Η επιθυμία του Ντόναλντ Τραμπ να προχωρήσει στην πώληση των μαχητικών F-35 Joint Strike Fighters στη Σαουδική Αραβία δεν είναι απλώς μια εμπορική συμφωνία, αλλά μια κίνηση που ταράζει τα λιμνάζοντα νερά της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας δεν θα ήταν η πρώτη χώρα στην περιοχή που θα αποκτούσε αυτή την τεχνολογία αιχμής, καθώς το Ισραήλ διαθέτει ήδη τον συγκεκριμένο τύπο αεροσκάφους.

Το προηγούμενο διάστημα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είχαν εξετάσει την αγορά 50 τέτοιων μαχητικών, ωστόσο η συμφωνία «πάγωσε» το 2021. Οι διαφωνίες σχετικά με τους αμερικανικούς όρους χρήσης και οι ανησυχίες για τη διατήρηση της στρατιωτικής ισορροπίας στην περιοχή οδήγησαν σε αδιέξοδο. Τώρα, το ερώτημα που προκύπτει είναι: τι διαφορετικό φέρνει στο τραπέζι μια πιθανή συμφωνία με το Ριάντ;

Το Ποιοτικό Στρατιωτικό Πλεονέκτημα και η ιστορία του

Για δεκαετίες, η αμερικανική νομοθεσία και πρακτική βασιζόταν στην αρχή του Qualitative Military Edge (QME), δηλαδή της διατήρησης του ποιοτικού στρατιωτικού πλεονεκτήματος του Ισραήλ. Αυτή η στρατηγική γεννήθηκε σε μια εποχή που το Ισραήλ ήταν ένα μικροσκοπικό κράτος περιτριγυρισμένο από εχθρικά αραβικά έθνη που επιζητούσαν την καταστροφή του.

Η λογική ήταν απλή αλλά σκληρή: τα αραβικά κράτη διέθεταν την ποσότητα σε έμψυχο δυναμικό, οπότε το Ισραήλ έπρεπε οπωσδήποτε να διαθέτει την ποιότητα και την τεχνολογική υπεροχή για να επιβιώσει. Ακόμη και ιστορικές φυσιογνωμίες των ΗΠΑ, όπως ο Αϊζενχάουερ, αρχικά δίσταζαν να στηρίξουν ανοιχτά το Ισραήλ, φοβούμενοι την αντίδραση του αραβικού κόσμου και την απώλεια πρόσβασης στο πετρέλαιο. Ωστόσο, η ιστορία απέδειξε ότι το Ισραήλ αποτελούσε τον πιο σταθερό σύμμαχο στην περιοχή.

Ο γεωπολιτικός χάρτης έχει αλλάξει

Σήμερα, η Μέση Ανατολή είναι εντελώς διαφορετική. Οι παλιοί εχθροί έχουν πλέον κοινούς αντιπάλους. Η απειλή δεν προέρχεται πια από τη σύγκρουση Ισραήλ-Αράβων, αλλά από την επιθετικότητα του Ιράν και τις φιλοδοξίες της Τουρκίας. Υπό αυτό το πρίσμα, η πώληση των F-35 δεν πρέπει να απορριφθεί, αλλά να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης για τη δημιουργία ενός νέου πλαισίου ασφαλείας.

Οι προϋποθέσεις για τη «Συμφωνία του Αιώνα»

Αντί η Ουάσιγκτον να πει «όχι», θα πρέπει να θέσει αυστηρούς και ξεκάθαρους όρους που θα εξυπηρετούν τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Δύσης:

  • Πρώτον, η απόκτηση κορυφαίων οπλικών συστημάτων θα πρέπει να συνδέεται άμεσα με την πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ. Μάλιστα, μια τολμηρή κίνηση θα ήταν η απαίτηση για ίδρυση πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, κάτι που θα σηματοδοτούσε την έμπρακτη αναγνώριση της ισραηλινής κυριαρχίας.
  • Δεύτερον, πρέπει να υπάρξει μηδενική ανοχή σε τρομοκρατικά δίκτυα. Οποιαδήποτε χώρα επιθυμεί αμερικανικά όπλα τέτοιου επιπέδου, θα πρέπει να χαρακτηρίσει τη Χαμάς ως τρομοκρατική οργάνωση και να πατάξει κάθε οικονομική ή επιχειρησιακή δραστηριότητα των μελών της στο έδαφός της.

Ο κίνδυνος της Κίνας και η σταθερότητα του καθεστώτος

Ένα κρίσιμο ζήτημα που πρέπει να εξετάσει το Κογκρέσο είναι η μακροπρόθεσμη σταθερότητα. Το μάθημα από το Ιράν, όπου ο Σάχης αγόραζε τα πιο προηγμένα αμερικανικά όπλα λίγο πριν την Ισλαμική Επανάσταση, είναι νωπό. Η Σαουδική Αραβία μεταμορφώνεται υπό τον Πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, αλλά οι ΗΠΑ πρέπει να είναι σίγουρες ότι το καθεστώς θα παραμείνει φιλικό για τα επόμενα δέκα χρόνια.

Τέλος, υπάρχει ο παράγοντας της τεχνολογίας. Δεν νοείται να παραδοθούν μυστικά των F-35 σε χώρες που συνεργάζονται στενά με την Κίνα σε κρίσιμους τομείς. Η χρήση δικτύων Huawei ή άλλων κινεζικών τεχνολογιών θα πρέπει να αποτελεί «κόκκινη γραμμή», καθώς ο κίνδυνος διαρροής τεχνογνωσίας είναι τεράστιος.

Συμπερασματικά, η πώληση των μαχητικών δεν είναι απλώς μια εμπορική συναλλαγή. Είναι η ευκαιρία για τις ΗΠΑ να ξαναγράψουν τους κανόνες, δημιουργώντας ένα πιο καθαρό και αυστηρό πλαίσιο συμμαχιών που θα θωρακίσει τα συμφέροντά τους στην περιοχή.

ΠΗΓΗ: Το παραπάνω κείμενο αποτελεί απόδοση και ανάλυση βασισμένη στο άρθρο γνώμης «There Is a Path to Sell F-35 Stealth Fighters to Saudi Arabia» από το The National Interest, εμπλουτισμένο με επεξηγηματικά στοιχεία για το ιστορικό πλαίσιο.

Διαβάστε επίσης: