Φίλες και φίλοι, βρισκόμαστε στην 23η Δεκεμβρίου του 2025. Κοιτάζοντας τον χάρτη της γειτονιάς μας, είναι εύκολο να παρασυρθεί κανείς από τίτλους εντυπωσιασμού. Όμως, η πραγματική ανάλυση, αυτή που κάνουμε χρόνια τώρα, απαιτεί να κοιτάξουμε πέρα από τον θόρυβο. Το ερώτημα που πλανιέται είναι σαφές: Μπαίνει η Ανατολική Μεσόγειος σε μια νέα, πιο επικίνδυνη φάση ή απλώς βλέπουμε την ανακύκλωση παλιών μοτίβων πίεσης; Σήμερα, θα ενώσουμε τα διασταυρωμένα στοιχεία για να καταλήξουμε σε ένα ασφαλές στρατηγικό συμπέρασμα.

Το Αιγαίο στο μικροσκόπιο: Η σημασία του ATR-72

Ξεκινώντας από το Αιγαίο, την κοιτίδα της κυριαρχίας μας, παρατηρούμε τις τελευταίες ημέρες την επάνοδο μιας γνώριμης κινητικότητας. Δεν είναι μόνο τα τουρκικά μαχητικά που πραγματοποιούν παραβιάσεις και αναχαιτίζονται από την Πολεμική Αεροπορία. Το κρίσιμο ποιοτικό στοιχείο που αλλάζει την εξίσωση είναι η εμφάνιση του αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας ATR-72. Πολλοί μίλησαν για «ήρεμα νερά» το προηγούμενο διάστημα, ωστόσο η πραγματικότητα επιβεβαιώνει πως η Τουρκία δεν σταμάτησε ποτέ τον σχεδιασμό της, απλώς προσάρμοσε την τακτική της.

Το ATR-72 δεν είναι ένα απλό μεταγωγικό ή επιβατικό αεροπλάνο. Αποτελεί μια εξειδικευμένη πλατφόρμα ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance). Όταν αυτό το μέσο πετά πάνω από το Αρχιπέλαγος, δεν έρχεται για να προκαλέσει εντυπώσεις, αλλά για να παραγάγει ουσία: χαρτογραφεί τις αντιδράσεις μας, καταγράφει τους χρόνους απόκρισης και συλλέγει δεδομένα για την ηλεκτρονική διάταξη των δυνάμεών μας. Είναι μια προσπάθεια επαναχαρτογράφησης του πεδίου, ειδικά γύρω από νησίδες στρατηγικής σημασίας όπως η Κανδελιούσσα. Η ελληνική απάντηση παραμένει θεσμική και ψύχραιμη, όμως το μήνυμα είναι σαφές: το Αιγαίο παραμένει ένα ενεργό πεδίο στρατηγικής παρακολούθησης.

Κύπρος: Η «ανοιχτή πληγή» και η στρατηγική της ανασφάλειας

Μεταφερόμαστε στην άλλη μεγάλη εστία του Ελληνισμού, την Κύπρο. Στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, ένα περιστατικό ήρθε να ταράξει τη φαινομενική ηρεμία. Η καταγγελία Ελληνοκύπριου ότι το όχημά του δέχθηκε πυροβολισμό, γεγονός που επιβεβαιώθηκε από τις υλικές ζημιές, αναδεικνύει το καθεστώς ανομίας που επικρατεί στα κατεχόμενα. Εκεί όπου κυριαρχεί το ψευδοκράτος και οι κατοχικές δυνάμεις, δεν υπάρχει καμία νόμιμη αρχή να εγγυηθεί την ασφάλεια.

Η Αμμόχωστος δεν είναι απλώς μια πόλη· είναι ένα σύμβολο. Παρά τις αποφάσεις του ΟΗΕ για την επιστροφή της στην Κυπριακή Δημοκρατία, παραμένει όμηρος τετελεσμένων. Τέτοια περιστατικά, ανεξαρτήτως του δράστη, λειτουργούν σωρευτικά, δημιουργώντας κλίμα φόβου και ανασφάλειας, υπενθυμίζοντας πως η Κύπρος παραμένει μια ανοιχτή πληγή όπου η διεθνής νομιμότητα δοκιμάζεται καθημερινά.

Διπλωματία και Ισραήλ: Ο ρόλος της Ελλάδας ως πυλώνας σταθερότητας

Σε αυτό το ρευστό περιβάλλον, η Αθήνα κινείται με προσεκτικά βήματα. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ιερουσαλήμ και οι επαφές με την Παλαιστινιακή Αρχή στη Ραμάλα, αποδεικνύουν πως η Ελλάδα δεν ετεροκαθορίζεται. Διατηρεί τον ρόλο του αξιόπιστου συνομιλητή και με τον αραβικό κόσμο, χωρίς να θυσιάζει τη στρατηγική σχέση με το Ισραήλ. Η τριμερής συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ αποτελεί πλέον θεμέλιο λίθο για την ενεργειακή ασφάλεια και τη γεωπολιτική ισορροπία στην περιοχή.

