Σε μια κρίσιμη συγκυρία για το Κυπριακό ζήτημα, η Λευκωσία προσεγγίζει με χαμηλές προσδοκίες τη νέα άτυπη πενταμερή συνάντηση που διεξάγεται στη Νέα Υόρκη, υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες. Η βασική επιδίωξη της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι να παραμείνει ζωντανή η διαδικασία των διαπραγματεύσεων και να συνεχιστεί η κινητικότητα με απώτερο στόχο την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών.
Η πολιτική πραγματικότητα και οι προκλήσεις της νέας συνάντησης
Η νέα αυτή πενταμερής αποτελεί τη δεύτερη συνάντηση εντός του 2025, μετά από χρόνια αδράνειας στην προσπάθεια για την επίλυση του Κυπριακού. Στη συνάντηση συμμετέχουν οι δύο κοινότητες της Κύπρου – η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή – καθώς και οι πέντε εγγυήτριες δυνάμεις: Ελλάδα, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο, υπό την προεδρία του ΟΗΕ.
Παρά τις αποφάσεις που είχαν ληφθεί στη συνάντηση της Γενεύης τον Μάρτιο, όπως το άνοιγμα τεσσάρων σημείων διέλευσης και η σύσταση επιτροπών για τη νεολαία και την κλιματική αλλαγή, η υλοποίηση των μέτρων αυτών παραμένει αμφίβολη λόγω πολιτικών παρεκκλίσεων, κυρίως από την τουρκική πλευρά.
Βασικά ζητήματα και αγκάθια στη διαδικασία
Ο αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος της Κύπρου, Γιάννης Αντωνίου, επισημαίνει ότι το κύριο πρόβλημα παραμένει το άνοιγμα των σημείων διέλευσης. Η τουρκοκυπριακή πλευρά φέρεται να αρνείται να λάβει αποφάσεις ανεξάρτητα, επικαλούμενη τον τουρκικό στρατό, κάτι που η Λευκωσία θεωρεί ως απόδειξη του ρόλου της Τουρκίας ως κατοχικής δύναμης.
Παράλληλα, το ζήτημα του φωτοβολταϊκού πάρκου στη Νεκρή Ζώνη εγείρει ενστάσεις, καθώς η ελληνοκυπριακή πλευρά αρνείται την ύπαρξη δύο ξεχωριστών κρατικών οντοτήτων, υπογραμμίζοντας την ανάγκη αμοιβαιότητας και σεβασμού στις συμφωνίες.
Ο στόχος της Λευκωσίας: Ουσιαστικές παραδοτέες και επαναφορά των διαπραγματεύσεων
Η Λευκωσία εστιάζει στο να υπάρξουν συγκεκριμένα και υλοποιήσιμα παραδοτέα στη Νέα Υόρκη, κυρίως όσον αφορά τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Ωστόσο, το τελικό ζητούμενο είναι η προετοιμασία για απευθείας διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν σε συνολική λύση του Κυπριακού. Όπως υπογραμμίζει ο κ. Αντωνίου, τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά και όχι να υποκαθιστούν τη συνολική επίλυση.
Δυσμενές γεωπολιτικό περιβάλλον και απουσία νέου κλίματος
Η συνεχιζόμενη αναταραχή στη Μέση Ανατολή και η άνοδος φιλικών προς την Άγκυρα δυνάμεων στη Συρία, σε συνδυασμό με τις πολιτικές εξελίξεις στα κατεχόμενα, δυσχεραίνουν τη δημιουργία θετικού κλίματος. Το «νέο κλίμα» που είχε περιγράψει ο Αντόνιο Γκουτέρες στην άνοιξη φαίνεται να μην υφίσταται πλέον.
Η στάση της τουρκοκυπριακής πλευράς χαρακτηρίζεται από παρελκυστικές πολιτικές, πιθανόν επηρεασμένη από τις επικείμενες «εκλογές» στα κατεχόμενα, γεγονός που περιορίζει τις προοπτικές ουσιαστικής προόδου στη συνάντηση της Νέας Υόρκης.
Η προοπτική για το μέλλον του Κυπριακού
Η Λευκωσία είναι ανοιχτή σε περαιτέρω συναντήσεις υπό τον ΟΗΕ, υπό τον όρο ότι θα τηρηθούν τα συμφωνημένα πλαίσια, ιδιαίτερα η βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Η οποιαδήποτε απόπειρα αλλαγής αυτής της βασικής αρχής θεωρείται «κόκκινη γραμμή» για την Κυπριακή Δημοκρατία.
Το χάσμα μεταξύ των Κοινοτήτων και η κοινωνική διάσταση
Το αυξανόμενο κοινωνικό χάσμα μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων προβληματίζει τους παρατηρητές. Η Λευκωσία συνεχίζει να εφαρμόζει μέτρα προστασίας και σεβασμού των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων, παρά τη δυσκολία που δημιουργεί η διαίρεση και η συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή.
Η Νέα Υόρκη ως σταθμός διατήρησης της ελπίδας
Η νέα άτυπη πενταμερής στη Νέα Υόρκη δεν αναμένεται να φέρει ριζικές αλλαγές, ωστόσο είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της διαδικασίας επίλυσης του Κυπριακού. Η Λευκωσία επιμένει στην ανάγκη συγκεκριμένων βημάτων και στην προώθηση διαλόγου για μια δίκαιη, βιώσιμη λύση που θα αποκαταστήσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στο νησί.
Αυτή η εξέλιξη παρακολουθείται στενά από την διεθνή κοινότητα, ενώ οι συναντήσεις συνεχίζονται με την προσδοκία ότι μετά τις εκλογές στα κατεχόμενα θα δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για πρόοδο.
ΠΗΓΗ: Από το άρθρο του Euronews
Διαβάστε επίσης:
Ο Πούτιν στέκει ακάθεκτος στην Ουκρανία: Αγνοεί Τραμπ και διεκδικεί νέα εδάφη
Διάλογος με την Άγκυρα… με φόντο την τουρκική προκλητικότητα
