Η Μέση Ανατολή αποτελεί μια από τις πιο εύφλεκτες και γεωπολιτικά κρίσιμες περιοχές του κόσμου. Αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς μεγάλο μέρος των σύγχρονων συγκρούσεων έχει τις ρίζες του στη μοιρασιά της περιοχής από τη Μεγάλη Βρετανία μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ας δούμε πώς αυτή η στρατηγική παρέμβαση επηρέασε διαχρονικά την περιοχή και ποια προβλήματα εξακολουθούν να υφίστανται.
Η Συμφωνία Sykes-Picot: Η Μυστική Μοιρασιά
Το 1916, εν μέσω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία υπέγραψαν τη μυστική συμφωνία Sykes-Picot, με στόχο τη διανομή των εδαφών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Μέση Ανατολή. Η συμφωνία αυτή χώρισε την περιοχή σε βρετανικές και γαλλικές σφαίρες επιρροής, αγνοώντας πλήρως τις εθνικές, θρησκευτικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες των λαών που κατοικούσαν εκεί.
Η Μεγάλη Βρετανία πήρε τον έλεγχο του σημερινού Ιράκ, της Ιορδανίας και της Παλαιστίνης, ενώ η Γαλλία ανέλαβε τη Συρία και τον Λίβανο.
Οι Συνέπειες του Αποικιοκρατικού Μοιράσματος
Η χαρτογράφηση των συνόρων έγινε με γεωπολιτικά συμφέροντα και όχι με βάση τα εθνοτικά ή θρησκευτικά κριτήρια. Αυτό δημιούργησε:
- Τεχνητά Κράτη: Κράτη με πληθυσμούς εθνοτικά και θρησκευτικά διαιρεμένους, όπως το Ιράκ και η Συρία.
- Εθνικές Εντάσεις: Οι Κούρδοι, για παράδειγμα, βρέθηκαν διασκορπισμένοι σε τέσσερα κράτη χωρίς τη δημιουργία δικού τους κράτους.
- Μόνιμες Συγκρούσεις: Η Παλαιστινιακή κρίση αποτελεί ένα άμεσο απότοκο της βρετανικής διαχείρισης και των υποσχέσεων που δόθηκαν σε Άραβες και Εβραίους. H Διακήρυξη Μπάλφουρ του 1917 και οι υποσχέσεις που δόθηκαν ταυτόχρονα σε Άραβες και Εβραίους προκάλεσαν βαθιές αντιπαραθέσεις, οι οποίες συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
Πώς Η Μεγάλη Βρετανία Επηρέασε την Ιστορία
Η βρετανική πολιτική στην περιοχή δεν περιορίστηκε μόνο στη χάραξη συνόρων. Οι Βρετανοί:
- Στήριξαν μοναρχίες φιλικές προς τα συμφέροντά τους, όπως στην Ιορδανία και το Ιράκ.
- Χρησιμοποίησαν διχαστικές πολιτικές, ενισχύοντας έριδες μεταξύ διαφορετικών κοινοτήτων.
- Υποσχέθηκαν ανεξαρτησία σε Άραβες ηγέτες, την οποία όμως δεν τήρησαν πλήρως.
Αυτές οι κινήσεις δημιούργησαν ένα υπόβαθρο αποσταθεροποίησης, το οποίο εξακολουθεί να επηρεάζει τις γεωπολιτικές ισορροπίες της περιοχής.
Η Κληρονομιά της Αποικιοκρατίας στη Μέση Ανατολή
Η κληρονομιά της βρετανικής μοιρασιάς στη Μέση Ανατολή παραμένει ζωντανή:
- Οι εμφύλιες συγκρούσεις σε Συρία και Ιράκ έχουν άμεσες ιστορικές αναφορές στη χάραξη συνόρων.
- Η κουρδική διεκδίκηση ανεξαρτησίας είναι αποτέλεσμα αυτής της κατανομής.
- Το Παλαιστινιακό ζήτημα συνεχίζει να διχάζει τη διεθνή κοινότητα.
Η γραμμή «Σάικς- Πικό» όπως φαίνεται στον αποικιοκρατικό χάρτη που χώρισε την Μέση Ανατολή σε εδάφη γαλλικής (Α) και βρετανικής (Β) επιρροής το 1916
Η Μεγάλη Βρετανία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της σύγχρονης Μέσης Ανατολής. Η πολιτική της μοιρασιάς χωρίς σεβασμό στις τοπικές ιδιαιτερότητες οδήγησε σε διαχρονικά προβλήματα, συγκρούσεις και εθνικές εντάσεις που παραμένουν μέχρι σήμερα. Η κατανόηση αυτής της ιστορικής πραγματικότητας είναι απαραίτητη για την επίλυση των υφιστάμενων κρίσεων στην περιοχή.
Διαβάστε επίσης:
Μήπως τα LUCAS είναι η καλύτερη λύση για την Ελλάδα; – Αν πάρει η Ελλάδα 100 τουλάχιστον άμεσα;
