Μια νέα σελίδα έντασης φαίνεται να ανοίγει στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Άγκυρα να εκφράζει ανοιχτά πλέον την ενόχλησή της για τις στρατηγικές κινήσεις της Λευκωσίας. Στο επίκεντρο της τουρκικής ρητορικής βρίσκεται η ολοένα και αυξανόμενη αμυντική συνεργασία Κύπρου – Ισραήλ, γεγονός που προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του Ομέρ Τσελίκ.
Ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), σε πρόσφατες δηλώσεις του, δεν δίστασε να ανεβάσει τους τόνους, προειδοποιώντας πως η σύσφιξη των σχέσεων με το Τελ Αβίβ μπορεί να οδηγήσει σε ανάφλεξη στην περιοχή. Για την τουρκική ηγεσία, η οποία βλέπει το γεωπολιτικό της αποτύπωμα να αμφισβητείται, η ελληνοκυπριακή κινητικότητα αποτελεί «κόκκινο πανί».
Επίκληση του 1974: Η πάγια τακτική του εκφοβισμού
Όπως συνηθίζει η τουρκική διπλωματία όταν επιθυμεί να στείλει τελεσίγραφα, ο Τσελίκ επανέφερε στο προσκήνιο τις «σκοτεινές» μνήμες του παρελθόντος. Ανακάλεσε την τουρκική εισβολή του 1974, μια αναφορά που η Άγκυρα χρησιμοποιεί ως μόνιμη επωδό κάθε φορά που επικαλείται ζητήματα ασφαλείας. Ο Τσελίκ υποστήριξε ότι η Τουρκία «δεν επιθυμεί συγκρούσεις στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο», ωστόσο η συνέχεια των δηλώσεών του ήταν κάθε άλλο παρά καθησυχαστική.
Σύμφωνα με τον Τούρκο αξιωματούχο, τα βήματα που κάνει η Λευκωσία στον τομέα των εξοπλισμών έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τη δεδηλωμένη δέσμευσή της για ειρηνικές διαπραγματεύσεις. Η αφήγηση που προσπαθεί να χτίσει η Άγκυρα είναι πως η Κυπριακή Δημοκρατία έχει χαράξει μια πορεία που οδηγεί με «πλήρη ταχύτητα σε επικίνδυνη σύγκρουση», υπονομεύοντας τις ίδιες τις εκκλήσεις της για διάλογο.
Το αφήγημα περί «εξοπλιστικής διαδικασίας»
Ο εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης εστίασε σε αυτό που περιέγραψε ως μια διευρυνόμενη διαδικασία εξοπλισμού από την πλευρά των Ελληνοκυπρίων. Ισχυρίστηκε πως αυτές οι κινήσεις αναιρούν τις θέσεις που η Κύπρος έχει καταθέσει σε προηγούμενους γύρους συνομιλιών. Φυσικά, ο Τσελίκ παρέλειψε να αναφέρει πως η Κύπρος παραμένει διαιρεμένη εδώ και πέντε δεκαετίες λόγω της τουρκικής κατοχής.
Για τον μέσο παρατηρητή των γεωπολιτικών εξελίξεων, η ειρωνεία είναι προφανής: η Τουρκία, η οποία διατηρεί πάνω από 35.000 στρατιώτες στο κατεχόμενο βόρειο τμήμα του νησιού και είναι η μόνη χώρα που αναγνωρίζει την αποσχιστική οντότητα, κατηγορεί την Κυπριακή Δημοκρατία για στρατιωτικοποίηση. Οι αναφορές αυτές του Τσελίκ δεν είναι απλώς δηλώσεις εσωτερικής κατανάλωσης, αλλά μια προσπάθεια να προετοιμαστεί το έδαφος για πιθανές αντιδράσεις της Άγκυρας απέναντι στον άξονα Λευκωσίας – Ιερουσαλήμ.
Το μήνυμα είναι σαφές: Η Τουρκία παρακολουθεί στενά κάθε κίνηση στην ενεργειακή και αμυντική σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου και είναι έτοιμη να εργαλειοποιήσει ξανά το ιστορικό τραύμα του ’74 για να επιβάλει την ατζέντα της.
Με πληροφορίες από το άρθρο του Μανώλη Κωστίδη στην ekathimerini.com
Διαβάστε επίσης:
Ο «Θησαυρός» της Βοιωτίας: Πώς η Ελλάδα κλειδώνει την ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης
Τουρκία
Κύπρος
Ισραήλ
Απόρρητο