Η Νέα Παγκόσμια Σκακιέρα: Τι είναι το C5 και γιατί τρέμουν οι Βρυξέλλες

Ζούμε σε μια εποχή όπου οι βεβαιότητες δεκαετιών καταρρέουν. Μέχρι σήμερα, είχαμε συνηθίσει την εικόνα των ηγετών του G7 να χαμογελούν στις οικογενειακές φωτογραφίες, εκπροσωπώντας –θεωρητικά– τις πλουσιότερες φιλελεύθερες δημοκρατίες. Όμως, μια διαρροή που ταράζει τα νερά της διεθνούς διπλωματίας έρχεται να ανατρέψει τα πάντα. Σύμφωνα με αναφορές που επικαλείται το αμερικανικό περιοδικό Politico, ο Ντόναλντ Τραμπ φέρεται να επεξεργάζεται μια νέα στρατηγική εθνικής ασφάλειας που βάζει στο χρονοντούλαπο το ευρω-κεντρικό μοντέλο.

Το όνομα αυτού; C5 ή Core Five. Ένα νέο μπλοκ εξουσίας που δεν βασίζεται σε κοινές αξίες, αλλά στην ωμή, σκληρή πραγματικότητα της ισχύος. Αν αυτό το σενάριο επιβεβαιωθεί, δεν μιλάμε απλώς για μια διπλωματική αλλαγή, αλλά για τον επανασχεδιασμό του παγκόσμιου χάρτη.

Ποιοι αποτελούν το C5: Οι Πέντε «Γίγαντες» της Σκληρής Ισχύος

Η βασική διαφορά του προτεινόμενου C5 από το υφιστάμενο G7 είναι η σύνθεσή του. Το G7 (ΗΠΑ, Καναδάς, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία) είναι ουσιαστικά μια λέσχη της «Δύσης», με έντονο το ευρωπαϊκό στοιχείο. Το C5, αντίθετα, περιλαμβάνει τις πέντε πραγματικά μεγάλες δυνάμεις που μπορούν να επιβάλλουν τη θέλησή τους, ανεξάρτητα από το πολίτευμά τους:

  1. Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής: Η αδιαμφισβήτητη υπερδύναμη που αναζητά νέους όρους εμπλοκής με τον κόσμο.
  2. Κίνα: Ο μεγάλος οικονομικός και στρατιωτικός αντίπαλος, που όμως αναγνωρίζεται ως απαραίτητος παίκτης στο τραπέζι.
  3. Ρωσία: Παρά τις κυρώσεις και τον πόλεμο, παραμένει μια πυρηνική υπερδύναμη με τεράστια γεωπολιτική επιρροή.
  4. Ινδία: Η ανερχόμενη γιγαντιαία οικονομία και η πολυπληθέστερη χώρα στον κόσμο, που παίζει τον ρόλο του εξισορροπητή.
  5. Ιαπωνία: Η μόνη χώρα που διατηρεί τη θέση της και στα δύο σχήματα (G7 και C5), λόγω της στρατηγικής της θέσης στον Ειρηνικό και της τεχνολογικής της ισχύος.

Είναι προφανές ότι σε αυτή τη λίστα λείπει κάτι ηχηρό: η Ευρώπη. Ούτε η Γερμανία, ούτε η Γαλλία, ούτε η Βρετανία θεωρούνται πλέον παίκτες «πρώτης γραμμής» στο μυαλό των εμπνευστών του C5.

Γιατί C5 και όχι G7; Η κυριαρχία του «Hard Power»

Το κλειδί για να κατανοήσουμε αυτή τη στροφή βρίσκεται στον όρο Hard Power (Σκληρή Ισχύς). Το G7 βασιζόταν στο «Soft Power» και στις κοινές δημοκρατικές αξίες. Το σκεπτικό ήταν ότι οι πλούσιες δημοκρατίες πρέπει να συνεργάζονται για να διατηρούν την τάξη. Όμως, η πραγματικότητα του 2025 είναι διαφορετική.

Σύμφωνα με τη διαρροή του Politico, η νέα αμερικανική σκέψη είναι κυνική αλλά ρεαλιστική: Δεν έχει σημασία αν μια χώρα είναι δημοκρατική ή αυταρχική. Δεν έχει σημασία αν είναι «φίλη» ή «εχθρός». Σημασία έχει αν έχει τη στρατιωτική δύναμη, την οικονομική κλίμακα και την πυρηνική ικανότητα να καταστρέψει ή να σώσει τον πλανήτη. Στο C5, η ιδεολογία περνάει σε δεύτερη μοίρα και τον πρώτο λόγο έχουν τα συμφέροντα και η διαχείριση κρίσεων.

