Σε ένα σκηνικό έντονης πόλωσης και διπλωματικού αδιεξόδου εξελίχθηκε η τελευταία συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με επίκεντρο το πυρηνικό πρόγραμμα Ιράν. Η διεθνής κοινότητα εμφανίζεται πλέον βαθιά διχασμένη, ανάμεσα στις δυνάμεις που απαιτούν την επαναφορά των αυστηρών κυρώσεων και εκείνες που αμφισβητούν ακόμη και τη νομιμότητα των διαδικασιών.
Το διπλωματικό αδιέξοδο και η «σκιά» των κυρώσεων
Η επικεφαλής της πολιτικής διπλωματίας του ΟΗΕ, Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο, στην επίσημη τοποθέτησή της, υπογράμμισε πως παρά τις εντατικές προσπάθειες που καταβλήθηκαν το δεύτερο εξάμηνο του 2025, δεν κατέστη εφικτή μια συμφωνία για το μέλλον της συμφωνίας του 2015. Η ΝτιΚάρλο υπενθύμισε στα μέλη του Συμβουλίου ότι η μόνη βιώσιμη λύση παραμένει μια διπλωματική διευθέτηση που θα εγγυάται τον ειρηνικό χαρακτήρα των δραστηριοτήτων της Τεχεράνης, προσφέροντας ως αντάλλαγμα την άρση κυρώσεων.
Στην καρδιά της αντιπαράθεσης βρίσκεται το περιβόητο JCPOA, η συμφωνία που υπογράφηκε από το Ιράν, τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, τη Γερμανία και την ΕΕ. Ωστόσο, η νομιμότητα της συνέχισης των συνομιλιών υπό το παρόν πλαίσιο αμφισβητείται πλέον ευθέως από συγκεκριμένες πλευρές.
Η ενεργοποίηση του μηχανισμού Snapback
Η συνεδρίαση της Τρίτης είχε ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς ήταν η πρώτη μετά την απόφαση της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό snapback. Η κίνηση αυτή, που οδηγεί στην αυτόματη επαναφορά διεθνών κυρώσεων, αιτιολογήθηκε από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις ως απάντηση στη «σημαντική μη συμμόρφωση» του Ιράν με τις δεσμεύσεις του.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι υποστηρίζουν ότι το ψήφισμα που στηρίζει την πυρηνική συμφωνία παραμένει σε ισχύ. Μάλιστα, ο εκπρόσωπος της Γαλλίας στον ΟΗΕ, Τζέι Νταρμαντικάρι, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι το τρέχον απόθεμα του Ιράν, εάν εμπλουτιστεί σε στρατιωτικό επίπεδο, θα επαρκούσε για την κατασκευή 10 πυρηνικών μηχανισμών.
Η σκληρή στάση της Ρωσίας και η απάντηση της Τεχεράνης
Από την άλλη πλευρά, η Ρωσία, διά στόματος του Βασίλι Νεμπένζια, εξαπέλυσε δριμεία επίθεση κατά της Σλοβενικής προεδρίας του Συμβουλίου. Ο Ρώσος διπλωμάτης υποστήριξε ότι η ατζέντα της συνεδρίασης είναι «ανύπαρκτη», ισχυριζόμενος ότι η Επιτροπή για το JCPOA δεν υφίσταται πλέον και πως η ΕΕ δεν έχει πια ρόλο συντονιστή.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο πρεσβευτής του Ιράν, Αμίρ-Σαΐντ Ιραβανί, ο οποίος δήλωσε κατηγορηματικά ότι το Ψήφισμα 2231 έληξε στις 18 Οκτωβρίου 2025. Σύμφωνα με την Τεχεράνη, οποιαδήποτε αναφορά ή έκθεση του Γενικού Γραμματέα για το θέμα στερείται νομικής βάσης. Ο Ιραβανί έκανε λόγο για «σκόπιμη διασπορά παραπληροφόρησης» σχετικά με τις πυρηνικές δραστηριότητες της χώρας του.
Παρά τις αντικρουόμενες απόψεις, η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Χέντα Σάμσον, σημείωσε ότι η επιστροφή των κυρώσεων δεν πρέπει να σημάνει το τέλος της διπλωματίας. Αντίθετα, κάλεσε το Ιράν να συνεργαστεί πλήρως με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (IAEA) για την επαλήθευση των πυρηνικών του υλικών, ώστε να αποφευχθεί μια περαιτέρω κλιμάκωση στην περιοχή.
ΠΗΓΕΣ: Επίσημα πρακτικά συνεδρίασης Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ (Δεκέμβριος 2025), Ενημερωτικά σημειώματα Υπηρεσίας Πολιτικών Υποθέσεων και Οικοδόμησης Ειρήνης (DPPA), Αναφορές Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (IAEA) για το επίπεδο εμπλουτισμού ουρανίου.
Διαβάστε επίσης:
Η αθόρυβη ανατροπή στο Αιγαίο που προκαλεί νευρικό κλονισμό στην Άγκυρα
Ενοχλημένοι και τρομοκρατημένοι οι Τούρκοι με τη συμμαχία Ελλάδας-Ισραήλ
Ρωσία
Ιράν