Τέλος εποχής για τα F-16; Το Τουρκικό Drone που κατέρριψε Μαχητικό

Η Τουρκία αλλάζει τους κανόνες εμπλοκής: Το Bayraktar Kızılelma και το μέλλον των αιθέρων

Μια εξέλιξη που προκαλεί σοβαρό προβληματισμό στα αεροπορικά επιτελεία ανά την υφήλιο έλαβε χώρα πρόσφατα στην Τουρκία. Η γειτονική χώρα κατάφερε κάτι που θέτει ένα τεράστιο ερωτηματικό δίπλα από την κυριαρχία των παραδοσιακών μαχητικών αεροσκαφών. Συγκεκριμένα, το Bayraktar Kızılelma, το νέο μη επανδρωμένο αεροσκάφος της Τουρκίας, κατέρριψε με επιτυχία έναν εναέριο στόχο χρησιμοποιώντας πύραυλο αέρος-αέρος. Δεν πρόκειται απλώς για μια δοκιμή, αλλά για μια ιστορική στιγμή που σηματοδοτεί την είσοδο των drones στην αερομαχία κυριαρχίας.

Γιατί όμως αυτό το γεγονός είναι τόσο κρίσιμο και ποιος είναι ο πραγματικός αντίκτυπος στην ισορροπία ισχύος; Είναι απαραίτητο να αναλύσουμε τι ακριβώς συνέβη, καθώς πολλές χώρες διαθέτουν προηγμένα UAVs, αλλά ελάχιστες έχουν τολμήσει ή καταφέρει κάτι τέτοιο.

Το χρονικό μιας ιστορικής κατάρριψης

Σε μια ελεγχόμενη δοκιμή, το τουρκικής κατασκευής μη επανδρωμένο μαχητικό εντόπισε, ιχνηλάτησε και κατέρριψε έναν στόχο jet-drone που προσομοίωνε εχθρικό αεροσκάφος. Η ειδοποιός διαφορά εδώ βρίσκεται στον οπλισμό. Το Kızılelma δεν χρησιμοποίησε απλώς τα οπτικά του μέσα, αλλά εξαπέλυσε έναν πύραυλο BVR (Beyond Visual Range), δηλαδή πέραν του οπτικού πεδίου. Αυτό σημαίνει πως το drone λειτούργησε ως πλατφόρμα αεροπορικής υπεροχής, κλειδώνοντας τον στόχο μέσω ραντάρ και καθοδηγώντας τον πύραυλο μέχρι την πρόσκρουση.

Μέχρι σήμερα, τα drones χρησιμοποιούνταν κυρίως για κατασκοπεία, επιτήρηση ή πλήγματα εδάφους (όπως στο Ναγκόρνο-Karabakh και την Ουκρανία). Ακόμη και υπερδυνάμεις όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα ή το Ισραήλ, αν και διαθέτουν την τεχνολογία, δεν έχουν επιδείξει δημόσια μια τέτοια δυνατότητα αυτόνομης αερομαχίας BVR. Οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν τα MQ-9 Reaper κυρίως για αυτοάμυνα, ενώ η Κίνα εστιάζει σε πλήγματα εδάφους. Η Τουρκία, με αυτή την κίνηση, δηλώνει παρούσα στην κατηγορία των αυτόνομων drones αεροπορικής υπεροχής.

Τεχνολογικό άλμα ή ανάγκη;

Το Kızılelma δεν είναι ένα απλό drone. Πρόκειται για μια στρατηγική πλατφόρμα μεγάλου ύψους και μεγάλης αντοχής (HALE). Διαθέτει ραντάρ AESA, συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου και κάμερες που του επιτρέπουν να επιχειρεί σε ύψη άνω των 40.000 ποδών. Σε αυτό το ύψος, η ατμοσφαιρική αντίσταση είναι μικρότερη, προσφέροντας στους πυραύλους μεγαλύτερη εμβέλεια και ταχύτητα, ενώ το ραντάρ έχει ευρύτερο πεδίο κάλυψης.

Η Τουρκία ωθείται σε αυτή την τεχνολογία εν μέρει λόγω ανάγκης. Με τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα των F-35 και τον γηρασμένο στόλο των F-16, η Άγκυρα βρήκε μια εναλλακτική οδό: να αντικαταστήσει, όπου είναι δυνατόν, τα επανδρωμένα μαχητικά με drones. Το κόστος είναι συντριπτικά υπέρ των UAVs. Ένα σύγχρονο μαχητικό μπορεί να κοστίζει 100 εκατομμύρια δολάρια, ενώ ένα drone σαν το Kızılelma κοστίζει ελάχιστα μπροστά του. Η λογική είναι απλή: γιατί να ρισκάρεις τη ζωή ενός πιλότου όταν μπορείς να στείλεις ένα σμήνος από οπλισμένα drones;

Ο νέος εφιάλτης: Σμήνη Drones εναντίον Μαχητικών

Η εξίσωση του πολέμου αλλάζει δραματικά. Φανταστείτε ένα σενάριο όπου 4-5 συμβατικά μαχητικά αεροσκάφη καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα σμήνος 50 τέτοιων drones. Ακόμα κι αν τα μαχητικά είναι ανώτερα τεχνολογικά, ο αριθμός των αντιπάλων θα προκαλέσει κορεσμό στα συστήματά τους. Το κόστος της απώλειας ενός drone είναι αμελητέο, ενώ η απώλεια ενός πιλότου είναι ανυπολόγιστη.

Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί νέα δεδομένα και για άλλες δυνάμεις, όπως η Ινδία, η οποία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις. Η ικανότητα προσαρμογής πυραύλων τύπου Astra σε drones και η ανάπτυξη προγραμμάτων όπως το Ghatak UCAV γίνονται πλέον μονόδρομος για κάθε σύγχρονη αεροπορία που θέλει να επιβιώσει στο αυριανό πεδίο μάχης. Η εποχή που η αερομαχία ήταν αποκλειστικό προνόμιο των πιλότων φαίνεται να φτάνει στο τέλος της.

Διαβάστε επίσης:

Ουκρανία: Κρίσιμη εβδομάδα – Τι κρύβει το σχέδιο των 28 σημείων;

Πυρηνικά Ιράν: Το τελεσίγραφο της Τεχεράνης που «παγώνει» τη Δύση

ΕΕ σε Τραμπ: Το «ιστορικό λάθος» με την αμνηστία στον Πούτιν