Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να συναντηθούν στη Νέα Υόρκη την Τρίτη, στο περιθώριο της 80ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, σύμφωνα με δημοσίευμα της ελληνικής εφημερίδας Kathimerini. Η συνάντηση αυτή, παρά την απουσία αναμενόμενων σημαντικών εξελίξεων, μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της ατμόσφαιρας «ηρεμίας» που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες.
Στο πλαίσιο των συνομιλιών, ενδέχεται να συζητηθούν συγκεκριμένα θέματα, όπως ένα πιθανό έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Εντάσεις στο Αιγαίο
Η συνάντηση πραγματοποιείται εν μέσω αυξημένων εντάσεων στο Αιγαίο. Η Άγκυρα εξέδωσε δεύτερη Navtex την Παρασκευή, μετά την έναρξη ελληνικών στρατιωτικών ασκήσεων, επαναλαμβάνοντας ότι 23 ελληνικά νησιά παραμένουν μόνιμα αποστρατικοποιημένα και ότι καμία στρατιωτική δραστηριότητα δεν επιτρέπεται στα χωρικά τους ύδατα.
Μια προηγούμενη Navtex που αφορούσε την έρευνα του πλοίου Piri Reis είχε προκαλέσει ενστάσεις από την Αθήνα, αν και το πλοίο παρατηρήθηκε στον κόλπο της Σμύρνης την Πέμπτη, δείχνοντας ότι τα διπλωματικά κανάλια παραμένουν ενεργά.
Διμερείς επαφές σε επίπεδο ΥΠΕΞ
Άλλες επαφές Ελλάδας-Τουρκίας είναι πιθανές κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Αναμένεται συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, που θα συνεχίσει τις τρέχουσες επικοινωνίες και θα προσφέρει ευκαιρία για συζήτηση των περιφερειακών εξελίξεων.
Στρατιωτικές Ασκήσεις και Ευαισθησίες
Οι στρατιωτικές ασκήσεις έχουν εντείνει τις ευαισθησίες στην περιοχή. Η Αθήνα πραγματοποίησε πρόσφατα μια μη προγραμματισμένη άσκηση «Delta Force», ενώ η Τουρκία διεξήγαγε τέσσερις ξεχωριστές ασκήσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης μιας με την Αίγυπτο. Η Άγκυρα εξέφρασε επίσης ανησυχία για εξελίξεις που ευνοούν την Ελλάδα, όπως το ενδιαφέρον της αμερικανικής εταιρείας ενέργειας Chevron για θαλάσσια οικόπεδα νότια της Κρήτης.
Το Κυπριακό στην Ατζέντα
Το Κυπριακό αναμένεται να συζητηθεί επίσης. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, προγραμματίζει συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου Ersin Tatar και τον Ελληνοκύπριο ηγέτη Νίκο Χριστοδουλίδη στις 27 Σεπτεμβρίου. Παρά τη δυσκολία επίτευξης σημαντικής προόδου πριν τις εκλογές στην ΤΔΒΚ, ο Γκουτιέρες επιδιώκει να επανεκκινήσει τις συνομιλίες παρά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων στο Crans-Montana το 2017.
Διμερείς Διαφορές και Στρατηγικές Πρωτοβουλίες
Η Τουρκία και η Ελλάδα, μακροχρόνιοι αντίπαλοι, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν διαφωνίες για τα θαλάσσια δικαιώματα, την ενεργειακή εξερεύνηση και την στρατιωτικοποίηση των νησιών. Πρόσφατες ενέργειες, όπως ο καθορισμός θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών από την Τουρκία, δείχνουν την έμφαση της Άγκυρας στην υπεράσπιση της θαλάσσιας κυριαρχίας της. Η Ελλάδα χαρακτήρισε αυτές τις κινήσεις μονομερείς, ενώ και οι δύο πλευρές διατηρούν υψηλού επιπέδου διπλωματικά κανάλια.
Από τα τέλη του 2023, οι Ερντογάν και Μητσοτάκης επιδιώκουν μια εύθραυστη εξομάλυνση σχέσεων, υπογράφοντας τη Δήλωση της Αθήνας για Φιλικές Σχέσεις και Καλή Γειτονία τον Δεκέμβριο του 2023 και πραγματοποιώντας επακόλουθες υψηλού επιπέδου συναντήσεις για το Αιγαίο, την Κύπρο και τη μετανάστευση. Παρά τις προσπάθειες, οι διαφωνίες παραμένουν σχετικά με θαλάσσια σύνορα, ενεργειακά δικαιώματα και ανταγωνιστικές στρατηγικές πρωτοβουλίες στην Ανατολική Μεσόγειο, διατηρώντας ευάλωτη την περιφερειακή σταθερότητα και την ευαίσθητη διπλωματική διαδικασία.
Διαβάστε επίσης:
Το Ισραήλ ανησυχεί για τα μπαλόνια της Τουρκίας – Η Ελλάδα ούτε που ασχολείται
Φρεγάτες FDI: Ανησυχία και ερωτηματικά στην Τουρκία με την 4η ελληνική Belharra και το ELSA
