Πέρα από το Narcos: Πώς τα κολομβιανά καρτέλ μεταλλάχθηκαν σε αόρατες υπερδυνάμεις με Starlink και CEO

Συχνά, όταν ακούμε για το εμπόριο ναρκωτικών, το μυαλό μας πηγαίνει σε σκηνές από ταινίες δράσης ή σε παλιές ιστορίες του Πάμπλο Εσκομπάρ. Η πραγματικότητα όμως εν έτει 2025 είναι πολύ πιο τρομακτική και σύνθετη. Δεν μιλάμε πλέον για απλούς εγκληματίες, αλλά για οργανισμούς που λειτουργούν με τη δομή και την πειθαρχία πολυεθνικών εταιρειών. Με το 98% της παγκόσμιας καλλιέργειας κόκας να συγκεντρώνεται στην Κολομβία, το Περού και τη Βολιβία, έχει δημιουργηθεί ένα μονοπώλιο που γέννησε γεωπολιτικά «τέρατα».

Αυτά τα Κολομβιανά καρτέλ έχουν απλώσει τα δίχτυα τους από την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι τα λιμάνια της Δυτικής Αφρικής και από τα χρυσοχοεία του Ντουμπάι μέχρι τα απομακρυσμένα νησιά του Ειρηνικού. Στο άρθρο που ακολουθεί, θα αναλύσουμε πώς ακριβώς λειτουργεί αυτή η παγκόσμια μηχανή, πώς εκμεταλλεύεται την τεχνολογία και πώς έχει μετατρέψει ακόμη και την ανθρώπινη μετανάστευση σε εμπόρευμα.

Οι Τρεις Πυλώνες της Εγκληματικής Εξουσίας

Για να κατανοήσουμε το παιχνίδι, πρέπει να γνωρίσουμε τους παίκτες. Στην Κολομβία, το τοπίο κυριαρχείται από τρεις βασικές ομάδες, καθεμία με τον δικό της ρόλο:

Πρώτον, έχουμε το Clan del Golfo (ή AGC). Αυτοί είναι οι γραφειοκράτες του υποκόσμου. Λειτουργούν ως ο μεγαλύτερος εγκληματικός στρατός της χώρας και ελέγχουν τα σημαντικότερα περάσματα. Έχουν εγκαταστήσει ένα σύστημα «franchise», όπου φορολογούν κάθε παράνομη δραστηριότητα στην περιοχή τους, αντικαθιστώντας ουσιαστικά το κράτος.

Δεύτερον, υπάρχει ο Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός (ELN). Κάποτε ήταν ιδεολογικοί αντάρτες, αλλά πλέον έχουν εξελιχθεί σε «άρχοντες των συνόρων». Έχουν σβήσει τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ Κολομβίας και Βενεζουέλας, λειτουργώντας ως παραστρατιωτική δύναμη υπό την προστασία ενός ξένου καθεστώτος.

Τρίτον, οι Διαφωνούντες των FARC. Πρόκειται για πρώην μέλη των FARC που απέρριψαν την ειρηνευτική συμφωνία του 2016. Η μεγαλύτερη φράξια τους, το Estado Mayor Central, διαθέτει τεράστια εδαφική εμβέλεια και μαχητική ισχύ.

Η Εφοδιαστική Αλυσίδα: Από τον Αμαζόνιο στην Ευρώπη

Η Κολομβία δεν παράγει απλώς, αλλά λειτουργεί πλέον ως κόμβος διύλισης και logistics για την πάστα κόκας που έρχεται από το Περού και τη Βολιβία. Ο ποταμός Πουτουμάγιο, στα σύνορα με το Περού, είναι η σπονδυλική στήλη αυτής της ολοκλήρωσης. Εκεί, ομάδες όπως οι «Commandos de la Frontera» αγοράζουν τη βάση κόκας από Περουβιανούς αγρότες και την μεταφέρουν σε εργαστήρια ζούγκλας στην Κολομβία για την τελική επεξεργασία σε υδροχλωρική κοκαΐνη.

Από εκεί, το προϊόν πρέπει να ταξιδέψει. Και εδώ η γεωπολιτική γίνεται συναρπαστική και σκοτεινή.

