σχεδίου το 2024.
Η χωροθέτηση γίνεται με αυστηρά περιβαλλοντικά κριτήρια, ενώ η ολοκληρωμένη διαχείριση του χώρου στοχεύει στη βιώσιμη ανάπτυξη και την ισορροπία μεταξύ προστασίας και ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Επόμενα βήματα & δημόσια διαβούλευση
Οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες βρίσκονται ήδη σε δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου 2025. Στη συνέχεια, το Υπουργείο Περιβάλλοντος θα συντάξει το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, με στόχο να έχει κατατεθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Με την έγκριση και τη δημοσίευση των διαταγμάτων, θα ολοκληρωθεί η επίσημη θεσμοθέτηση των δύο πάρκων, ενώ προβλέπονται και επόμενες φάσεις επέκτασης στο Αιγαίο.
Ελλάδα: Πρωταγωνίστρια στο Our Ocean Conference
Η δέσμευση για τη δημιουργία των Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων αναλήφθηκε από τον πρωθυπουργό στη 9η Διεθνή Διάσκεψη για τους Ωκεανούς στην Αθήνα και επαναβεβαιώθηκε στην 3η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στη Νίκαια της Γαλλίας.
Διαβάστε επίσης:
Πουλάνε σαν τρελά τα Rafale και τα κέρδη της Dassault Aviation εκτοξεύονται
Συχνές Ερωτήσεις για τα Θαλάσσια Πάρκα σε Ιόνιο & Νότιο Αιγαίο
Τι είναι τα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα;
Τα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα είναι εκτεταμένες θαλάσσιες περιοχές που προστατεύονται θεσμικά με στόχο τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την προστασία των οικοσυστημάτων και τη βιώσιμη διαχείριση του φυσικού πλούτου. Περιλαμβάνουν αυστηρούς κανόνες για την προστασία της φύσης, περιορισμούς στην αλιεία και ειδικά μέτρα παρακολούθησης.
Πού βρίσκονται τα νέα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση;
Η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη δημιουργία δύο νέων πάρκων: 1. Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου: Καλύπτει περίπου 18.000 km² στο Ιόνιο Πέλαγος και 2. Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αιγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες: Εκτείνεται σε περίπου 9.500 km² στις Νότιες Κυκλάδες. Η συνολική προστατευόμενη έκταση ανέρχεται σε 27.500 km², καθιστώντας τα πάρκα από τις μεγαλύτερες προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές στη Μεσόγειο.
Ποιος είναι ο σκοπός των Θαλάσσιων Πάρκων;
Οι βασικοί στόχοι είναι: α) Η προστασία του 30% των χωρικών υδάτων της Ελλάδας έως το 2030. β) Η διατήρηση της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και των σπάνιων ειδών. γ) Η απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατα. δ) Η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και η αποκατάσταση των ευάλωτων οικοσυστημάτων.
Ποιες δραστηριότητες επιτρέπονται στα Θαλάσσια Πάρκα;
Επιτρέπονται δραστηριότητες που είναι φιλικές προς το περιβάλλον και δεν επιβαρύνουν τα ευαίσθητα οικοσυστήματα, όπως: 1. Κατάδυση, 2. Θαλάσσιος τουρισμός (π.χ. ιστιοπλοΐα, οικοτουρισμός), 3. Εκπαιδευτικές και επιστημονικές έρευνες και 4. Αλιεία υπό προϋποθέσεις και μόνο με παραδοσιακά εργαλεία Η αλιεία με μηχανότρατα απαγορεύεται αυστηρά σε όλη την έκταση των πάρκων.
Πώς θα επιτηρούνται τα Εθνικά Θαλάσσια Πάρκα;
Η επιτήρηση θα γίνεται με Drones, Ραντάρ, Δορυφορική παρακολούθηση, Συνεργασία με το Λιμενικό Σώμα και Τεχνολογίες αιχμής που εξασφαλίζουν την αποτελεσματική προστασία. Ο ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής) θα έχει κεντρικό ρόλο στην εποπτεία.
Γιατί επιλέχθηκαν το Ιόνιο και οι Νότιες Κυκλάδες;
Το Ιόνιο φιλοξενεί την Ελληνική Τάφρο, ζωτικής σημασίας περιοχή για είδη όπως οι φάλαινες και τα δελφίνια. Οι Νότιες Κυκλάδες διαθέτουν μοναδικά ευαίσθητα οικοσυστήματα και αποτελούν περιοχή υψηλής τουριστικής πίεσης. Η επιλογή έγινε με επιστημονικά κριτήρια και ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες, ώστε να προστατευθούν οι πιο ευάλωτες θαλάσσιες περιοχές.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα για τα Θαλάσσια Πάρκα;
1. Δημόσια διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου 2025. 2. Σύνταξη Προεδρικών Διαταγμάτων για τη θεσμοθέτηση των πάρκων. 3. Νομική επικύρωση από το ΣτΕ. 4. Υλοποίηση μέτρων προστασίας και παρακολούθησης.
Πώς συνδέεται η Ελλάδα με τη διεθνή προστασία των ωκεανών;
Η Ελλάδα φιλοξένησε τη Διεθνή Διάσκεψη για τους Ωκεανούς το 2024 στην Αθήνα και συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς δεσμεύσεις για την προστασία των θαλασσών. Με τα νέα πάρκα, η χώρα αποκτά ισχυρή φωνή στη διαμόρφωση πολιτικών για το περιβάλλον σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
