Ο Άρειος Πάγος της Τουρκίας (Yargıtay), ελεγχόμενος από εθνικιστές και ισλαμιστές, ανέτρεψε απόφαση του Περιφερειακού Εφετείου Κωνσταντινούπολης, στερώντας από Έλληνες κληρονόμους την κυριότητα δύο πολύτιμων ακινήτων στη Σισλί. Η αξία τους εκτιμάται μεταξύ 11 και 16 εκατομμυρίων δολαρίων στην αγορά ακινήτων της Κωνσταντινούπολης.
Η υπόθεση Κλωναρίδη
Η δικαστική διαμάχη αφορούσε τον Περικλή Κλωναρίδη, Έλληνα φαρμακοποιό που ζούσε στην Κωνσταντινούπολη στις αρχές του 20ού αιώνα. Γεννημένος το 1874, έφυγε από την πόλη το 1922 και πέθανε στην Αθήνα το 1934.
Οι απόγονοί του, σήμερα Έλληνες πολίτες, κατέθεσαν το 2022 αγωγή στο 36ο Πολιτικό Δικαστήριο Κωνσταντινούπολης ζητώντας την ακύρωση των σημερινών τίτλων ιδιοκτησίας και την επιστροφή των ακινήτων. Υποστήριξαν ότι η κατάσχεση βασίστηκε σε λανθασμένη εφαρμογή των νόμων περί εγκαταλειμμένων περιουσιών μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Τα ακίνητα που διεκδικούσαν
- Οικόπεδο 1.735 τ.μ. στη Σισλί (παρτίδα 1240/28), καταγεγραμμένο το 1952 στο όνομα Κλωναρίδη.
- Οικόπεδο 839 τ.μ. με 13όροφο κτίριο, με οθωμανικά έγγραφα ιδιοκτησίας που επίσης τον ανέφεραν ως ιδιοκτήτη.
Η Γενική Διεύθυνση Βακουφιών και το Τουρκικό Δημόσιο κατάσχεσαν τα ακίνητα τη δεκαετία του 1950 και του 1980, επικαλούμενοι τους νόμους περί εγκαταλειμμένων περιουσιών.
Η πορεία της δίκης
- 2023: Το 36ο Πολιτικό Δικαστήριο απέρριψε την αγωγή, κρίνοντας ότι δεν υπήρχε απόδειξη παρουσίας του Κλωναρίδη στην Κωνσταντινούπολη τον Αύγουστο του 1929, όπως απαιτούσε η Συμφωνία της Άγκυρας (1930).
- 2024: Το Εφετείο ανέτρεψε την απόφαση, αναγνωρίζοντας ότι ο φαρμακοποιός ήταν μέρος της τοπικής κοινότητας και ότι τα ακίνητα βρίσκονταν εκτός των αρχικών δημοτικών ορίων της πόλης.
- Απρίλιος 2025: Ο Άρειος Πάγος ακύρωσε την απόφαση του Εφετείου, υποστηρίζοντας ότι η απουσία του το 1929 και η έλλειψη τουρκικής υπηκοότητας σήμαιναν απώλεια δικαιωμάτων ιδιοκτησίας.
Νομικές συνέπειες και διεθνής διάσταση
Η απόφαση βασίστηκε στον Νόμο περί Εγκαταλειμμένων Περιουσιών του 1927 και επαναβεβαίωσε ότι όσοι Έλληνες Ορθόδοξοι δεν ήταν εγκατεστημένοι στην Κωνσταντινούπολη τον Αύγουστο του 1929, χάνουν τα δικαιώματά τους.
Η υπόθεση δημιουργεί δεδικασμένο για μελλοντικές διεκδικήσεις απογόνων μη μουσουλμανικών κοινοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ειδικά για ακίνητα μεγάλης αξίας στην Κωνσταντινούπολη.
Παρά τις περιορισμένες δυνατότητες στην Τουρκία, οι κληρονόμοι μπορούν να προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), αν και η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει ιστορικό άρνησης εφαρμογής αποφάσεων υπέρ θυμάτων.
ΠΗΓΗ: Nordic Monitor (+ φωτογραφία άρθρου)
Διαβάστε επίσης:
Τουρκία – F-35: Δηλώσεις Ερντογάν, S-400 και οι γεωπολιτικές εντάσεις σε Συρία και Ισραήλ
