Στη μέση της λιμνοθάλασσας της Βενετίας, ανάμεσα στο Λίντο και την πόλη, το Poveglia μοιάζει ήσυχο. Πίσω από το αγριοσύκανο, όμως, κρύβεται μια ιστορία γεμάτη καραντίνες, νοσοκομεία, πυρές απολύμανσης και εγκατάλειψη. Δεν πρόκειται μόνο για μύθο – είναι ένα πραγματικό αρχείο πανώλης και πολιτικής υγείας, χαραγμένο στους γκρεμισμένους τοίχους του.

Από τον πόλεμο της Κιότζα έως την υγειονομική άμυνα

Οι πρώτοι κάτοικοι εγκατέλειψαν το νησί το 1379, κατά τον Πόλεμο της Κιότζα, αφήνοντάς το έρημο. Στα τέλη του 18ου αιώνα, το Magistrato alla Sanità ανέλαβε τον έλεγχο του. Από το 1793, το Poveglia λειτούργησε ως lazaretto:

  • Ελέγχονταν πληρώματα
  • Έμπαιναν σε Καραντίνα ύποπτα φορτία
  • Καίγονταν ρούχα
  • Θάβονταν σοροί σε βιαστικούς λάκκους

Οι αριθμοί των νεκρών που κυκλοφορούν είναι μάλλον υπερβολικοί, καθώς η λιμνοθάλασσα διέθετε πολλά νησιά-καραντίνες. Ωστόσο, η ουσία παραμένει: η Βενετία εφάρμοσε μια πρώιμη υγειονομική άμυνα που φρέναρε την εξάπλωση της πανούκλας.

Από τον Ναπολέοντα στο ψυχιατρείο

Ο Ναπολέων κατεδάφισε την εκκλησία του San Vitale και μετέτρεψε το καμπαναριό σε φάρο. Το καθεστώς καραντίνας έκλεισε το 1814, όμως η μνήμη έμεινε ζωντανή. Στον 20ό αιώνα, τα κτίρια φιλοξένησαν:

  • Ψυχιατρική κλινική (από το 1922)
  • Οίκο ευγηρίας (έως το 1968)

Οι ιστορίες για «γιατρό που τρελάθηκε» και λοβοτομές δεν τεκμηριώνονται. Αντίθετα, αποκαλύπτουν πώς γεννιέται ο τρόμος όταν ένα μέρος παραμένει εγκαταλελειμμένο.

Το «Στοιχειωμένο» Νησί: Μύθος και πραγματικότητα

Μετά το 1968, το Poveglia ερημώθηκε και η πρόσβαση απαγορεύτηκε λόγω κινδύνου κατάρρευσης. Παράνομοι επισκέπτες, τηλεοπτικές εκπομπές και ιστορίες για φαντάσματα έκαναν τον θρύλο να εξαπλωθεί πιο γρήγορα από κάθε επίσημο αρχείο. Η αλήθεια είναι απλή: το νησί είναι γεμάτο ερείπια, ρύπανση και ασφαλιστικούς κινδύνους.

Από την πώληση στην επιστροφή στους πολίτες

Το 2014, το ιταλικό κράτος έβγαλε το νησί σε 99ετή μίσθωση, με υψηλότερη προσφορά στις 513.000 ευρώ, αλλά η συμφωνία κατέρρευσε. Γεννήθηκε το κίνημα Poveglia per Tutti, που διεκδίκησε να παραμείνει δημόσιος χώρος και όχι ξενοδοχείο.

Το 2025, η Agenzia del Demanio παραχωρεί στη συλλογικότητα για έξι χρόνια τη βόρεια ζώνη. Στόχος: ένα πάρκο λιμνοθάλασσας, με μονοπάτια, εκπαιδευτικές δράσεις και ελεγχόμενη πρόσβαση. Το νησί παραμένει δημόσιο και επιστρέφει σταδιακά στην κοινότητα.

Το μέλλον του Poveglia: Από τον τρόμο στη μνήμη

Η λέξη «στοιχειωμένο» πουλάει. Αλλά το Poveglia αξίζει κάτι βαθύτερο: να αναγνωριστεί ως τόπος όπου η Ευρώπη έμαθε να προλαμβάνει επιδημίες, να διαφυλάσσει μνήμη και να συζητά για το κοινό αγαθό.
Αν το νησί αναστηθεί, θα είναι χάρη στους Βενετσιάνους, όχι λόγω θρύλων τρόμου.

Παίξτε

Κι όταν περνάς απέξω με βάρκα, μην ακούς φαντάσματα. Άκου ονόματα: ναυτικοί, νοσοκόμοι, ασθενείς, εργάτες. Αυτοί είναι το Poveglia – όχι ο φόβος, αλλά η ιστορική μνήμη που χτίζει το αύριο.

ΠΗΓΗ: MustRead.GR

Διαβάστε επίσης:

Τουρκία και Συρία υπέγραψαν μνημόνιο για εκπαίδευση και τεχνική υποστήριξη στον στρατό

Ιταλία και Ισπανία παίζουν το παιχνίδι της Τουρκίας και ανησυχεί η Αθήνα

Πως ένα DNA τεστ αποκαλύπτει αν έχεις ρίζες από Ελλάδα – Τουρκία – Αλβανία ή Ιταλία