Η σημειολογία της καθυστέρησης και η «γλώσσα» της ισχύος
Στη διεθνή διπλωματία, τίποτα δεν είναι τυχαίο, ειδικά όταν μιλάμε για το Κρεμλίνο. Η είδηση ότι η συνάντηση μεταξύ του Βλαντιμίρ Πούτιν και του απεσταλμένου του Ντόναλντ Τραμπ ξεκίνησε με μιάμιση ώρα καθυστέρηση, δεν είναι απλώς μια οργανωτική αστοχία. Είναι μια ξεκάθαρη επίδειξη ισχύος. Ο Ρώσος Πρόεδρος, νιώθοντας νικητής στο πεδίο της μάχης, στέλνει το μήνυμα πως ο ίδιος ορίζει τον χρόνο και τους κανόνες του παιχνιδιού. Δεν βιάζεται, διότι αυτή τη στιγμή θεωρεί πως έχει το πάνω χέρι.
Σε αυτό το κρίσιμο γεωπολιτικό σταυροδρόμι, η Μόσχα προσέρχεται στις διαπραγματεύσεις με αέρα νικητή. Οι πρόσφατες ανακοινώσεις για την «απελευθέρωση» –όπως την αποκαλεί η ρωσική πλευρά– δύο ακόμα πόλεων, ενισχύουν το αφήγημα του Πούτιν. Ο στόχος του δεν είναι μια εύθραυστη εκεχειρία που θα δώσει χρόνο στην Ουκρανία να ανασυνταχθεί, αλλά μια οριστική λύση που θα κατοχυρώνει τα κεκτημένα και θα παρέχει εγγυήσεις ασφαλείας.
Ο Τραμπ, η Κίνα και η «Εμπορική Διπλωματία»
Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η στρατηγική αλλάζει ριζικά. Η νέα διακυβέρνηση των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ δεν βλέπει τη Ρωσία ως τον πρωταρχικό εχθρό, αλλά ως ένα εμπόδιο που πρέπει να διευθετηθεί για να αντιμετωπιστεί η πραγματική απειλή: η Κίνα. Ο Τραμπ, λειτουργώντας περισσότερο ως businessman και λιγότερο ως παραδοσιακός πολιτικός, εφαρμόζει την «εμπορική διπλωματία». Στόχος του είναι να κλείσει το μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία, ώστε να επικεντρωθεί στον οικονομικό και τεχνολογικό πόλεμο με το Πεκίνο.
Είναι σαφές πως ο Αμερικανός Πρόεδρος επιδιώκει συμφωνίες με οικονομικούς όρους, κάτι που φάνηκε και στις κινήσεις του στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα παραμένει: Θα δεχτεί ο Πούτιν μια συμφωνία που δεν θα περιλαμβάνει την de facto αναγνώριση των νέων συνόρων; Οι αναλυτές εκτιμούν πως η αλλαγή συνόρων είναι πλέον ένα σενάριο που, όσο κι αν πονάει τη Δύση, έχει αρχίσει να εμπεδώνεται ως τετελεσμένο γεγονός.
Η Ευρώπη στο περιθώριο της Ιστορίας
Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο των εξελίξεων είναι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενώ Ουάσιγκτον και Μόσχα συζητούν, οι Βρυξέλλες μοιάζουν με απλό παρατηρητή. Η επιθετική ρητορική στελεχών όπως η Κάγια Κάλας, αντί να ενισχύει τη θέση της Ευρώπης, φαίνεται να τη δυναμιτίζει, αποξενώνοντας την Ε.Ε. από το τραπέζι των αποφάσεων. Εάν επέλθει ειρήνη, η Ευρώπη θα κληθεί να διαχειριστεί μια νέα πραγματικότητα για την οποία δεν ερωτήθηκε, έχοντας παράλληλα να αντιμετωπίσει το οικονομικό κόστος της ανοικοδόμησης.
Το όνειρο του Κιέβου για ένταξη στο ΝΑΤΟ φαίνεται να απομακρύνεται οριστικά υπό τη νέα αμερικανική διοίκηση. Αντίθετα, η ένταξη στην Ε.Ε. παραμένει ως πιθανή «παρηγοριά», αλλά χωρίς τις σκληρές εγγυήσεις ασφάλειας που προσφέρει η Βορειοατλαντική Συμμαχία. Ο φόβος για το τι θα συμβεί όταν τελειώσει η θητεία Τραμπ είναι υπαρκτός, καθώς μια νέα αλλαγή σκυτάλης στον Λευκό Οίκο θα μπορούσε να αναζωπυρώσει συγκρούσεις μέσω αντιπροσώπων.
Συμπερασματικά, οδεύουμε προς μια νέα παγκόσμια ισορροπία όπου οι διεθνείς σχέσεις καθορίζονται από τον ωμό ρεαλισμό και τα οικονομικά συμφέροντα, αφήνοντας πίσω τους ρομαντισμούς περί διεθνούς δικαίου. Και σε αυτή τη σκακέρα, η Ευρώπη κινδυνεύει να είναι ο μεγάλος χαμένος.
Διαβάστε επίσης:
Τούρκοι: Πάει για 121 Viper η Ελλάδα – Τα ελληνικά F16 Block 50 γίνονται μαχητικά 4,5 γενιάς
Καμπάς: Η «έξυπνη» παγίδα στο Αιγαίο και η αλήθεια για F-35 και Belharra
ΗΠΑ
Ρωσία
Απόρρητο