Ρίξτε μια ματιά σε έναν διαδραστικό χάρτη πτήσεων, όπως αυτούς που προσφέρει το FlightRadar24, και θα δείτε κάτι ανησυχητικό: μεγάλες «τρύπες» στον ουρανό, περιοχές δηλαδή όπου δεν πετούν αεροσκάφη. Αυτές οι ζώνες απαγόρευσης πτήσεων αντιπροσωπεύουν σημεία έντασης ή κινδύνου, που ολοένα και πληθαίνουν, με τις πρόσφατες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή να επιδεινώνουν την κατάσταση.

Οι αεροπορικές εταιρείες αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν ταυτόχρονα πολεμικές συγκρούσεις, φυσικές καταστροφές και τεχνολογικές απειλές, με τεράστιο αντίκτυπο στο κόστος λειτουργίας, στην ασφάλεια των πτήσεων και στην εμπειρία των επιβατών.

Η νέα «φυσιολογική κατάσταση» στον παγκόσμιο εναέριο χώρο

Η εναέρια κυκλοφορία έχει μετατραπεί σε παιχνίδι στρατηγικής. Οι αεροπορικές έχουν πλέον ειδικά τμήματα ανάλυσης κινδύνου, που μελετούν διαρκώς τις εξελίξεις και επανασχεδιάζουν διαδρομές. Ο Brendan Sobie, σύμβουλος αεροπορίας από τη Σιγκαπούρη, δήλωσε: «Οι αποκλεισμοί εναέριου χώρου έχουν γίνει πλέον συνηθισμένοι – σχεδόν το νέο φυσιολογικό.»

Ανάμεσα στα μεγαλύτερα παραδείγματα κρίσιμων εναέριων περιοχών είναι αυτές πάνω από την Ουκρανία, το Ισραήλ, το Ιράν και το Ιράκ, ενώ τα αεροσκάφη πλέον αναγκάζονται να περνούν από στενούς εναέριους διαδρόμους που περιβάλλουν αυτές τις περιοχές.

Αναγκαστικές παρακάμψεις με μεγάλο κόστος

Η αλλαγή των διαδρομών δεν είναι απλώς θέμα απόστασης. Σημαίνει:

  • Περισσότερα καύσιμα
  • Αυξημένο χρόνο πτήσης
  • Υψηλότερο κόστος για τα πληρώματα
  • Περιορισμένες χρονοθυρίδες απογείωσης και προσγείωσης
  • Απώλειες σε έσοδα από καθυστερήσεις και ακυρώσεις

Ο Tony Stanton, διευθυντής της Strategic Air στην Αυστραλία, σημειώνει: «Κάθε ώρα πτήσης με ένα Boeing 777 κοστίζει περίπου 7.000 δολάρια μόνο για καύσιμα.»

Μια αλλαγή διαδρομής, όπως από το Λονδίνο στο Χονγκ Κονγκ που λόγω των εντάσεων στο Ιράν προσθέτει έως και 2 ώρες, συνεπάγεται δεκάδες χιλιάδες δολάρια επιπλέον κόστους.

Η τεχνολογία φέρνει νέους κινδύνους

Οι κυβερνοεπιθέσεις και η παραποίηση GPS συνιστούν ένα νέο πρόβλημα για τις αεροπορικές εταιρείες. Η παραπλάνηση του στίγματος των αεροσκαφών κοντά σε πολεμικές ζώνες μπορεί να έχει καταστροφικά αποτελέσματα, ενώ η ανάγκη διατήρησης ασφαλών αποστάσεων από εμπόλεμες περιοχές επιμηκύνει περαιτέρω τις πτήσεις.

Η τραγωδία της Malaysia Airlines πτήσης MH17 το 2014, όταν το αεροσκάφος καταρρίφθηκε πάνω από την Ουκρανία από πύραυλο εδάφους-αέρος, υπενθυμίζει με τον πλέον τραγικό τρόπο ότι οι κίνδυνοι είναι πραγματικοί. Από τότε, οι εναέριοι κανόνες ασφαλείας έχουν γίνει αυστηρότεροι, αλλά η φύση των σύγχρονων συγκρούσεων είναι πιο απρόβλεπτη από ποτέ.

Βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις

Οι επιπτώσεις των συγκρούσεων στο κόστος λειτουργίας μιας αεροπορικής εταιρείας δεν μπορούν να καλυφθούν άμεσα. Τα εισιτήρια έχουν αγοραστεί μήνες νωρίτερα, ενώ οι αλλαγές στη ζήτηση και προσφορά εξαιτίας της αστάθειας καθιστούν αδύνατη τη μετακύλιση του κόστους στους καταναλωτές.

Επιπλέον, μικρές περιφερειακές πτήσεις, όπως από την Κεντρική Ασία προς Μέση Ανατολή, έχουν υποστεί το μεγαλύτερο πλήγμα αναλογικά, αφού μεγάλο μέρος της πτήσης τους διεξαγόταν πάνω από εναέριο χώρο που τώρα θεωρείται επικίνδυνος.

Οι ηφαιστειακές εκρήξεις: Η άλλη μεγάλη απειλή

Εκτός από τις ένοπλες συγκρούσεις, υπάρχει και η απειλή των φυσικών καταστροφών. Οι ηφαιστειακές εκρήξεις αποτελούν εξίσου σοβαρό κίνδυνο, καθώς η ηφαιστειακή τέφρα μπορεί να προκαλέσει καταστροφή κινητήρων, να εξαπλωθεί γρήγορα και να καθηλώσει ολόκληρα στόλους.

Η έκρηξη του Eyjafjallajökull στην Ισλανδία το 2010 είχε ως αποτέλεσμα την ακύρωση 100.000 πτήσεων και ζημία άνω του 1,7 δισ. δολαρίων, επηρεάζοντας πάνω από 10 εκατομμύρια επιβάτες.

Η πολυπλοκότητα του παγκόσμιου εναέριου συστήματος

Με τριπλάσια κίνηση στην περιοχή του Περσικού Κόλπου σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, το παγκόσμιο σύστημα πτήσεων είναι πλέον ευάλωτο σε κάθε είδους διαταραχή. Η πίεση στους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, οι στενότεροι εναέριοι διάδρομοι και η αύξηση του όγκου των πτήσεων καθιστούν την εύρυθμη λειτουργία ακόμη πιο δύσκολη.

Η ασφάλεια στον αέρα εξαρτάται όλο και περισσότερο από διεθνείς εξελίξεις, τεχνολογικές απειλές και φυσικά φαινόμενα. Οι αεροπορικές εταιρείες καλούνται να προσαρμοστούν σε ένα μεταβαλλόμενο παγκόσμιο τοπίο, όπου το να φτάσει κανείς από το σημείο Α στο σημείο Β δεν είναι πλέον τόσο απλό — ούτε τόσο προβλέψιμο.

Διαβάστε επίσης:

Νέα επίθεση με βαλλιστικό πύραυλο από το Ιράν στη Μπερσεβά – 7 τραυματίες και εκτεταμένες ζημιές

Διπλωματική κρίση Ελλάδας – Λιβύης: Στο προσκήνιο τα κυριαρχικά δικαιώματα και οι υδρογονάνθρακες

Το ρομπότ μάχης της Τουρκίας Barkan UGV – Η Άγκυρα επενδύει σε νέα απειλή για τα πεδία μάχης