Τελεσίγραφο Καζακστάν στο Κίεβο: Το χτύπημα που «πάγωσε» το πετρέλαιο

Σε τεντωμένο σχοινί βαδίζουν πλέον οι σχέσεις μεταξύ Αστάνα και Κιέβου, μετά από ένα σοβαρό περιστατικό που απειλεί να ανατρέψει τις ισορροπίες στην παγκόσμια ενεργειακή σκακιέρα. Το Καζακστάν απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση προς την Ουκρανία, απαιτώντας τον άμεσο τερματισμό των επιθέσεων στον τερματικό σταθμό του αγωγού CPC στη Μαύρη Θάλασσα.

Η αντίδραση αυτή ήρθε ως απάντηση σε μια μεγάλη επίθεση με ναυτικά drones, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρές ζημιές στις υποδομές φόρτωσης και να «παγώσουν» οι εξαγωγές πετρελαίου, δημιουργώντας νευρικότητα στις διεθνείς αγορές.

Διπλωματικός πυρετός και διακοπή λειτουργίας

Το Υπουργείο Εξωτερικών του Καζακστάν δεν μάσησε τα λόγια του. Σε επίσημη ανακοίνωση, χαρακτήρισε την ενέργεια ως την τρίτη κατά σειρά επίθεση σε αυτό που αποκαλεί «αποκλειστικά μη στρατιωτική εγκατάσταση», τονίζοντας πως η λειτουργία της προστατεύεται από τους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Η κοινοπραξία Caspian Pipeline Consortium (CPC), η οποία περιλαμβάνει μετόχους από τη Ρωσία, το Καζακστάν αλλά και κολοσσούς από τις ΗΠΑ, αναγκάστηκε να αναστείλει τη λειτουργία της όταν ένα σημείο αγκυροβολίας στο ρωσικό τερματικό σταθμό υπέστη σημαντικές ζημιές.

«Θεωρούμε αυτό που συνέβη ως μια ενέργεια που βλάπτει τις διμερείς σχέσεις της Δημοκρατίας του Καζακστάν και της Ουκρανίας», ανέφερε χαρακτηριστικά το υπουργείο, προσθέτοντας πως αναμένει από την ουκρανική πλευρά να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την αποφυγή παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον.

Η στρατηγική σημασία του CPC και ο αμερικανικός παράγοντας

Για να κατανοήσει κανείς το μέγεθος του προβλήματος, πρέπει να κοιτάξει τους αριθμούς. Ο συγκεκριμένος αγωγός διαχειρίζεται πάνω από το 1% του παγκόσμιου πετρελαίου. Για το ίδιο το Καζακστάν, ο αγωγός είναι ζωτικής σημασίας, καθώς μέσω αυτού διακινείται περίπου το 80% των εξαγωγών πετρελαίου της χώρας. Μόνο πέρυσι, εξήχθησαν περίπου 68,6 εκατομμύρια τόνοι μαύρου χρυσού από τα κοιτάσματα Tengiz, Karachaganak και Kashagan.

Το ενδιαφέρον στοιχείο που περιπλέκει την κατάσταση είναι η μετοχική σύνθεση. Στον αγωγό συμμετέχουν, εκτός από τη ρωσική Transneft και την κρατική KazMunayGas του Καζακστάν, και αμερικανικοί κολοσσοί όπως η Chevron και η ExxonMobil. Η επίθεση, επομένως, δεν πλήττει μόνο ρωσικά συμφέροντα, αλλά και επενδύσεις δυτικών συμμάχων, δημιουργώντας έναν περίπλοκο διπλωματικό γρίφο.

Ο πόλεμος των drones και η ενεργειακή ασφάλεια

Η Ουκρανία έχει εντείνει φέτος τις επιθέσεις της σε ενεργειακές υποδομές εντός της ρωσικής επικράτειας, σε μια προσπάθεια να υπονομεύσει την οικονομία της Μόσχας και τη χρηματοδότηση του πολέμου. Ωστόσο, το πλήγμα στον τερματικό σταθμό του Νοβοροσίσκ ξεπερνά τα στενά όρια της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της CPC, η επίθεση με ναυτικό drone στις 29 Νοεμβρίου προκάλεσε ζημιές στο Σημείο Αγκυροβολίας 2 (SPM-2), μια πλωτή σημαδούρα που συνδέεται με δεξαμενόπλοια. Η εταιρεία δήλωσε ότι «η περαιτέρω λειτουργία του είναι αδύνατη», με αποτέλεσμα τα δεξαμενόπλοια να αποσυρθούν από την περιοχή για λόγους ασφαλείας.

Η επόμενη μέρα και οι αντιδράσεις

Ενώ η Ρωσία κάνει λόγο για «τρομοκρατικές ενέργειες» και υβριδικό πόλεμο με τη συμμετοχή δυτικών μυστικών υπηρεσιών, η Τουρκία και το Καζακστάν έχουν εκφράσει την έντονη ανησυχία τους, ζητώντας τον τερματισμό των πληγμάτων που απειλούν την ενεργειακή ροή προς τρίτες χώρες. Η παγκόσμια αγορά ενέργειας παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα, καθώς κάθε διαταραχή σε αυτόν τον κρίσιμο αγωγό μπορεί να εκτοξεύσει τις τιμές και να δημιουργήσει νέες εστίες έντασης σε μια ήδη φλεγόμενη περιοχή.

Μέχρι στιγμής, το Κίεβο δεν έχει σχολιάσει επίσημα τη διαμαρτυρία της Αστάνα, ωστόσο το μήνυμα από το Καζακστάν είναι σαφές: η ανοχή για επιθέσεις που απειλούν την οικονομική του επιβίωση έχει εξαντληθεί.

ΠΗΓΕΣ: Υπουργείο Εξωτερικών Καζακστάν, Ανακοινώσεις Κοινοπραξίας Caspian Pipeline Consortium (CPC), Δεδομένα εξαγωγών πετρελαίου Opec+, Newsweek

Διαβάστε επίσης:

Η «Συμμαχία των Drones»: Το σχέδιο Ουκρανίας-Νορβηγίας αλλάζει τον πόλεμο

Εντολή Τραμπ για Βενεζουέλα: Το «λουκέτο» στον εναέριο χώρο που ανάβει φωτιές

Ισραήλ vs Χεζμπολάχ: Η «κόκκινη γραμμή» και η απειλή για ολέθρια σύγκρουση