Ένα ηχηρό «χαστούκι» για τις δυνατότητες των βρετανικών μαχητικών F-35 αποτελεί η νέα έκθεση της Επιτροπής Δημοσίων Λογαριασμών (Public Accounts Committee) του Ηνωμένου Βασιλείου. Η έκθεση, που δημοσιεύτηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της Επιτροπής, χαρακτηρίζει τις επιδόσεις του προγράμματος «εξαιρετικά μη ικανοποιητικές», κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για κρίσιμα ζητήματα.
Αμφίβολη η «πλήρης επιχειρησιακή ικανότητα»
Η Επιτροπή εκφράζει έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι το Υπουργείο Άμυνας ετοιμάζεται να ανακοινώσει την επίτευξη «πλήρους επιχειρησιακής ικανότητας» για τα αεροσκάφη. Ωστόσο, η έκθεση τονίζει ότι αυτή η αξιολόγηση βασίζεται σε κριτήρια που είναι εν μέρει υποκειμενικά και, κυρίως, αγνοούν θεμελιώδεις αδυναμίες. Η πιο σημαντική από αυτές είναι η έλλειψη κρίσιμων όπλων κρούσης μακράς εμβέλειας.
Ακόμη πιο ανησυχητική είναι η πραγματική διαθεσιμότητα του στόλου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, σε περιόδους ειρήνης και χωρίς τα αεροσκάφη να βρίσκονται σε ανάπτυξη, η διαθεσιμότητα αγγίζει μόλις το 40%. Η κατάσταση επιδεινώνεται δραματικά από τη σοβαρή έλλειψη εξειδικευμένων μηχανικών, πιλότων, εκπαιδευτών αλλά και κρίσιμων ανταλλακτικών.
Υποδομές και κόστος εκτός ελέγχου
Τα προβλήματα δεν σταματούν εκεί, καθώς η έκθεση αναδεικνύει και σοβαρά ζητήματα στις υποδομές. Η Επιτροπή επικεντρώνεται στις κακές συνθήκες στέγασης στη βάση RAF Marham, όπου σταθμεύει το σύνολο των F-35. Αυτή η κατάσταση, όπως τονίζεται, επιδεινώνει την κρίση και επηρεάζει αρνητικά τη διατήρηση του πολύτιμου προσωπικού στη θέση του. Η ανακαίνιση 900 θέσεων στέγασης προσωπικού έχει χρονοδιάγραμμα που φτάνει μέχρι το 2034, κάτι που η Επιτροπή θεωρεί «απαράδεκτο» και ζητά άμεση επίσπευση των επενδύσεων, απαιτώντας επανέλεγχο εντός έξι μηνών.

Βρετανικό μαχητικό αεροσκάφος F-35B και πύραυλοι ASRAAM, SPEAR 3 και Meteor.
Το κόστος ζωής του προγράμματος
Η Επιτροπή σημείωσε επίσης μια απότομη αύξηση στο κόστος του κύκλου ζωής του προγράμματος. Μετά από έλεγχο, το Υπουργείο Άμυνας αναθεώρησε τις εκτιμήσεις του, ανεβάζοντας το ποσό στα 57 δισεκατομμύρια λίρες για 138 αεροσκάφη μέχρι το 2069. Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτό το ιλιγγιώδες ποσό δεν περιλαμβάνει τις δαπάνες για το προσωπικό, τα καύσιμα ή τις ίδιες τις υποδομές.
Παράλληλα, η έκθεση καυτηριάζει την πρακτική των «ετήσιων εξοικονομήσεων» (year-by-year savings), η οποία, κατά την κρίση της Επιτροπής, τελικά απλώς αυξάνει το συνολικό κόστος μακροπρόθεσμα και δημιουργεί επικίνδυνα κενά στις αμυντικές ικανότητες της χώρας.
Αβεβαιότητα για τις νέες παραγγελίες και τα όπλα
Η Επιτροπή ζητά επιτακτικά από το Υπουργείο Άμυνας να δώσει σαφείς απαντήσεις τόσο για τη χρηματοδότηση όσο και για τον ακριβή αριθμό των αεροσκαφών που θα αγοραστούν. Υπάρχει αβεβαιότητα γύρω από την επόμενη παρτίδα: τον Ιούνιο, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεση αγοράς 12 F-35A (με προοπτική συμμετοχής στην πυρηνική αποστολή του ΝΑΤΟ) και 15 F-35B. Ωστόσο, το κόστος και το χρονοδιάγραμμα για την προετοιμασία αυτού του διπλού ρόλου (dual-use) παραμένουν άγνωστα. Η Επιτροπή απαιτεί και εδώ ενημερωμένες εκτιμήσεις εντός έξι μηνών.
Τέλος, η έκθεση ασκεί δριμεία κριτική στις σημαντικές καθυστερήσεις στην ενσωμάτωση βρετανικών όπλων στα αεροσκάφη. Συγκεκριμένα, η καθυστέρηση στην πιστοποίηση των πυραύλων Meteor και SPEAR 3, κατά την άποψη της Επιτροπής, υπονομεύει ευθέως τη συνολική μαχητική αποτελεσματικότητα ολόκληρου του στόλου των F-35.
Με πληροφορίες από το Militarnyi.
Διαβάστε επίσης:
Τουρκία – Η νέα εποχή των όπλων: Γιατί η κυριαρχία κρύβεται στο λογισμικό και όχι στο σίδερο
Ηλεκτρονικός Πόλεμος: Πώς η κυριαρχία στο «αόρατο» φάσμα καθορίζει τον σύγχρονο πόλεμο
				
Ηνωμένο Βασίλειο