Η Ευρώπη Απαντά με «Πυρηνικό» Οικονομικό Όπλο: Τέλος τα Βέτο για τα Ρωσικά Κεφάλαια

Σε μια κίνηση που χαρακτηρίζεται από πολλούς ως η πιο τολμηρή γεωπολιτική στροφή των τελευταίων ετών, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να ακινητοποιήσει επ’ αόριστον τα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία. Πρόκειται για μια ευθεία απάντηση στις εξωτερικές πιέσεις –τόσο από τη Μόσχα όσο και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού– και μια ξεκάθαρη δήλωση πως τα κεφάλαια αυτά δεν θα αποδεσμευτούν μέχρι η Ρωσία να συμφωνήσει να πληρώσει πολεμικές αποζημιώσεις στην Ουκρανία.

Την ίδια εβδομάδα που ακούστηκαν απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί για «παρακμιακή» Ευρώπη και «αδύναμους» ηγέτες, οι Βρυξέλλες απάντησαν με πράξεις και όχι με λόγια. Ενεργοποιώντας μια ρήτρα έκτακτης ανάγκης, η ΕΕ «κλείδωσε» περιουσιακά στοιχεία της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας αξίας 210 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία βρίσκονται σε ευρωπαϊκό έδαφος. Με αυτή την κίνηση, η Ευρώπη θωρακίζει το ισχυρότερο διαπραγματευτικό της χαρτί και κόβει την όρεξη σε όσους πίστευαν ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα χρήματα ερήμην της.

Το Τέλος της Ομηρίας από τα Βέτο

Μέχρι σήμερα, το καθεστώς των κυρώσεων ήταν εύθραυστο. Κάθε έξι μήνες απαιτούνταν ομόφωνη ανανέωση, δίνοντας την ευκαιρία σε χώρες όπως η Ουγγαρία να απειλούν με βέτο, μετατρέποντας τη διαδικασία σε θρίλερ. Η εμπειρία αυτή, όπως αποδείχθηκε, ήταν τραυματική για την ευρωπαϊκή συνοχή.

Η λύση ήρθε μέσω μιας νομικής «ντρίμπλας». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενεργοποίησε το Άρθρο 122 των συνθηκών, το οποίο επιτρέπει στα κράτη-μέλη να λαμβάνουν μέτρα «σε πνεύμα αλληλεγγύης» για την αντιμετώπιση οικονομικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Το μεγάλο πλεονέκτημα; Απαιτείται μόνο ειδική πλειοψηφία και όχι ομοφωνία. Έτσι, τα περιουσιακά στοιχεία «κλειδώθηκαν» χωρίς να μπορεί ο Βίκτορ Όρμπαν ή ο Ρόμπερτ Φίτσο να μπλοκάρουν την απόφαση.

Το επιχείρημα των Βρυξελλών είναι σαφές: Ο πόλεμος της Ρωσίας έχει προκαλέσει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στην ΕΕ, από την ενεργειακή κρίση μέχρι τον πληθωρισμό και τις υβριδικές επιθέσεις. Επομένως, συντρέχει λόγος οικονομικής έκτακτης ανάγκης.

Το Μήνυμα Μερτς και το Σχέδιο των ΗΠΑ

Η απόφαση αυτή δεν ελήφθη εν κενώ. Ήρθε ως απάντηση σε ένα διαρρεύσαν ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, το οποίο πρότεινε τη χρήση των παγωμένων κεφαλαίων προς εμπορικό όφελος Ουάσιγκτον και Μόσχας, παρακάμπτοντας ουσιαστικά την Ευρώπη. Αυτό προκάλεσε σοκ και οργή στους Ευρωπαίους ηγέτες.

Καθοριστική ήταν η στάση του Γερμανού Καγκελαρίου Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος με άρθρο-παρέμβαση έστειλε τελεσίγραφο: «Δεν μπορούμε να αφήσουμε κράτη εκτός Ευρώπης να αποφασίζουν για τους οικονομικούς πόρους που έχουν νομίμως παγώσει στη δικαιοδοσία μας και στο δικό μας νόμισμα». Η ηγετική αυτή στάση του Μερτς έδωσε το πολιτικό στίγμα για την άμεση αντίδραση της Ένωσης.

Αντιδράσεις και Επόμενη Μέρα

Η αντίδραση από το φιλορωσικό μπλοκ εντός της ΕΕ ήταν άμεση. Ο Ούγγρος Πρωθυπουργός έκανε λόγο για «δικτατορία των Βρυξελλών» και «βιασμό του ευρωπαϊκού δικαίου», προαναγγέλλοντας νομικές προσφυγές. Παράλληλα, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας κατέθεσε αγωγή κατά της Euroclear (όπου φυλάσσονται τα περισσότερα κεφάλαια στο Βέλγιο), ζητώντας αποζημιώσεις.

Ωστόσο, το μήνυμα ελήφθη. Τα 210 δισ. ευρώ θα παραμείνουν παγωμένα μέχρι η Ρωσία να σταματήσει τον επιθετικό πόλεμο και να αποζημιώσει την Ουκρανία. Πλέον, η Ευρώπη κρατάει τα κλειδιά του θησαυροφυλακίου και, όπως δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης, «βρήκαμε επιτέλους τον νομικό τρόπο να σταματήσουμε τον εξαμηνιαίο εκβιασμό».

ΠΗΓΕΣ: Ανακοινώσεις Ευρωπαϊκής Επιτροπής & Συμβουλίου της ΕΕ, Δηλώσεις Ursula von der Leyen, António Costa, Valdis Dombrovskis, Τοποθετήσεις Φρίντριχ Μερτς, Αντιδράσεις Βίκτορ Όρμπαν & Ρόμπερτ Φίτσο, Αναφορές για το ειρηνευτικό σχέδιο 28 σημείων ΗΠΑ-Ρωσίας.

Διαβάστε επίσης:

1KR1 Sapsan: Ο νέος βαλλιστικός εφιάλτης της Ρωσίας σε μαζική παραγωγή

Γάζα: Η «κραυγή» του ΟΗΕ που σοκάρει – Λάσπη και πείνα απειλούν εκατομμύρια

Συναγερμός στη Γερμανία: Η ρωσική κυβερνοεπίθεση και το σχέδιο «Storm 1516»