6 Νοεμβρίου, 2025
Eurofighter: Οι γερμανικοί όροι για την Ελλάδα και η σκληρή απάντηση της Άγκυρας
Η απόφαση της Τουρκίας να ενισχύσει την αεράμυνά της με Eurofighter Typhoon, μέχρι να ενταχθεί στο οπλοστάσιό της το εγχώριο μαχητικό KAAN, έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις και γεωπολιτικές ανησυχίες. Η προοπτική απόκτησης 44 συνολικά μαχητικών (20 νέα από τη Βρετανία, συν 12 από το Κατάρ και 12 από το Ομάν) έχει θορυβήσει έντονα την Ελλάδα και το Ισραήλ, με τα μέσα ενημέρωσης των δύο χωρών να εκφράζουν φόβους για αλλαγή των περιφερειακών ισορροπιών.
Το «μπλόκο» της Γερμανίας και η ανησυχία στο Αιγαίο
Στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης βρίσκεται ένα δημοσίευμα του γερμανικού Der Spiegel, το οποίο αναπαράχθηκε ευρέως διεθνώς, ακόμη και από το πρακτορείο Anadolu. Σύμφωνα με αυτό, η Γερμανία –κρίσιμος εταίρος στην κοινοπραξία του Eurofighter– έδωσε την άδεια πώλησης μόνο αφού έλαβε εγγυήσεις από την Άγκυρα ότι τα μαχητικά δεν θα στραφούν εναντίον άλλου μέλους του ΝΑΤΟ. Αυτή η φημολογία «φωτογραφίζει» άμεσα την Ελλάδα, προκαλώντας εύλογα ερωτήματα για το αν τα τουρκικά Eurofighter θα μπορούν να επιχειρούν στο Αιγαίο ή αν θα πετούν εκεί άοπλα.
Τα κρίσιμα ερωτήματα: Λογισμικό και πύραυλοι
Πέρα από τον γεωπολιτικό περιορισμό, η συμφωνία περιβάλλεται από κρίσιμα τεχνικά και στρατηγικά ερωτήματα που καθορίζουν την επιχειρησιακή τους αξία:
- Θα μπορέσει η Τουρκία να ενσωματώσει το δικό της εθνικό λογισμικό στα αεροσκάφη, όπως έκανε με επιτυχία στα F-16; Αυτό είναι κρίσιμο για το σύστημα αναγνώρισης φίλου/εχθρού (IFF), ώστε να μην αναγνωρίζονται αυτόματα όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ ως «φίλιες».
- Περιλαμβάνονται στο πακέτο οι πανίσχυροι πύραυλοι Meteor (BVR); Υπάρχουν πληροφορίες ότι η Αθήνα άσκησε έντονες πιέσεις για να μην παραδοθούν αυτοί οι πύραυλοι στην Τουρκία.
- Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη διαφορά στο δηλωμένο κόστος (8 δισ. λίρες από τη Βρετανία έναντι 5,4 δισ. από την Τουρκία);
Η κατηγορηματική διάψευση της Άγκυρας
Πηγές του τουρκικού Υπουργείου Άμυνας, απαντώντας σε αυτά τα ερωτήματα, υπήρξαν απόλυτες και κατηγορηματικές. Διέψευσαν πλήρως την ύπαρξη οποιασδήποτε δέσμευσης ή όρου σχετικά με τη χρήση των αεροσκαφών εναντίον της Ελλάδας ή οποιουδήποτε άλλου μέλους της Συμμαχίας. «Είναι αδύνατο για την Τουρκία να αποδεχθεί τέτοιους όρους», δήλωσαν χαρακτηριστικά, κρίνοντας ολόκληρη τη συζήτηση ως «παράλογη». Ξεκαθάρισαν, λοιπόν, ότι τα Eurofighter Typhoon θα εκτελούν κανονικά αποστολές και στο Αιγαίο.
Τι ισχύει για λογισμικό, πυραύλους και κόστος
Σχετικά με το εθνικό λογισμικό, η απάντηση των τουρκικών πηγών ήταν εξίσου σαφής: «Θα έχουμε την άδεια για την ενσωμάτωση κάθε είδους λογισμικού και πυρομαχικών». Αυτό υποδηλώνει ότι η Άγκυρα προσβλέπει σε πλήρη έλεγχο των συστημάτων του αεροσκάφους, προσαρμόζοντάς τα στις δικές της ειδικές ανάγκες. Όσο για τους πυραύλους Meteor, οι πηγές επιβεβαίωσαν λακωνικά ότι «θα περιλαμβάνονται Meteor και άλλοι πύραυλοι» στη συμφωνία.
Τέλος, η Άγκυρα απέδωσε τη μεγάλη διαφορά στο κόστος στο γεγονός ότι η βρετανική πλευρά (ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ έκανε λόγο για «20 αεροσκάφη, 20.000 θέσεις εργασίας») υπολογίζει τη συνολική οικονομική συνεισφορά της συμφωνίας στη βρετανική οικονομία (θέσεις εργασίας, μελλοντική υποστήριξη), ενώ η τουρκική πλευρά αναφέρεται αποκλειστικά στο κόστος των 20 μαχητικών και του άμεσου εξοπλισμού τους.
Πολιτικοί αναλυτές υπενθυμίζουν, πάντως, ότι η Τουρκία δεν θα χρειαζόταν καν να αναζητήσει τη λύση των Eurofighter, εάν δεν είχε ακυρωθεί η συμμετοχή της στο πρόγραμμα των F-35, ως συνέπεια της αγοράς των ρωσικών πυραύλων S-400.
Διαβάστε επίσης:
Ευρωπαϊκή Ένωση: «Ρεαλιστική» η ένταξη τα επόμενα χρόνια – Πρωταγωνιστές Ουκρανία και Μαυροβούνιο