Σε μια κίνηση που αναμένεται να ανακατέψει την τράπουλα της γεωπολιτικής στη Μέση Ανατολή, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ άνοιξε διάπλατα την πόρτα για την πώληση των υπερσύγχρονων μαχητικών F-35 στην Τουρκία. Κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στη Φλόριντα, ο Τραμπ δήλωσε πως εξετάζει το ζήτημα «πολύ σοβαρά», δίνοντας μάλιστα προσωπικές εγγυήσεις για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Η επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των F-35
Η σχέση της Άγκυρας με το πρόγραμμα των stealth μαχητικών πέρασε από συμπληγάδες το 2019, όταν οι ΗΠΑ απέπεμψαν την Τουρκία λόγω της αγοράς των ρωσικών συστημάτων S-400. Σήμερα, το σκηνικό αλλάζει. Ο Τραμπ, διατηρώντας μια στενή προσωπική σχέση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, φαίνεται διατεθειμένος να παρακάμψει τα αγκάθια του παρελθόντος.
Όταν ρωτήθηκε για το αν η ενίσχυση της τουρκικής αεροπορίας θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή για το Τελ Αβίβ, ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν καθησυχαστικός. «Υπόσχομαι ότι δεν θα τα χρησιμοποιήσουν ποτέ εναντίον του Ισραήλ», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως ο Ερντογάν είναι ένας «πολύ καλός φίλος» και πως οι δύο ηγέτες δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα μεταξύ τους.
Η νέα πραγματικότητα στη Συρία και η πτώση του Άσαντ
Η συζήτηση των δύο ηγετών επεκτάθηκε και στις ραγδαίες εξελίξεις στη Συρία. Μετά την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ τον Δεκέμβριο του 2024, ο Τραμπ εξήρε τον ρόλο του Ερντογάν στην απομάκρυνση του πρώην δικτάτορα. Παράλληλα, εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι ο νέος ηγέτης της Συρίας, Άχμαντ αλ-Σάραα, θα βρει κοινό έδαφος συνεννόησης με το Ισραήλ, με την προσωπική του διαμεσολάβηση.
Ωστόσο, η κατάσταση επί του εδάφους παραμένει εύθραυστη. Οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν εντείνει τις επιχειρήσεις τους στη νότια Συρία, προκαλώντας τοπικές αντιδράσεις, ενώ η παρουσία τους στη νεκρή ζώνη των Υψιπέδων του Γκολάν θεωρείται από πολλούς ως παραβίαση των παλαιότερων συμφωνιών.
Γάζα και Δυτική Όχθη: Το τελεσίγραφο στην Χαμάς
Στο μέτωπο της Γάζας, ο Τραμπ κράτησε σκληρή στάση, προειδοποιώντας την Χαμάς με «κόλαση» εάν δεν προχωρήσει άμεσα σε αφοπλισμό στο πλαίσιο της συμφωνίας εκεχειρίας. Στήριξε απόλυτα τις θέσεις Νετανιάχου για έναν νέο μηχανισμό διακυβέρνησης στη Γάζα, χωρίς την παρουσία της οργάνωσης.
Παρά την εκεχειρία, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Οι αναφορές για παραβιάσεις της παύσης του πυρός και ο συνεχιζόμενος αποκλεισμός των συνόρων δυσχεραίνουν την επιβίωση εκατομμυρίων αμάχων. Σχετικά με τη Δυτική Όχθη, ο Τραμπ παραδέχθηκε πως δεν υπάρχει ταύτιση απόψεων 100% με το Ισραήλ, ειδικά στο θέμα της βίας των εποίκων, αλλά εξέφρασε την πεποίθηση πως θα βρεθεί μια λύση που θα ανακοινωθεί στον κατάλληλο χρόνο.
Η απόφαση για τα F-35 στην Τουρκία δεν είναι απλώς μια εμπορική συμφωνία. Είναι ένα γεωπολιτικό στοίχημα που τεστάρει τις αντοχές των συμμαχιών στη Μέση Ανατολή και την ικανότητα της Ουάσιγκτον να ισορροπεί ανάμεσα σε δύο ισχυρούς αλλά συχνά συγκρουόμενους εταίρους.
ΠΗΓΕΣ:
- Δηλώσεις Donald Trump & Benjamin Netanyahu (Florida Press Conference).
- Αναφορές Reuters & Associated Press για την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 (2019).
- Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης (ICJ) – Γνωμοδότηση Ιουλίου για τα κατεχόμενα εδάφη.
- Στατιστικά στοιχεία Παλαιστινιακών αρχών και τοπικών παρατηρητηρίων για τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα (2024-2025).
Διαβάστε επίσης:
Έξυπνος στόλος KIZILELMA στον ουρανό – Κίνδυνος για τα ελληνικά Rafale και F-16
Τουρκία
Ισραήλ
Συρία
Απόρρητο