Μία σημαντική γεωπολιτική εξέλιξη βρίσκεται σε εξέλιξη, με το Ισραήλ να φέρεται να ασκεί πιέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, θέτοντας έναν κρίσιμο όρο για την πιθανή πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 στη Σαουδική Αραβία. Αν και το Ισραήλ δεν εναντιώνεται πλέον απόλυτα στην πώληση, φέρεται να ζήτησε από την αμερικανική κυβέρνηση να «δέσει» την έγκριση των F-35 με την προϋπόθεση ότι το Ριάντ θα προχωρήσει σε πλήρη εξομάλυνση των σχέσεών του με το Ισραήλ.
Η αποκάλυψη του Axios και το παρασκήνιο
Το ρεπορτάζ του ειδησεογραφικού ιστότοπου Axios, το οποίο επικαλείται δύο Ισραηλινούς αξιωματούχους, έρχεται στο φως ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του Πρίγκιπα Διαδόχου της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, στον Λευκό Οίκο. Η πώληση των F-35 αναμένεται να είναι ένα από τα κυρίαρχα θέματα στην ατζέντα.
Οι πηγές διευκρίνισαν ότι η ισραηλινή πλευρά δεν μπλοκάρει τη συμφωνία, αλλά απαιτεί σαφή διπλωματικά ανταλλάγματα. Η απαίτηση είναι η πώληση αυτή να αποτελέσει μέρος μιας ευρύτερης συμφωνίας που θα εντάσσει τη Σαουδική Αραβία στις Συμφωνίες του Αβραάμ.
«Λάθος» η πώληση χωρίς διπλωματικό όφελος
Ένας από τους αξιωματούχους φέρεται να δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ενημερώσαμε την κυβέρνηση Τραμπ ότι η προμήθεια F-35 στη Σαουδική Αραβία πρέπει να εξαρτηθεί από την εξομάλυνση των σχέσεών της με το Ισραήλ». Ο ίδιος συμπλήρωσε πως το να παραχωρήσουν οι ΗΠΑ αυτά τα προηγμένα μαχητικά στο Ριάντ χωρίς να εξασφαλίσουν κανένα διπλωματικό αποτέλεσμα θα ήταν «λάθος και αντιπαραγωγικό».
Ένας άλλος αξιωματούχος έκανε τον διαχωρισμό με την περίπτωση της Τουρκίας. «Σε αντίθεση με την Τουρκία, για την οποία αντιταχθήκαμε σθεναρά στην προμήθεια F-35, ανησυχούμε λιγότερο για την απόκτηση τέτοιων οπλικών συστημάτων από τη Σαουδική Αραβία, εφόσον αυτό εντάσσεται σε μια περιφερειακή συνεργασία ασφαλείας στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ, όπως κάναμε με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ)».
Το προηγούμενο των ΗΑΕ και η ισραηλινή υπεροχή
Υπενθυμίζεται ότι το 2020, στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ, το Ισραήλ είχε συναινέσει στην πώληση F-35 από τις ΗΠΑ στα ΗΑΕ, υπό την αίρεση συγκεκριμένων εγγυήσεων ασφαλείας. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή δεν υλοποιήθηκε ποτέ πλήρως, καθώς η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν έθεσε στη συνέχεια περιορισμούς στη χρήση των μαχητικών.
Η στάση του Ισραήλ καθορίζεται και από τη νομοθεσία των ΗΠΑ (του 2008), η οποία υποχρεώνει την Ουάσινγκτον να διασφαλίζει την «ποιοτική στρατιωτική υπεροχή» (QME) του Ισραήλ στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Μέχρι σήμερα, το Ισραήλ παραμένει η μοναδική χώρα στην περιοχή που διαθέτει στο οπλοστάσιό του τα F-35.
Τραμπ: «Ελπίζω να ενταχθούν σύντομα»
Ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, μιλώντας σε δημοσιογράφους κατά τη μετάβασή του στη Φλόριντα, εξέφρασε την ελπίδα η Σαουδική Αραβία να ενταχθεί «πολύ σύντομα» στις Συμφωνίες του Αβραάμ.
Αναφερόμενος στην επικείμενη επίσκεψη του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο Τραμπ επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον του Ριάντ: «Ναι, αυτοί (η Σαουδική Αραβία) θέλουν να αγοράσουν F-35, και το εξετάζω. Στην πραγματικότητα, θέλουν να αγοράσουν περισσότερα από αυτό, πολλά μαχητικά αεροσκάφη». Ο Πρόεδρος Τραμπ δήλωσε επίσης ότι το θέμα της εξομάλυνσης θα συζητηθεί στη συνάντησή τους.
Η κρίσιμη συνάντηση του Πρίγκιπα Διαδόχου της Σαουδικής Αραβίας με τον Πρόεδρο Τραμπ στον Λευκό Οίκο είναι προγραμματισμένη για τις 18 Νοεμβρίου, όπου αναμένεται να τεθούν επί τάπητος όλα τα μείζονα διμερή και περιφερειακά ζητήματα.
Διαβάστε επίσης:
Γάζα: «Ευχαριστώ» των ΗΠΑ στην Ελλάδα για τη στήριξη στο ψήφισμα του ΟΗΕ
«Νέα εποχή» για τα ελληνικά drones: Μεγάλη άσκηση στην Αλεξανδρούπολη υπό το βλέμμα του ΝΑΤΟ
Ισραήλ
ΗΠΑ
Σαουδική Αραβία
Απόρρητο