IMEC: Πώς η Ελλάδα «ξεκλειδώνει» τον νέο δρόμο Ινδίας – Ευρώπης

Στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων βρέθηκε η Αθήνα την περασμένη εβδομάδα, φιλοξενώντας το συνέδριο Athens Policy Dialogues. Το βασικό θέμα που κυριάρχησε στις συζητήσεις δεν ήταν άλλο από τον φιλόδοξο διάδρομο IMEC (India-Middle East-Europe Corridor), ένα έργο που υπόσχεται να επανασχεδιάσει τον χάρτη του παγκόσμιου εμπορίου. Παρά τον ενθουσιασμό για τα προφανή πλεονεκτήματα που προσφέρει η Ελλάδα, οι ειδικοί έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τις καθυστερήσεις στις υποδομές και την ανάγκη για περιφερειακή σταθερότητα.

Τα «δυνατά χαρτιά» της Αθήνας και η ενεργειακή διπλωματία

Ο Υφυπουργός Εξωτερικών, Χάρης Θεοχάρης, χαρακτήρισε τον IMEC ως μια «εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία» που εκτείνεται πέρα από τα logistics, αγγίζοντας την μεταφορά ενέργειας και την περιφερειακή συνδεσιμότητα. Όπως τόνισε, η Ελλάδα προσέρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με καθαρά πλεονεκτήματα. Ο ορισμός ειδικού απεσταλμένου για τον διάδρομο IMEC και η προοπτική σύνδεσης με τις αγορές της βόρειας Ευρώπης είναι κινήσεις ματ.

Ειδικότερα στον τομέα της ενέργειας, η στρατηγική της χώρας βασίζεται σε τρεις πυλώνες: τη θέση της ως πύλη εισόδου από την Ασία προς την Ευρώπη, την ικανότητά της στην παραγωγή ενέργειας και την ανάγκη επιτάχυνσης των διπλωματικών συμφωνιών. Στόχος είναι η Ελλάδα να λειτουργεί ως «εξαγωγέας σταθερότητας» στην ευρύτερη περιοχή, ενισχύοντας το γεωστρατηγικό αποτύπωμα της.

Υποδομές και Ρεαλισμός: «Δεν είμαστε έτοιμοι ακόμη»

Παρά το θετικό κλίμα, ο Δημήτρης Πολίτης, σύμβουλος του Πρωθυπουργού σε θέματα επενδύσεων, προσγείωσε τη συζήτηση στην πραγματικότητα. Υπογράμμισε την ανάγκη η Ελλάδα να έρθει πιο κοντά με την Ινδία, προαναγγέλλοντας την έναρξη απευθείας πτήσεων τον Μάρτιο. Ωστόσο, παραδέχθηκε με ειλικρίνεια ότι «είμαστε μακριά από το να είμαστε πλήρως έτοιμοι» όσον αφορά τις σιδηροδρομικές υποδομές, αν και διαβεβαίωσε πως η χρηματοδότηση θα βρεθεί.

Το στοίχημα των Data Centers

Ένα ακόμη κρίσιμο ζήτημα που τέθηκε είναι η ψηφιακή οικονομία. Παρόλο που η Ελλάδα διαθέτει πολιτική και δημοσιονομική πειθαρχία, ο κ. Πολίτης προειδοποίησε ότι η υλοποίηση των επενδύσεων για τα data centers καθυστερεί, με πολλά έργα να έχουν κολλήσει στον σχεδιασμό. Η χώρα μπορεί να γίνει περιφερειακός κόμβος διαχείρισης δεδομένων, αλλά αυτό απαιτεί ρεαλισμό ως προς την κλιματική επιβάρυνση και την πραγματική ζήτηση από τους τεχνολογικούς κολοσσούς.

Οικονομία και Γεωπολιτικές Ισορροπίες στη Μεσόγειο

Την οικονομική διάσταση ανέλυσε ο Γκίκας Χαρδούβελης, πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, επισημαίνοντας τις ανισότητες στην περιοχή. Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ η Κύπρος εξάγει το 40% των αγαθών της εντός της Μεσογείου, η Ελλάδα περιορίζεται μόλις στο 17,9%. Παράλληλα, έδωσε έμφαση στα κοιτάσματα φυσικού αερίου σε Αίγυπτο, Ισραήλ και Κύπρο, τα οποία επαρκούν για 45 χρόνια, σημειώνοντας πως η Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει τόσο παραγωγός όσο και μεταφορέας ενέργειας μέσω νέων διασυνδέσεων.

Από την πλευρά του, ο Χρήστος Χατζηεμμανουήλ της Τράπεζας της Ελλάδος εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος λόγω της σχετικής αποκλιμάκωσης στη Γάζα, αλλά προειδοποίησε: η πραγματική πρόοδος απαιτεί διαφάνεια και χρηματοδότηση. Συμβούλεψε δε την ελληνική πλευρά «να μην βάζει όλα τα αυγά της σε ένα καλάθι», δεδομένης της πολυπλοκότητας που δημιουργεί η αμερικανική κυριαρχία στην περιοχή.

Η Αλεξανδρούπολη ως Κόμβος Κλειδί

Κλείνοντας τη γεωπολιτική εικόνα, ο πρώην πρέσβης Γιάννης Αλέξης Ζέπος τοποθέτησε τον IMEC σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Περιέγραψε τη διαδρομή που ξεκινά από τον Ινδικό Ωκεανό, φτάνει στο λιμάνι της Χάιφα και συνεχίζει προς την Ευρώπη. Σημαντική ήταν η αναφορά του στην Αλεξανδρούπολη, την οποία χαρακτήρισε ως δυνητικό κόμβο του διαδρόμου για την Ανατολική Ευρώπη, υπενθυμίζοντας πως τέτοια μεγαλεπήβολα έργα απαιτούν ισχυρές γεωπολιτικές διευθετήσεις για να επιβιώσουν.

ΠΗΓΕΣ: Athens Policy Dialogues (Πρακτικά Συνεδρίου), Το Βήμα (Δηλώσεις Χ. Θεοχάρη), GeoStratigika Newsroom Analysis

Διαβάστε επίσης:

Αιγαίο: Ο ισραηλινός «Κεραυνός» των 430χλμ που αλλάζει τις ισορροπίες

Ελληνοτουρκικά: Η «κόκκινη γραμμή» της Αθήνας και η μόνη διαφορά

Συναγερμός στη Λιθουανία: Γιατί η κυβέρνηση κήρυξε εσπευσμένα έκτακτη ανάγκη;