Ωστόσο, χρειάζεται μεγάλη προσοχή στη διαχείριση των πληροφοριών. Δημοσιεύματα στον ισραηλινό τύπο κάνουν λόγο για πιθανή αποστολή μονάδας του Ελληνικού Μηχανικού στη Γάζα. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο: Δεν υπάρχει ειλημμένη απόφαση, παρά μόνο διερεύνηση. Εάν και εφόσον υλοποιηθεί κάτι τέτοιο, θα αφορά τεχνική συνδρομή για έργα υποδομής σε μεταπολεμικό χρόνο και όχι μάχιμη εμπλοκή. Μια τέτοια κίνηση θα έστελνε μήνυμα ισχύος και παρουσίας απέναντι στην Τουρκία, η οποία επιθυμεί διακαώς ρόλο στην περιοχή, αλλά η Ελλάδα οφείλει να ζυγίσει προσεκτικά κάθε της βήμα, αποφεύγοντας εμπλοκές που δεν εξυπηρετούν τα εθνικά συμφέροντα.

Ο πόλεμος της Ουκρανίας κατεβαίνει στη Μεσόγειο

Ίσως το πιο ανησυχητικό στοιχείο της 21ης Δεκεμβρίου είναι η γεωγραφική επέκταση του πολέμου της Ουκρανίας. Η πληροφορία για ουκρανικό πλήγμα σε ρωσικό δεξαμενόπλοιο του λεγόμενου «σκιώδους στόλου» (shadow fleet) νότια της Κρήτης αποτελεί ποιοτική αναβάθμιση της σύγκρουσης. Η Μεσόγειος παύει να είναι ο ασφαλής παρατηρητής.

Την ώρα που η Ρωσία χτυπά την Οδησσό και τις λιμενικές υποδομές, η μεταφορά του πολέμου στις θάλασσές μας επηρεάζει άμεσα την ενεργειακή ασφάλεια, τα ασφάλιστρα των πλοίων και το κόστος μεταφοράς. Η οικονομία και η γεωπολιτική είναι αλληλένδετες και η Ελλάδα βρίσκεται στο κέντρο αυτού του κυκλώνα, με τις θαλάσσιες οδούς να γίνονται εν δυνάμει στόχοι.

Αμυντική Βιομηχανία: Η τουρκική διείσδυση στο ΝΑΤΟ

Δεν μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια στις εξελίξεις της αμυντικής βιομηχανίας. Η συμφωνία της Πολωνίας με την τουρκική ASELSAN, ύψους 410 εκατομμυρίων ευρώ για συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, είναι εξαιρετικά σοβαρή. Η Τουρκία καταφέρνει να διεισδύσει σε χώρα-μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, εξάγοντας τεχνολογία αιχμής. Τα συστήματα αυτά, που ήδη απειλούν την Εθνική Φρουρά στην Κύπρο, τώρα νομιμοποιούνται μέσω ευρωπαϊκών συμβολαίων.

Παράλληλα, η παράδοση εκπαιδευτικών αεροσκαφών Super Mushshak από το Πακιστάν στην Τουρκία δείχνει το βάθος του σχεδιασμού της Άγκυρας. Χτίζουν το «pipeline» των μελλοντικών πιλότων τους, επενδύοντας σε μακροχρόνιες συμμαχίες. Το μάθημα για εμάς είναι σαφές: Δεν αρκεί να κατηγορούμε την Άγκυρα· πρέπει να επιταχύνουμε τη δική μας εγχώρια αμυντική παραγωγή για να μην μείνουμε ουραγοί στις εξελίξεις.

Η μεγάλη εικόνα

Συνθέτοντας όλα τα παραπάνω, η εικόνα είναι ξεκάθαρη. Η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται σε φάση βίαιης αναδιάταξης. Έχουμε μια Τουρκία που επενδύει σε πληροφορίες και βιομηχανία, ένα Ισραήλ που ψάχνει συμμάχους και μια Κύπρο υπό διαρκή πίεση. Η Ελλάδα, χωρίς κραυγές, χτίζει τον ρόλο της ως πυλώνας θεσμικής αξιοπιστίας. Το 2026 προμηνύεται έτος προκλήσεων, όπου η ψυχραιμία και η ετοιμότητα θα είναι τα μόνα μας όπλα.

Αν θεωρείτε χρήσιμη αυτή την ανάλυση που βασίζεται μόνο σε δεδομένα, μείνετε συντονισμένοι. Η έρευνα συνεχίζεται.

___

ΠΗΓΕΣ: EN George Papasimakis – The Voice of Hellenism (Quiet Before the Shift? Aegean, Cyprus, Gaza and the New Power Equation of 2025) , Δηλώσεις και ανακοινώσεις ΓΕΕΘΑ σχετικά με τις παραβιάσεις στο Αιγαίο, Κυπριακά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ρεπορτάζ για το περιστατικό στην Αμμόχωστο), Ισραηλινός Τύπος (Jerusalem Post, Haaretz) για τις διμερείς σχέσεις και σενάρια συνεργασίας, Διεθνή Πρακτορεία Ειδήσεων (Reuters/Bloomberg) για το πλήγμα στο ρωσικό δεξαμενόπλοιο, Ανακοινώσεις ASELSAN και Πολωνικού Υπουργείου Άμυνας.

Διαβάστε επίσης:

Ουκρανία 2026: Οι κρυφές προκλήσεις και το τέλος της πολιτικής σιωπής

Τραμπ και Γροιλανδία: Η κίνηση που «άναψε φωτιές» στη Δανία – Τι σχεδιάζει;

Η κρυφή στρατηγική του Τραμπ για τους δρόμους του μεταξιού και ο νέος ρόλος του ελληνοκυπριακού άξονα