Η πρόσφατη αρθρογραφία στην εφημερίδα Wall Street Journal (WSJ) έρχεται να ταράξει τα νερά της διεθνούς διπλωματίας, θέτοντας ένα κρίσιμο ερώτημα που αφορά άμεσα την εθνική ασφάλεια της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ. Η πιθανή πώληση F-35 στην Τουρκία δεν είναι απλώς μια εμπορική συμφωνία ή ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα· είναι μια κίνηση που μπορεί να αλλάξει ριζικά το ισοζύγιο ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Αμίτ Σεγκάλ (Amit Segal), ένας από τους κορυφαίους πολιτικούς αναλυτές του Ισραήλ, προειδοποιεί ότι ο εξοπλισμός της Άγκυρας με μαχητικά πέμπτης γενιάς θα μπορούσε να αποτελέσει το πρελούδιο ενός πολέμου, καθώς η Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διολισθαίνει όλο και περισσότερο προς έναν ισλαμικό αναθεωρητισμό.
Η ανάλυση αυτή δεν εστιάζει μόνο στις τεχνικές δυνατότητες των αεροσκαφών, αλλά στο βαθύτερο ιδεολογικό υπόβαθρο της τουρκικής ηγεσίας. Η Τουρκία φαίνεται να ακολουθεί μια τακτική που στην ψυχολογία ονομάζεται «προβολή». Κατηγορεί τους γείτονές της για τις δικές της επεκτατικές βλέψεις. Όταν ο Ερντογάν μιλά για το «Μεγάλο Ισραήλ» που δήθεν απειλεί την Ανατολία, στην πραγματικότητα καθρεφτίζει το δικό του όραμα για την αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αυτή η ρητορική δεν απευθύνεται μόνο στο εσωτερικό του ακροατήριο, αλλά αποτελεί τη βάση της νέας τουρκικής στρατηγικής που στοχεύει στην κυριαρχία επί των εδαφών που κάποτε έλεγχε η Πύλη.
Η στρατηγική της «προβολής» και το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας
Είναι εντυπωσιακό το πώς η Άγκυρα καταφέρνει να αντιστρέφει την πραγματικότητα. Ενώ κατηγορεί το Ισραήλ για γενοκτονία, η ίδια αρνείται πεισματικά τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Ενώ εγκαλεί τη διεθνή κοινότητα για την προστασία του Τεμένους Αλ-Άκσα, η ίδια μετέτρεψε την Αγία Σοφία, ένα παγκόσμιο σύμβολο της Χριστιανοσύνης, σε τζαμί, περιφρονώντας τις διεθνείς αντιδράσεις. Αυτή η συμπεριφορά δεν είναι τυχαία. Αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου που θέλει την Τουρκία ως τον προστάτη των μουσουλμάνων παγκοσμίως, χρησιμοποιώντας τη θρησκεία ως εργαλείο γεωπολιτικής ισχύος.
Για την Ελλάδα και την Κύπρο, οι προειδοποιήσεις της WSJ έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Η πώληση F-35 στην Τουρκία θα έδινε στην Άγκυρα ένα αδιαμφισβήτητο πλεονέκτημα στον αέρα, το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την επιβολή τετελεσμένων στο Αιγαίο και την Κυπριακή ΑΟΖ. Η θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» δεν είναι πλέον μια θεωρητική άσκηση επί χάρτου, αλλά ένα επιχειρησιακό πλάνο που υποστηρίζεται από έναν συνεχώς αυξανόμενο εξοπλιστικό πυρετό. Η Τουρκία δεν ζητά τα F-35 για να αμυνθεί έναντι του Ιράν, όπως κάνουν οι αραβικές χώρες, αλλά για να εδραιώσει την ηγεμονία της έναντι των δυτικών συμμάχων και των δημοκρατικών κρατών της περιοχής.
Ο ρόλος της Τουρκίας ως «ταραξία» της περιοχής
Η μεταμόρφωση της Τουρκίας από τον «μεγάλο ασθενή της Ευρώπης» σε έναν επικίνδυνο «μουσουλμάνο αδελφό» της Μέσης Ανατολής είναι μια πραγματικότητα που η Ουάσιγκτον δεν μπορεί πλέον να αγνοεί. Η υποστήριξη της Άγκυρας σε τρομοκρατικές οργανώσεις, όπως η Χαμάς, και η φιλοξενία των ηγετών της στο τουρκικό έδαφος, αποδεικνύουν ότι η χώρα έχει απομακρυνθεί οριστικά από τις δυτικές αξίες. Η κίνηση της τουρκικής πρεσβείας στο Τελ Αβίβ να κυματίζει μεσίστια τη σημαία μετά την εξόντωση του Ισμαήλ Χανίγια ήταν ένα σαφές μήνυμα για το πού βρίσκονται οι συμμαχίες του Ερντογάν.
Επιπλέον, η Τουρκία επεκτείνει την επιρροή της με τρόπους που υπονομεύουν τη διεθνή σταθερότητα. Αναφορές για στρατιωτικές βάσεις στη Σρι Λάνκα και βοήθεια προς το Πακιστάν δείχνουν μια χώρα που επιδιώκει να παίξει ρόλο παγκόσμιας δύναμης, συχνά εις βάρος των συμφερόντων της Δύσης. Στο πλαίσιο αυτό, η πώληση F-35 στην Τουρκία θα ισοδυναμούσε με την παροχή στρατηγικών όπλων σε έναν παίκτη που δεν διστάζει να εκβιάζει τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ για να πετύχει τους σκοπούς του.
