Μια σφοδρή σύγκρουση κορυφής εξελίσσεται στις Βρυξέλλες, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμφανίζεται αποφασισμένη να κλείσει το κεφάλαιο της Συμφωνίας ΕΕ-Mercosur πριν εκπνεύσει το 2024. Ωστόσο, αυτή η βιασύνη προσκρούει σε έναν «τοίχο» αντιδράσεων που υψώνει η Γαλλία, με τον Εμμανουέλ Μακρόν να βρίσκεται υπό τεράστια πίεση από τον αγροτικό κόσμο της χώρας του.
Η Κομισιόν, μέσω του εκπροσώπου της, Όλοφ Γκιλ, έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα τη Δευτέρα: η υπογραφή της συμφωνίας θεωρείται ζήτημα «ζωτικής σημασίας», όχι μόνο οικονομικά αλλά και γεωπολιτικά. Μετά από 25 χρόνια διαπραγματεύσεων με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη, Ουρουγουάη), οι Βρυξέλλες φοβούνται ότι περαιτέρω καθυστερήσεις θα πλήξουν την αξιοπιστία της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή.
Η Γεωπολιτική Σκακιέρα και η Πίεση της Κομισιόν
Οι υποστηρικτές της συμφωνίας, με επικεφαλής τη Γερμανία και την Ισπανία, χάνουν την υπομονή τους. Το επιχείρημά τους είναι ισχυρό: καθώς η ΕΕ χάνει έδαφος στην αγορά των ΗΠΑ και η Κίνα επεκτείνει επιθετικά την επιρροή της στη Λατινική Αμερική, η Ευρώπη δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει άλλο. Για το Βερολίνο, τα οφέλη για τη βιομηχανία είναι τεράστια και δεν προτίθεται να ρισκάρει τη συμφωνία για χάρη των αγροτικών αντιδράσεων.
Αντίθετα, η γαλλική πλευρά, μέσω του γραφείου του Πρωθυπουργού Σεμπαστιάν Λεκορνύ, ζήτησε επίσημα την Κυριακή την αναβολή των διαδικασιών, τονίζοντας πως «δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις» για ψηφοφορία στο Συμβούλιο της ΕΕ. Ο Μακρόν, που ήδη αντιμετωπίζει εσωτερική πολιτική αστάθεια, βλέπει την οργή των Γάλλων αγροτών να ξεχειλίζει, ειδικά μετά το ξέσπασμα της ευλογιάς των προβάτων που πλήττει την κτηνοτροφία.
«Όχι» από το Παρίσι: Οι Κόκκινες Γραμμές των Αγροτών
Το βασικό αγκάθι είναι ο φόβος του αθέμιτου ανταγωνισμού. Οι Γάλλοι παραγωγοί υποστηρίζουν ότι η απελευθέρωση του εμπορίου θα πλημμυρίσει την αγορά με προϊόντα από τη Λατινική Αμερική που δεν τηρούν τα αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα της ΕΕ. Το Παρίσι απαιτεί «ρήτρες αμοιβαιότητας», δηλαδή να ισχύουν οι ίδιοι κανόνες παραγωγής και για τις εισαγωγές, καθώς και αυστηρότερους υγειονομικούς ελέγχους.
Ο Χάρτης των Συμμαχιών και το Επόμενο Βήμα
Η μάχη στο Συμβούλιο είναι αμφίρροπη. Στο πλευρό της Γαλλίας έχουν ταχθεί η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Αυστρία, ενώ το Βέλγιο σχεδιάζει να απέχει. Η Ολλανδία και η Ιρλανδία κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους, και η στάση της Ιταλίας παραμένει γρίφος. Για να περάσει η συμφωνία απαιτείται ειδική πλειοψηφία, κάτι που αυτή τη στιγμή δεν είναι διασφαλισμένο.
Την Τρίτη, οι ευρωβουλευτές καλούνται να ψηφίσουν για μια πρόταση ρήτρας διασφάλισης, η οποία θα μπορούσε να επιτρέψει την αναστολή των μειώσεων δασμών αν διαταραχθεί η αγορά της ΕΕ. Ωστόσο, χωρίς εγγυήσεις για την αμοιβαιότητα των προτύπων, η Γαλλία δηλώνει αποφασισμένη να συνεχίσει να υπερασπίζεται τα αγροτικά της συμφέροντα μέχρι τέλους.