Ο Ρόλος της Βενεζουέλας και το  Καρτέλ των Ήλιων

Τα σύνορα Κολομβίας-Βενεζουέλας είναι πλέον μια ενιαία εγκληματική ζώνη. Το λεγόμενο «Καρτέλ των Ήλιων» (Cartel de los Soles), ένα δίκτυο διεφθαρμένων υψηλόβαθμων στρατιωτικών και κυβερνητικών αξιωματούχων της Βενεζουέλας, συνεργάζεται με τον ELN. Χρησιμοποιούν εκατοντάδες κρυφούς διαδρόμους απογείωσης στις πεδιάδες της Βενεζουέλας, υπό την προστασία της στρατιωτικής υποδομής της χώρας. Μικρά αεροσκάφη μεταφέρουν τα ναρκωτικά στην Κεντρική Αμερική, παρακάμπτοντας τον αυστηρά επιτηρούμενο εναέριο χώρο της Κολομβίας.

Η Συμμαχία με τη Βραζιλία και τον Αμαζόνιο

Στον νότο, η ζούγκλα του Αμαζονίου έχει μετατραπεί σε υδάτινη λεωφόρο διακίνησης. Εδώ κυριαρχεί η βραζιλιάνικη συμμορία φυλακών Primeiro Comando da Capital (PCC). Η PCC έχει εξαλείψει τους μεσάζοντες, αγοράζοντας απευθείας από τις πηγές παραγωγής και μεταφέροντας το εμπόρευμα μέσω του Αμαζονίου στα λιμάνια του Ατλαντικού στη Βραζιλία. Η Βραζιλία, ας μην ξεχνάμε, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά κατανάλωσης κοκαΐνης στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ.

Ο Χρυσός Πυρετός της Ευρώπης και η «Λεωφόρος του Ειρηνικού»

Ενώ οι ΗΠΑ παραμένουν τεράστια αγορά, τα πραγματικά κέρδη βρίσκονται αλλού. Στην Ευρώπη, οι τιμές χονδρικής είναι σημαντικά υψηλότερες και οι κίνδυνοι σύλληψης ιστορικά χαμηλότεροι.

Για να κατακτήσουν την Ευρώπη, τα κολομβιανά καρτέλ συμμάχησαν με την ιταλική ‘Ndrangheta και το ανερχόμενο Βαλκανικό Καρτέλ. Η Δυτική Αφρική λειτουργεί ως αποθήκη, με χώρες όπως η Γουινέα-Μπισάου και η Ακτή Ελεφαντοστού να αποτελούν κόμβους μεταφόρτωσης. Το ξέπλυμα γίνεται μέσω κατασκευαστικών έργων στις αφρικανικές πρωτεύουσες, μπερδεύοντας τα ίχνη του χρήματος.

Το Βαλκανικό Καρτέλ, κυρίως αλβανικές ομάδες, έχει κυριαρχήσει φέρνοντας επανάσταση στη διανομή. Ελέγχουν όλη την αλυσίδα, από την πηγή μέχρι τον δρόμο, ρίχνοντας τις τιμές και αυξάνοντας την καθαρότητα. Χρησιμοποιούν μεθόδους όπως ο «Δούρειος Ίππος», όπου ένοπλα μέλη κρύβονται μέσα στα κοντέινερ για όλο το ταξίδι του ωκεανού για να διασφαλίσουν το φορτίο.

Αυστραλία: Το Πιο Ακριβό Ναρκωτικό στον Κόσμο

Αν η Ευρώπη είναι κερδοφόρα, η Αυστραλία είναι το «Ελ Ντοράντο». Ένα κιλό που κοστίζει 25.000 δολάρια στις ΗΠΑ, μπορεί να φτάσει τα 165.000 δολάρια στο Σίδνεϊ. Η λεγόμενη “Λεωφόρος του Ειρηνικού” εκμεταλλεύεται νομικά κενά σε νησιωτικά κράτη όπως το Βανουάτου, και χρησιμοποιεί μεξικανικά καρτέλ για τη θαλάσσια μεταφορά, πριν παραδώσει το εμπόρευμα σε τοπικές συμμορίες μοτοσικλετιστών.

Η Βιομηχανοποίηση της Ανθρώπινης Δυστυχίας

Μια από τις πιο σκοτεινές πτυχές της σύγχρονης στρατηγικής του Clan del Golfo είναι η εκμετάλλευση της μετανάστευσης. Το περιβόητο «Darian Gap», η πυκνή ζούγκλα μεταξύ Κολομβίας και Παναμά, έχει μετατραπεί σε βιομηχανικό πάρκο διακίνησης ανθρώπων.

