Η γεωπολιτική σφαλιάρα στην Άγκυρα και η νέα ενεργειακή πραγματικότητα

Οι εξελίξεις στην περιοχή μας τρέχουν με ρυθμούς που δύσκολα προλαβαίνει κανείς να αφομοιώσει, όμως η ουσία παραμένει μία: Η γεωπολιτική σκακιέρα αλλάζει και η Τουρκία φαίνεται να χάνει τα πιόνια της το ένα μετά το άλλο. Σε μια αποκαλυπτική ανάλυση, ο Αντιναύαρχος ε.α. Γιάννης Εγκολφόπουλος, μιλώντας με χάρτες και στοιχεία, έφερε στο φως δεδομένα που αποδομούν πλήρως το αφήγημα της γείτονος.

Το σημαντικότερο γεγονός των τελευταίων ημερών, που πέρασε ίσως στα «ψιλά» αλλά αποτελεί τεκτονική αλλαγή, είναι η υπογραφή ΑΟΖ Κύπρου – Λιβάνου. Γιατί είναι τόσο κρίσιμο; Διότι, πολύ απλά, αποδομεί πλήρως το αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Ο Λίβανος, αγνοώντας τις απειλές και τις θεωρίες της Άγκυρας, προχώρησε σε συμφωνία με το διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος της Κύπρου. Με την κίνηση αυτή, η Βηρυτός ουσιαστικά δηλώνει πως δεν αναγνωρίζει κανένα «δικαίωμα» στο ψευδοκράτος και κανένα τουρκικό παραλήρημα περί θαλασσίων συνόρων που εξαφανίζουν νησιά και κράτη.

Η κατάρρευση του Τουρκολιβυκού και ο ρόλος του Ισραήλ

Η κίνηση αυτή δεν είναι τυχαία. Έρχεται σε μια στιγμή που ο Λίβανος προσπαθεί να σταθεί ξανά στα πόδια του ως κυρίαρχο κράτος, αποτινάσσοντας την επιρροή της Χεζμπολάχ, η οποία λειτουργούσε ως μακρύ χέρι του Ιράν και της Τουρκίας. Η οριοθέτηση αυτή «κόβει» ένα τεράστιο κομμάτι από τους χάρτες που ονειρεύονται στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών. Η Τουρκία ήθελε να επιβάλλει κανόνες βυθού και θάλασσας, αλλά βρήκε μπροστά της την πραγματικότητα του Διεθνούς Δικαίου και των εθνικών συμφερόντων των γειτόνων της.

Παράλληλα, η ενεργειακή ασφάλεια της περιοχής μπαίνει σε νέα βάση. Οι Αμερικανοί, ειδικά ενόψει της νέας διακυβέρνησης Τραμπ, δείχνουν αποφασισμένοι να ελέγξουν και να προστατεύσουν τους ενεργειακούς πόρους. Ο αγωγός EastMed, που πολλοί βιάστηκαν να «θάψουν» λόγω κόστους, επανέρχεται στο προσκήνιο, όχι μόνο ως οικονομικό project αλλά ως γεωστρατηγική αναγκαιότητα. Η σύνδεση των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη μέσω Ελλάδας, είναι μονόδρομος για την απεξάρτηση από ρωσικές και τουρκικές στρόφιγγες.

Ο «Άξονας των F-35» και η ασφάλεια της Κύπρου

Ίσως το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της ανάλυσης είναι η δημιουργία ενός νέου άξονα ισχύος. Οι ΗΠΑ εξοπλίζουν στρατηγικούς συμμάχους με F-35. Ισραήλ, Σαουδική Αραβία και Ελλάδα μπαίνουν σε μια ελίτ κατηγορία. Αυτά τα αεροσκάφη δεν είναι απλά μαχητικά, είναι πλατφόρμες εποπτείας και κυριαρχίας. Δημιουργείται μια ομπρέλα προστασίας πάνω από τον εμπορικό διάδρομο IMEC και τα ενεργειακά πεδία, όπου η Τουρκία δεν έχει θέση αν δεν συμμορφωθεί.

Επιπλέον, η Κύπρος μετατρέπεται σε αβύθιστο αεροπλανοφόρο της Δύσης. Η αναβάθμιση της βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο και η παρουσία αμερικανικών και ισραηλινών δυνάμεων, στέλνουν ένα ξεκάθαρο μήνυμα: Η ασφάλεια των κοιτασμάτων φυσικού αερίου είναι αδιαπραγμάτευτη. Κανείς δεν θα επιτρέψει στην Άγκυρα να απειλεί με πυραύλους από τα κατεχόμενα.

Το μοντέλο της Ομοσπονδίας: Από τη Γάζα στη Λευκωσία;

Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συζήτηση για το μέλλον της Γάζας και πώς αυτό μπορεί να επηρεάσει το Κυπριακό. Το σχέδιο που φαίνεται να προκρίνεται διεθνώς είναι αυτό της Ομοσπονδίας, όπου η Γάζα θα έχει αυτονομία σε θέματα καθημερινότητας και οικονομίας, αλλά την κεντρική ευθύνη της ασφάλειας θα την έχει το Ισραήλ (ή μια κεντρική αξιόπιστη οντότητα).

Αυτό το μοντέλο, σύμφωνα με τον Ναύαρχο, ενδέχεται να αποτελέσει τον «οδικό χάρτη» και για την Κύπρο. Μια λύση όπου οι Τουρκοκύπριοι (οι γηγενείς, όχι οι έποικοι) θα απολαμβάνουν τα αγαθά της Ε.Ε., αλλά η ασφάλεια του νησιού δεν θα εξαρτάται από τις ορέξεις του «Εγγυητή» που ακούει στο όνομα Τουρκία. Η γεωοικονομία απαιτεί σταθερότητα, και η σταθερότητα δεν συμβαδίζει με τουρκικούς στρατούς κατοχής.

Παίξτε

ΠΗΓΕΣ: Ανάλυση και συνέντευξη Αντιναυάρχου ε.α. Ιωάννη Εγκολφόπουλου, Χάρτες ενεργειακών αγωγών και οριοθέτησης ΑΟΖ (όπως παρουσιάστηκαν στην εκπομπή).

Διαβάστε επίσης:

Θερμό Επεισόδιο: Η «Απαγορευμένη» Κίνηση της Ιαπωνίας που εξόργισε την Κίνα

«Κλείδωμα» στο Αιγαίο: Ο τουρκικός πανικός για τον Δένδια και το «σχέδιο» αντίδρασης

Φρεγάτες: Η Τουρκία ανησυχεί για τέσσερις ελληνικές FREMM με πυραύλους 1.500 χλμ.