Μόλις λίγες εβδομάδες πριν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, εξέφραζε αισιοδοξία ότι μια συμφωνία για κατάπαυση πυρός στη Γάζα ήταν θέμα ημερών. Μια συμφωνία που θα εξασφάλιζε την απελευθέρωση ομήρων, θα επέτρεπε τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας και θα οδηγούσε σε αποκλιμάκωση της σύγκρουσης.
Ωστόσο, η στάση του έχει μεταβληθεί δραματικά. Αυτή την εβδομάδα, ο Τραμπ απέσυρε τους διαπραγματευτές του από τις συνομιλίες, με την Ουάσινγκτον να δηλώνει πως η Χαμάς δεν ενεργεί με καλή πίστη. Ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στηβ Γουίτκοφ, δήλωσε πως εξετάζονται πλέον εναλλακτικές επιλογές για την απελευθέρωση των εναπομεινάντων ομήρων.
Κλιμάκωση και όχι ειρήνη: Η νέα στρατηγική του Τραμπ
Αντί να πιέσει για άμεση επιστροφή στις διαπραγματεύσεις, ο Τραμπ κάλεσε το Ισραήλ να εντείνει την στρατιωτική του εκστρατεία. Σε δηλώσεις του, ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Νομίζω ότι θέλουν να πεθάνουν, και είναι πολύ, πολύ άσχημο. Πρέπει να τελειώσει αυτή η υπόθεση.»
Αυτό σηματοδοτεί μια σαφή μετατόπιση στην πολιτική του προέδρου, που πλέον δεν δείχνει πρόθυμος να ασκήσει πίεση στο Ισραήλ για αποκλιμάκωση, παρά τις εικόνες λιμοκτονούντων παιδιών που προκαλούν διεθνή κατακραυγή.
Ασαφής η έκβαση των διαπραγματεύσεων
Παρότι ο Τραμπ εμφανίστηκε απαισιόδοξος, αιγυπτιακές και καταριανές αρχές επιμένουν ότι οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν καταρρεύσει. Σε κοινή ανακοίνωση, υπογράμμισαν πως η διακοπή είναι μέρος της φυσιολογικής ροής τέτοιων σύνθετων διαπραγματεύσεων.
Αξιωματούχοι των ΗΠΑ ελπίζουν ότι η σκληρή στάση του Τραμπ και του Γουίτκοφ μπορεί να ωθήσει τη Χαμάς σε πιο διαλλακτική στάση. Όμως, στο Κατάρ, η ξαφνική απόσυρση των Αμερικανών προκάλεσε σοκ.
«Είναι σαν σεισμός,» είπε πηγή κοντά στις συνομιλίες. «Ζούμε τα μετασεισμικά κύματα.»
Ανθρωπιστική κρίση χωρίς τέλος
Η κρίση στη Γάζα έχει μετατραπεί σε ανθρωπιστική καταστροφή. Ο ΟΗΕ χαρακτήρισε τους κατοίκους της περιοχής «περπατώντα πτώματα», ενώ σε συνάντηση στην Τύνιδα, ο Πρόεδρος της Τυνησίας παρέδωσε στον Τραμπ φωτογραφίες παιδιών που τρώνε άμμο για να επιβιώσουν.
«Είναι έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» δήλωσε με ένταση.
Ο Τραμπ επιμένει ότι η Χαμάς εμποδίζει τη διανομή βοήθειας, ενώ υπερασπίστηκε τη συμβολή των ΗΠΑ, αναφέροντας ότι έχουν δοθεί 60 εκατ. δολάρια σε τρόφιμα και προμήθειες.
Ωστόσο, εσωτερική έρευνα των ΗΠΑ δεν βρήκε αποδείξεις για συστηματική υπεξαίρεση της βοήθειας από τη Χαμάς.
Διεθνής αντίδραση και διπλωματικές εξελίξεις
Η διεθνής κοινότητα δείχνει σημάδια αλλαγής στάσης απέναντι στο Ισραήλ. Ο Βρετανός Πρωθυπουργός χαρακτήρισε την στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ «δυσανάλογη και αδικαιολόγητη», ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε πως η Γαλλία σκοπεύει να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος στον ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο.
Η ανακοίνωση εξόργισε το Ισραήλ και προκάλεσε αντιδράσεις στις ΗΠΑ. Ο Τραμπ, ωστόσο, φάνηκε να υποβαθμίζει τη σημασία της κίνησης Μακρόν, λέγοντας:
«Η δήλωση δεν έχει βαρύτητα. Είναι καλό παιδί. Μου αρέσει. Αλλά δεν έχει σημασία.»
Ανάμεσα σε στρατηγική και αδιέξοδο
Η νέα στάση του Τραμπ στην κρίση της Γάζας δημιουργεί παγκόσμιες αναταράξεις. Παρά τις ελπίδες για ειρήνη, οι εξελίξεις δείχνουν προς την κατεύθυνση της στρατιωτικής κλιμάκωσης. Το ερώτημα που παραμένει είναι αν αυτή η προσέγγιση θα φέρει πραγματικά αποτελέσματα ή θα οδηγήσει σε περαιτέρω αιματοχυσία και διπλωματική απομόνωση.
Καθώς η ανθρωπιστική κρίση επιδεινώνεται, η ανάγκη για άμεση, ουσιαστική λύση γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Η διεθνής κοινότητα και οι μεσολαβητές πρέπει να δράσουν πριν η Γάζα βυθιστεί ανεπιστρεπτί στο χάος.
Διαβάστε επίσης:
Τραμπ: Εκτελεστικό διάταγμα για την αντιμετώπιση των αστέγων και την αποκατάσταση της δημόσιας τάξης
Ισραήλ: Ανάκληση αντιπροσωπείας από τις συνομιλίες στη Ντόχα – Κλιμακώνεται η ένταση με τη Χαμάς