Η Ευρώπη στο περιθώριο: Ένα σοκ για τη Γηραιά Ήπειρο

Η δημιουργία ενός τέτοιου μπλοκ θα αποτελούσε τον απόλυτο εφιάλτη για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εδώ και δεκαετίες, η Ευρώπη βασιζόταν στην προνομιακή της σχέση με τις ΗΠΑ μέσω του G7 και του ΝΑΤΟ. Αν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να συνομιλούν απευθείας με τη Ρωσία και την Κίνα σε ένα «τραπέζι των πέντε», παρακάμπτοντας τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο και το Παρίσι, τότε η γεωπολιτική σημασία της Ευρώπης συρρικνώνεται δραματικά.

Αυτό εξηγεί γιατί μια τέτοια είδηση προκαλεί νευρικότητα. Η Ευρώπη, χωρίς δικό της ενιαίο στρατό και εξαρτημένη ενεργειακά και οικονομικά, κινδυνεύει να μετατραπεί σε απλό παρατηρητή των εξελίξεων, ενώ οι αποφάσεις για το μέλλον του κόσμου θα λαμβάνονται σε δωμάτια όπου δεν θα έχει καν καρέκλα.

Ο ρόλος της Ινδίας και η νέα ισορροπία

Η συμπερίληψη της Ινδίας στο C5 είναι ίσως η πιο ενδιαφέρουσα προσθήκη. Η Ινδία δεν είναι απλώς μια μεγάλη αγορά. Είναι η χώρα που μπορεί να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ της «Δύσης» και του «Παγκόσμιου Νότου». Η παρουσία της δίπλα στην Κίνα δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα δυναμική, καθώς οι δύο χώρες είναι ανταγωνιστές στην Ασία. Ωστόσο, αναγνωρίζονται και οι δύο ως απαραίτητοι πυλώνες της παγκόσμιας σταθερότητας.

Τι σημαίνει αυτό για τον μέσο πολίτη;

Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται σαν παιχνίδια στρατηγικής για διπλωμάτες, αλλά η επίδρασή τους στην καθημερινότητά μας θα είναι τεράστια. Αν το C5 ενεργοποιηθεί:

  1. Τέλος στην Παγκοσμιοποίηση των Αξιών: Θα σταματήσουμε να βλέπουμε διεθνείς πιέσεις για ανθρώπινα δικαιώματα ή κλιματική αλλαγή με τον τρόπο που τις ξέραμε. Οι συμφωνίες θα είναι καθαρά συναλλακτικές (transactional).
  2. Οικονομικές Ανακατατάξεις: Το κέντρο βάρους της παγκόσμιας οικονομίας μεταφέρεται οριστικά στον Ειρηνικό Ωκεανό και την Ασία, αφήνοντας τον Ατλαντικό σε δεύτερη μοίρα.
  3. Ασφάλεια και Πόλεμοι: Ζητήματα όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία ή στη Μέση Ανατολή θα λύνονται (ή θα συντηρούνται) με απευθείας συνεννόηση Ουάσιγκτον-Μόσχας-Πεκίνου, χωρίς την ανάγκη έγκρισης από τον ΟΗΕ ή την ΕΕ.

Ένα σχέδιο ή μια απειλή;

Προς το παρόν, όπως αναφέρει και το ρεπορτάζ, δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση. Το σχέδιο προέρχεται από μια μη δημοσιευμένη εκδοχή της στρατηγικής του Τραμπ. Ωστόσο, και μόνο η ύπαρξη αυτής της σκέψης δείχνει προς τα πού φυσάει ο άνεμος. Ο κόσμος αλλάζει. Οι παλιοί θεσμοί που δημιουργήθηκαν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο φαίνονται πλέον σκουριασμένοι και ανίκανοι να διαχειριστούν το χάος.

Το ερώτημα που πλέον πλανάται δεν είναι αν θα αλλάξει η παγκόσμια τάξη, αλλά αν η αλλαγή αυτή θα φέρει σταθερότητα μέσω της ισχύος ή αν θα οδηγήσει στη νομιμοποίηση του «δικαίου του ισχυρού». Το C5, αν υλοποιηθεί, θα είναι η απόδειξη ότι στον 21ο αιώνα, η δημοκρατία δεν είναι πλέον το εισιτήριο για το τραπέζι των μεγάλων. Τα όπλα, το χρήμα και η επιρροή είναι.

ΠΗΓΗ: Politico (Context): Γενική αναφορά σε διαρροές πολιτικής στρατηγικής των ΗΠΑ (βάσει του κειμένου εισόδου).

Διαβάστε επίσης:

Ασπίδα του Αχιλλέα: Η «σκληρή» απάντηση της Άγκυρας στους πυραύλους

Η «ανταρσία» εντός ΝΑΤΟ: Τι ετοιμάζουν Ερντογάν και Όρμπαν με τον Πούτιν;

Μέση Ανατολή: Το τέλος της Δημοκρατίας και η στροφή στις Μοναρχίες