Το «στοίχημα» της Δημοκρατικής Μνήμης που εξελίχθηκε σε διοικητικό εφιάλτη

Αυτό που ξεκίνησε ως μια ιστορική προσπάθεια αποκατάστασης αδικιών του παρελθόντος, τείνει να εξελιχθεί σε έναν άνευ προηγουμένου διοικητικό «Γολγοθά» για το ισπανικό κράτος. Η Ισπανία βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα πραγματικό τσουνάμι, καθώς πάνω από 2,3 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την Ισπανική υπηκοότητα, προκαλώντας έμφραγμα στις διπλωματικές αρχές της χώρας ανά την υφήλιο.

Στο επίκεντρο αυτής της κοσμοσυρροής βρίσκεται ο λεγόμενος νόμος της «Δημοκρατικής Μνήμης», γνωστός ευρέως και ως «Νόμος των Εγγονιών». Η νομοθεσία αυτή άνοιξε τον δρόμο σε εκατομμύρια απογόνους Ισπανών, οι οποίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους κατά τη διάρκεια της σκοτεινής περιόδου της δικτατορίας του Φρανσίσκο Φράνκο (1936-1978), να διεκδικήσουν ξανά τη σύνδεσή τους με τη μητροπολιτική Ισπανία.

Τα νούμερα που ζαλίζουν και η «έκρηξη» της Λατινικής Αμερικής

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έρχονται στο φως από το Γενικό Συμβούλιο Ισπανικής Ιθαγένειας στο Εξωτερικό (CGCEE), οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Από την έναρξη του προγράμματος τον Οκτώβριο του 22, πάνω από ένα εκατομμύριο αιτήσεις έχουν κατατεθεί επίσημα. Ωστόσο, το πραγματικό πρόβλημα κρύβεται στους αριθμούς που δεν έχουν ακόμη επεξεργαστεί: περίπου 1,3 εκατομμύρια άτομα βρίσκονται σε λίστες αναμονής, προσπαθώντας απλώς να κλείσουν ένα ραντεβού.

Η πίεση είναι ασφυκτική, με τα αιτήματα να είναι πέντε φορές περισσότερα σε σύγκριση με τον αντίστοιχο νόμο του 2007. Τη μερίδα του λέοντος κατέχει η Αργεντινή, η οποία συγκεντρώνει σχεδόν το 40% των συνολικών αιτήσεων. Μόνο στο προξενείο του Μπουένος Άιρες έχουν καταγραφεί 645.000 αιτήματα, ενώ ακολουθούν η Αβάνα, η Πόλη του Μεξικού και το Σάο Πάολο. Ακόμη και στο Μαϊάμι των ΗΠΑ, το ενδιαφέρον είναι τεράστιο.

Δύο ταχύτητες και ο φόβος του χρόνου

Ο νόμος προσφέρει δύο βασικές οδούς για την απόκτηση διαβατηρίου. Η πρώτη αφορά την ιστορική αποκατάσταση για τα θύματα του εμφυλίου και της δικτατορίας, όπου απαιτούνται αποδείξεις διώξεων ή εξορίας. Η δεύτερη οδός, που ευθύνεται και για τον τεράστιο όγκο των αιτήσεων, είναι πιο ευέλικτη: επιτρέπει σε όποιον γεννήθηκε εκτός Ισπανίας από Ισπανούς γονείς ή παππούδες να αιτηθεί την ιθαγένεια προσκομίζοντας απλώς πιστοποιητικά γέννησης.

Παρά την ευελιξία των αρχών, που δέχονται αιτήσεις αρκεί να έχει κλειστεί ραντεβού ηλεκτρονικά εντός προθεσμίας, το σύστημα έχει γονατίσει. Το Υπουργείο Εξωτερικών της Ισπανίας εκτιμά ότι η επεξεργασία των φακέλων θα συνεχιστεί έως και το 2028.

Εδώ όμως ελλοχεύει το ανθρώπινο δράμα. Όπως αναφέρουν πηγές κοντά στη διαδικασία, με τους τρέχοντες ρυθμούς, πολλοί ηλικιωμένοι αιτούντες ενδέχεται να μην προλάβουν να κρατήσουν στα χέρια τους το ισπανικό διαβατήριο. Για πολλούς από αυτούς, δεν είναι απλώς ένα ταξιδιωτικό έγγραφο, αλλά η τελευταία πράξη δικαίωσης για την ιστορία της οικογένειάς τους που ξεριζώθηκε βίαια.

Το άρθρο βασίστηκε στα δεδομένα που δημοσίευσε το Euronews και στα στοιχεία του Γενικού Συμβουλίου Ισπανικής Ιθαγένειας στο Εξωτερικό (CGCEE).

Διαβάστε επίσης:

Θρίλερ στη Γάζα: Η σορός που ίσως κρύβει την τελευταία πράξη του δράματος στο Ισραήλ

Παρασκήνιο στο Κρεμλίνο: Γιατί ο Πούτιν «έστησε» τον άνθρωπο του Τραμπ

Γ. Φίλης: Η «αβύθιστη» άμυνα στο Αιγαίο και η απειλή Πούτιν στην ΕΕ