Το καρτέλ έχει εισάγει ένα σύστημα με βραχιολάκια, παρόμοια με αυτά των ξενοδοχείων all-inclusive. Το χρώμα στο βραχιολάκι δείχνει τι πακέτο έχει πληρώσει ο μετανάστης: από «VIP» διαδρομές με σκάφη που γλιτώνουν μέρες περπατήματος, μέχρι τη φθηνή διαδρομή που εκθέτει τους ανθρώπους σε θανάσιμους κινδύνους. Αυτή η επιχείρηση αποφέρει δεκάδες εκατομμύρια μηνιαίως και λειτουργεί ως προκάλυμμα για τη διακίνηση ναρκωτικών, καθώς το πλήθος των μεταναστών υπερφορτώνει τις συνοριακές αρχές του Παναμά.

High-Tech Πόλεμος και Ξέπλυμα Χρήματος

Πώς καθαρίζονται όμως τόσα δισεκατομμύρια; Η παλιά μέθοδος των τραπεζών έχει αντικατασταθεί από το Black Market Peso Exchange και τη συμμετοχή κινεζικών οργανώσεων. Κινέζοι μεσίτες στις ΗΠΑ και την Ευρώπη παραλαμβάνουν τα μετρητά των καρτέλ και τα χρησιμοποιούν για να καλύψουν ανάγκες πλούσιων Κινέζων που θέλουν να βγάλουν χρήματα εκτός Κίνας, παρακάμπτοντας τα capital controls. Δεν μετακινούνται χρήματα μέσω συνόρων· απλώς αλλάζουν χέρια τοπικά.

Παράλληλα, ο χρυσός χρησιμοποιείται για το απόλυτο ξέπλυμα. Τα καρτέλ επενδύουν σε παράνομα ορυχεία, λιώνουν τον χρυσό και τον εξάγουν νόμιμα, μετατρέποντας τα «ματωμένα» κέρδη σε νόμιμα έσοδα εξορύξεων.

Drones και Starlink: Το Μέλλον είναι Εδώ

Η τεχνολογική εξέλιξη των καρτέλ είναι τρομακτική. Πρόσφατα κατασχέθηκε ημι-υποβρύχιο σκάφος εξοπλισμένο με κεραία Starlink. Αυτό επιτρέπει τη χρήση μη επανδρωμένων σκαφών (drone boats) που ελέγχονται από πιλότους χιλιάδες μίλια μακριά. Αν το σκάφος εντοπιστεί, μπορεί να αυτοκαταστραφεί χωρίς να συλληφθεί πλήρωμα.

Επιπλέον, τα καρτέλ προσλαμβάνουν πρώην μέλη των ειδικών δυνάμεων της Κολομβίας (εκπαιδευμένους από τις ΗΠΑ), μεταφέροντας τεχνογνωσία πολέμου στα μεξικανικά καρτέλ, όπως η χρήση εκρηκτικών μέσω drones.

Ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών δεν είναι πλέον μια αστυνομική υπόθεση. Είναι μια γεωπολιτική μάχη εναντίον μη κρατικών δρώντων που διαθέτουν τους πόρους, την τεχνολογία και τη στρατηγική σκέψη ενός σύγχρονου έθνους. Εκμεταλλεύονται την παγκοσμιοποίηση, την τεχνολογία και την ανθρώπινη ανάγκη με τρόπους που τα παραδοσιακά κράτη δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν.

ΠΗΓΕΣ: Δεδομένα και ανάλυση από το βίντεο “The Geopolitics of the Colombian Cartels”, Αναφορές σε οργανώσεις: Clan del Golfo, ELN, FARC Dissidents, PCC (Brazil), ‘Ndrangheta (Italy), Γεωγραφικά δεδομένα: Putumayo River, Darian Gap, Tres Fronteras (Amazon), West Africa hubs.

Διαβάστε επίσης:

S-500 vs F-35: Η αλήθεια για το «αόρατο» κυνήγι και ο εφιάλτης του Πενταγώνου που αλλάζει τα πάντα

Οι Meteor στην προπαγάνδα της Άγκυρας για την ελληνική αεροπορική ισχύ

Πώς τουρκικά άρθρα κατασκευάζουν αφήγημα περί «ελληνικής κατωτερότητας»