Σε τροχιά νέων διπλωματικών εξελίξεων εισέρχονται τα Ελληνοτουρκικά, καθώς η Αθήνα φαίνεται να έχει κλειδώσει τον χρονικό ορίζοντα για το επόμενο μεγάλο βήμα στις σχέσεις των δύο χωρών. Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο συνέδριο του «Βήματος» για την Ανατολική Μεσόγειο, έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα πως το έδαφος είναι πλέον πρόσφορο για τη διεξαγωγή του 6ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας (ΑΣΣ) στην Άγκυρα.

Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη που διαμορφώνεται, η συνάντηση κορυφής τοποθετείται χρονικά στο πρώτο τρίμηνο του 2026. Ωστόσο, αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία δεν είναι μόνο το πότε, αλλά το πώς. Η ελληνική πλευρά χαμηλώνει συνειδητά τον πήχη των προσδοκιών, διευκρινίζοντας πως δεν απαιτούνται «βαρύγδουπες ανακοινώσεις» για να θεωρηθεί η συνάντηση επιτυχημένη. Ο στόχος είναι σαφής και ρεαλιστικός: η διατήρηση ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας και η λειτουργικότητα στις σχέσεις των δύο γειτόνων.

Η στρατηγική της «Θετικής Ατζέντας»

Η ελληνική διπλωματία προκρίνει μια πρακτική προσέγγιση. Οι δύο αντιπροσωπείες αναμένεται να εστιάσουν στην πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε τομείς συνεργασίας «χαμηλής πολιτικής», αποφεύγοντας –προς το παρόν– τα ακανθώδη ζητήματα. Για την Αθήνα, ο δομημένος διάλογος με την Τουρκία είναι πολύτιμος, ακόμη και όταν χρειάζεται να υψώσει τείχη σε συγκεκριμένες τουρκικές πρωτοβουλίες, όπως η αντίρρηση στη συμμετοχή της γείτονος στην πρωτοβουλία SAFE.

Στο τραπέζι πέφτει και η πρόταση «5×5» για την Ανατολική Μεσόγειο. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που ξεκινά από μη συγκρουσιακά θέματα, όπως η Πολιτική Προστασία και η διαχείριση του μεταναστευτικού. Η λογική είναι απλή: πρώτα χτίζουμε εμπιστοσύνη σε αυτά και αργότερα, όταν το κλίμα το επιτρέψει, αγγίζουμε τα «καυτά» θέματα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών και της συνδεσιμότητας.

Παρασκήνιο και διεργασίες σε Βιέννη και Ντόχα

Η προαναγγελία Μητσοτάκη για το ΑΣΣ δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Είχε προηγηθεί έντονη κινητικότητα στο παρασκήνιο μεταξύ των διπλωματικών ομάδων. Οι προπαρασκευαστικές επαφές για τον Πολιτικό Διάλογο και τη Θετική Ατζέντα βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, με στόχο να παραχθούν απτά αποτελέσματα μέχρι τη Σύνοδο.

Κρίσιμο ρόλο έπαιξε η πρόσφατη συνάντηση στη Βιέννη μεταξύ του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη, και του Τούρκου ομολόγου του, Χακάν Φιντάν, στο περιθώριο της συνόδου του ΟΑΣΕ. Οι δύο άνδρες εμφανίστηκαν και στο Doha Forum 2025, δίνοντας το στίγμα των προθέσεών τους. Εκεί, ο Χακάν Φιντάν έριξε στο τραπέζι και το θέμα των αμερικανικών κυρώσεων (CAATSA), ζητώντας άρση τους για να ανοίξει ο δρόμος επιστροφής της Άγκυρας στο πρόγραμμα των F-35.

Ενεργειακοί διάδρομοι και γεωπολιτική σταθερότητα

Από την πλευρά του, ο Γιώργος Γεραπετρίτης εστίασε στην γεωστρατηγική σημασία της περιοχής. Υπεραμύνθηκε του λεγόμενου «Ινδικού Διαδρόμου» ως μιας ανταγωνιστικής οδού προς την Ευρώπη που μειώνει την εξάρτηση από την Κίνα, ενώ έδωσε έμφαση στην ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ.

Τέλος, σε ένα περιβάλλον αστάθειας λόγω των εξελίξεων σε Γάζα και Συρία, η Ελλάδα δηλώνει «παρούσα» στις ανθρωπιστικές προσπάθειες. Η Αθήνα δεσμεύτηκε για πρωτοβουλίες προστασίας των θρησκευτικών κοινοτήτων, ειδικά των Χριστιανών, σε συνεργασία με τις ΗΠΑ και το Πατριαρχείο, στέλνοντας μήνυμα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.

ΠΗΓΕΣ: Ομιλία Κυριάκου Μητσοτάκη στο συνέδριο του «Βήματος» (TO VIMA conference), Δηλώσεις Γ. Γεραπετρίτη και Χ. Φιντάν στο Doha Forum 2025 και στη Βιέννη (Reuters, αποσπάσματα συνεντεύξεων).

Διαβάστε επίσης:

Αιγαίο: Η επικίνδυνη «Παγίδα» των πυραύλων και η αλήθεια που πονάει

Ιστορική στροφή: Το πλοίο που «σπάει» σιωπή 100 ετών για τη Βουλγαρία

Υποβρύχιο Δελφίν: Η ελληνική παγκόσμια πρωτιά που άλλαξε τη ναυτική ιστορία