Τι είναι η Συμφωνία ΕΕ-Mercosur: Ο Οδηγός για τον «Πόλεμο» των Δασμών
Η Mercosur (από τα ισπανικά Mercado Común del Sur) είναι η Κοινή Αγορά του Νότου. Πρόκειται ουσιαστικά για μια εμπορική ένωση χωρών της Λατινικής Αμερικής που περιλαμβάνει τέσσερις οικονομικούς «γίγαντες» της περιοχής: τη Βραζιλία, την Αργεντινή, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη. Σκεφτείτε την ως μια «Ευρωπαϊκή Ένωση» της Νότιας Αμερικής, αλλά εστιασμένη κυρίως στο εμπόριο.
Η συμφωνία που συζητιέται εδώ και 25 χρόνια (από το 1999!) στοχεύει στη δημιουργία μιας από τις μεγαλύτερες ζώνες ελεύθερων συναλλαγών στον πλανήτη, καλύπτοντας πάνω από 700 εκατομμύρια ανθρώπους.
Το «Πάρε – Δώσε»: Αυτοκίνητα αντί για Κρέας
Στην καρδιά της συμφωνίας βρίσκεται μια τεράστια ανταλλαγή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να πουλήσει ευκολότερα τα βιομηχανικά της προϊόντα, ενώ η Mercosur θέλει να εξάγει τα αγροτικά της προϊόντα στην Ευρώπη χωρίς εμπόδια. Συγκεκριμένα:
- Τι κερδίζει η βιομηχανία της ΕΕ: Κατάργηση των υψηλών δασμών που επιβάλλουν οι χώρες της Λατινικής Αμερικής σε ευρωπαϊκά προϊόντα όπως αυτοκίνητα (που σήμερα φορολογούνται έως και 35%), μηχανήματα, χημικά και φάρμακα.
- Τι κερδίζει η Mercosur: Ελεύθερη πρόσβαση στην πλούσια ευρωπαϊκή αγορά για να πουλήσει μαζικά βοδινό κρέας, πουλερικά, ζάχαρη, αιθανόλη και σόγια.
Γιατί αντιδρούν οι Αγρότες; Ο Αθέμιτος Ανταγωνισμός
Εδώ βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος. Οι Ευρωπαίοι αγρότες (κυρίως Γάλλοι, αλλά και Έλληνες, Ιταλοί κ.α.) υποστηρίζουν ότι η συμφωνία είναι άδικη. Στην Ευρώπη, οι παραγωγοί υποχρεούνται να τηρούν αυστηρότατους κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος, την καλή διαβίωση των ζώων και τη μη χρήση συγκεκριμένων φυτοφαρμάκων ή ορμονών. Αυτό ανεβάζει το κόστος παραγωγής.
Αντίθετα, στη Λατινική Αμερική, οι κανονισμοί είναι συχνά πιο χαλαροί. Οι αγρότες φοβούνται ότι η αγορά θα πλημμυρίσει με φθηνότερο κρέας και προϊόντα που δεν έχουν παραχθεί με τα ίδια υψηλά στάνταρ, οδηγώντας τους Ευρωπαίους παραγωγούς σε οικονομικό μαρασμό.
Η Γεωπολιτική Σκακιέρα: Ο Φόβος της Κίνας
Αν οι αντιδράσεις είναι τόσο έντονες, γιατί η Κομισιόν πιέζει τόσο πολύ; Η απάντηση είναι γεωστρατηγική. Η Ευρώπη βλέπει την Κίνα να αγοράζει τα πάντα στη Λατινική Αμερική και να αποκτά τεράστια επιρροή. Η ΕΕ θέλει απεγνωσμένα πρόσβαση στις πρώτες ύλες της περιοχής (όπως το λίθιο για τις μπαταρίες), ώστε να μην εξαρτάται από την Ασία.
Επιπλέον, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την απομάκρυνση από τη ρωσική αγορά, η Ευρώπη ψάχνει επειγόντως νέους, αξιόπιστους συμμάχους. Η συμφωνία ΕΕ-Mercosur, λοιπόν, δεν είναι μόνο θέμα αγελάδων και αυτοκινήτων, αλλά ένα κρίσιμο χαρτί για το ποιος θα κυριαρχήσει στην παγκόσμια οικονομία τις επόμενες δεκαετίες.
ΠΗΓΕΣ: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Euronews, Γραφείο Πρωθυπουργού Γαλλίας
Διαβάστε επίσης:
Νέο «Αντίδοτο» στα drones: Ο πύργος της ASELSAN που αλλάζει τα δεδομένα
JPMorgan: Η «χρυσή» ευκαιρία στην Ελλάδα και η μεγάλη πρόβλεψη για το 2026
Γαλλία
Ευρωπαϊκή Ένωση
Απόρρητο