Το Κόκκινο Βιβλίο και η υπαρξιακή απειλή
Μια από τις πιο ανησυχητικές αποκαλύψεις της ανάλυσης είναι η ένταξη του Ισραήλ στο «Κόκκινο Βιβλίο» της Τουρκίας, το έγγραφο που ορίζει τις κύριες υπαρξιακές απειλές για την εθνική ασφάλεια της χώρας. Με το ψευδές πρόσχημα ότι το Ισραήλ επιδιώκει την κατάκτηση της Ανατολίας, ο Ερντογάν προετοιμάζει την κοινή γνώμη της χώρας του για μια μελλοντική σύγκρουση. Όταν το 1/3 των Τούρκων πολιτών θεωρεί το Ισραήλ ως τη μεγαλύτερη απειλή και τις ΗΠΑ ως τη δεύτερη, γίνεται σαφές ότι η ρητορική μίσους έχει διαβρώσει την κοινωνική βάση της γειτονικής χώρας.
Εδώ προκύπτει το μεγάλο δίλημμα για την αμερικανική εξωτερική πολιτική: Γιατί να εξοπλίσει μια χώρα που θεωρεί τις ίδιες τις ΗΠΑ ως εχθρό; Η ποιοτική στρατιωτική υπεροχή (Qualitative Military Edge – QME) που οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί να διατηρήσουν για το Ισραήλ, αλλά και η ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο, θα τιναχτούν στον αέρα. Η πιθανότητα να δούμε αμερικανικά F-35 να εμπλέκονται σε αερομαχίες μεταξύ τους είναι ένα σενάριο που θα έπρεπε να προκαλεί τρόμο στους επιτελείς του Πενταγώνου.
Η προφητεία του Μπέρναρντ Λιούις και το μέλλον της Τουρκίας
Ο ιστορικός Μπέρναρντ Λιούις (Bernard Lewis) είχε προβλέψει το 2011 ότι θα έρθει η μέρα που το Ιράν θα μοιάζει με την Τουρκία και η Τουρκία με το Ιράν. Δηλαδή, το καθεστώς των Αγιατολάχ θα αντικατασταθεί από μια κοσμική δημοκρατία, ενώ η κοσμική Τουρκία θα μετατραπεί σε μια απειλητική ισλαμική αυτοκρατορία. Σήμερα, βλέπουμε αυτή την πρόβλεψη να παίρνει σάρκα και οστά. Η Τουρκία του Ερντογάν δεν είναι πλέον ο αξιόπιστος εταίρος του παρελθόντος, αλλά ένας αναθεωρητικός παίκτης που επιδιώκει να αντικαταστήσει το Ιράν ως η κύρια απειλή στην περιοχή.
Η πώληση F-35 στην Τουρκία σε αυτή τη χρονική συγκυρία θα ήταν ένα ιστορικό λάθος. Η Ουάσιγκτον μπορεί να βλέπει ένα πρόσκαιρο οικονομικό κέρδος, αλλά το μακροπρόθεσμο κόστος θα είναι η αποσταθεροποίηση ολόκληρης της Μεσογείου. Η Ελλάδα και η Κύπρος, ως πυλώνες σταθερότητας και δημοκρατίας, οφείλουν να αναδείξουν αυτούς τους κινδύνους σε κάθε διεθνές φόρουμ, υπογραμμίζοντας ότι η ενίσχυση ενός επιθετικού γείτονα δεν οδηγεί ποτέ στην ειρήνη, αλλά στον πειρασμό για νέες πολεμικές περιπέτειες.

Ο ιστορικός Μπέρναρντ Λιούις (Bernard Lewis)
Συμπεράσματα για την εθνική στρατηγική
Κλείνοντας, η ανάλυση της Wall Street Journal αποτελεί μια δικαίωση για όσους φωνάζουν εδώ και χρόνια για τον κίνδυνο του τουρκικού αναθεωρητισμού. Η πώληση F-35 στην Τουρκία πρέπει να αποτραπεί, όχι μόνο για να προστατευθεί το Ισραήλ, αλλά για να διασφαλιστεί ότι το Αιγαίο και η Κύπρος δεν θα γίνουν το πεδίο δοκιμής των νέων οθωμανικών ονειρώξεων. Η γεωπολιτική εγρήγορση είναι η μόνη απάντηση απέναντι σε μια δύναμη που χρησιμοποιεί την τεχνολογία της Δύσης για να υπονομεύσει την ίδια τη Δύση.
ΠΗΓΗ:
- Wall Street Journal Op-Ed: «Selling F-35s to Turkey Could Lead to War» by Amit Segal
- Geostratigika.gr (Αναλύσεις Μιχάλη Ιακώβου για την ισορροπία ισχύος στο Αιγαίο)
- Hudson Institute – Michael Doran: Middle East Strategic Balance reports
- Bernard Lewis: Historical Archives on Turkey’s transformation.
Διαβάστε επίσης:
Τέλος στον Πόλεμο; Τι Συμφώνησαν Τραμπ και Ζελένσκι στο Μαρ-α-Λάγκο
Τουρκία
Ελλάδα
Ισραήλ