Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του το πρωί της Τρίτης προς τις κυβερνήσεις του Ισραήλ και του Ιράν, μετά την παραβίαση της εκεχειρίας που ο ίδιος είχε ανακοινώσει μόλις λίγες ώρες νωρίτερα. Παρά τις αρχικές ενδείξεις ότι οι δύο χώρες θα τιμήσουν τη συμφωνία, οι εντάσεις αναζωπυρώθηκαν με νέες πυραυλικές επιθέσεις, αλληλοκατηγορίες και δηλώσεις περί περαιτέρω στρατιωτικών ενεργειών.

Ο κ. Τραμπ απαίτησε από το Ισραήλ να σταματήσει άμεσα τους βομβαρδισμούς, λέγοντας χαρακτηριστικά: «ΜΗΝ ΡΙΞΕΤΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΒΟΜΒΕΣ. ΕΙΝΑΙ ΜΕΙΖΟΝΑ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ. ΕΠΙΣΤΡΕΨΤΕ ΤΟΥΣ ΠΙΛΟΤΟΥΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥΣ ΤΩΡΑ!»

Η συμφωνία εκεχειρίας και η άμεση κατάρρευσή της

Η εκεχειρία που ανακοίνωσε ο Τραμπ το βράδυ της Δευτέρας, προέβλεπε σταδιακή παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με Αμερικανούς αξιωματούχους, το Ιράν θα σταματούσε τις επιθέσεις από τα μεσάνυχτα ώρα Ανατολικής Ακτής (ET), και το Ισραήλ θα έπρεπε να διακόψει τις δικές του επιθέσεις 12 ώρες αργότερα, δηλαδή το μεσημέρι της Τρίτης.

Ωστόσο, μέσα σε λίγες μόνο ώρες, το Ισραήλ κατηγόρησε το Ιράν για νέες πυραυλικές επιθέσεις και δεσμεύτηκε για αντίποινα.

Ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ισραήλ Κατζ, δήλωσε: «Λόγω της πλήρους παραβίασης της εκεχειρίας από το Ιράν και της εκτόξευσης πυραύλων προς το Ισραήλ, έδωσα εντολή στις Ένοπλες Δυνάμεις να συνεχίσουν τις επιθέσεις στην Τεχεράνη».

Διαψεύσεις από Ιράν – Επιμένει το Ισραήλ

Η ιρανική πλευρά, μέσω του κρατικού καναλιού Press TV, αρνήθηκε ότι εξαπέλυσε πυραύλους μετά την έναρξη της εκεχειρίας. Παρόμοιες δηλώσεις έγιναν και από τον Υπουργό Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αραγτσί, ο οποίος ανέφερε στο Χ (Twitter):

«Δεν υπάρχει καμία συμφωνία για παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Αν όμως το Ισραήλ σταματήσει τις επιθέσεις μέχρι τις 4 π.μ. ώρα Τεχεράνης, τότε κι εμείς δεν θα συνεχίσουμε την απάντηση.»

Τραμπ: “Και οι δύο παραβίασαν την εκεχειρία”

Κατά την αναχώρησή του για τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, ο Τραμπ απάντησε στους δημοσιογράφους πως και οι δύο χώρες παραβίασαν την εκεχειρία, αν και “όχι σκόπιμα”.

«Το Ιράν το έκανε. Το Ισραήλ το έκανε επίσης. Δεν είμαι καθόλου ευχαριστημένος με το Ισραήλ, μην επιτεθείτε στην πρώτη ώρα. Δεν είμαι ευχαριστημένος ούτε με το Ιράν,» είπε χαρακτηριστικά.

Σοβαρές απώλειες και ανθρωπιστικός απολογισμός

Σύμφωνα με το οργανισμό Human Rights Activists in Iran, τουλάχιστον 974 άτομα έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των συγκρούσεων στις 13 Ιουνίου, μεταξύ των οποίων 387 άμαχοι και 268 Ιρανοί στρατιώτες. Το Ιράν δεν έχει ανακοινώσει επίσημο αριθμό θυμάτων εδώ και μέρες.

Από την πλευρά του Ισραήλ, τουλάχιστον 28 πολίτες έχουν χάσει τη ζωή τους από ιρανικούς πυραύλους.

Η αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή και οι αντιδράσεις

Οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν αεροπορικές επιδρομές σε τρία ιρανικά σημεία που φέρονται να σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, κάτι που ενίσχυσε τους φόβους για γενικευμένο πόλεμο. Το Ιράν απάντησε με επιθέσεις πυραύλων σε αμερικανική βάση στο Κατάρ, χωρίς να υπάρξουν θύματα, καθώς οι περισσότεροι πύραυλοι αναχαιτίστηκαν.

Ο Τραμπ, ωστόσο, χαρακτήρισε την απάντηση του Ιράν «πολύ αδύναμη», ενώ ευχαρίστησε τους Ιρανούς για την προειδοποίηση, που επέτρεψε την αποφυγή απωλειών.

Επιθέσεις με drones σε βάσεις στο Ιράκ

Ταυτόχρονα, βάσεις στο Ιράκ όπου σταθμεύουν αμερικανικά στρατεύματα δέχθηκαν επιθέσεις από drones, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Ιρακινού στρατού Σαμπάχ Αλ-Νααμάν. Οι επιθέσεις αυτές προκάλεσαν ζημιές σε ραντάρ στη βάση Τάζι και στη βάση Ιμάμ Άλι, ενώ άλλοι στόχοι αναχαιτίστηκαν επιτυχώς.

Καμία ομάδα δεν ανέλαβε την ευθύνη, όμως είναι γνωστό πως φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές έχουν επανειλημμένα απειλήσει με επιθέσεις κατά των ΗΠΑ.

Ρόλος του Κατάρ και της διπλωματίας

Η επίτευξη της συμφωνίας εκεχειρίας έγινε με τη βοήθεια του Κατάρ, με τον εμίρη να ενεργεί ως διαμεσολαβητής. Η επικοινωνία μεταξύ των δύο πλευρών έγινε σε άμεσο και έμμεσο επίπεδο, με τη συμμετοχή υψηλόβαθμων αξιωματούχων, όπως ο Αντιπρόεδρος JD Vance και ο Υπουργός Εξωτερικών Marco Rubio.

Ο Τραμπ σχολίασε πως «και οι δύο πλευρές ήρθαν σε εμένα σχεδόν ταυτόχρονα και είπαν: ΕΙΡΗΝΗ!», παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως καταλύτη της συμφωνίας.

Τι Λέει ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας

Ο Διευθυντής του IAEA, Ραφαέλ Μαριάνο Γκρόσι, καλωσόρισε την είδηση της εκεχειρίας και τόνισε ότι η επανέναρξη της συνεργασίας με το Ιράν είναι απαραίτητη για μια διπλωματική λύση στο πυρηνικό του πρόγραμμα.

Η παραβίαση της εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Ιράν μέσα σε λίγες ώρες από την ανακοίνωσή της αποδεικνύει το εύθραυστο της κατάστασης στη Μέση Ανατολή. Παρά τη διπλωματική παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ, οι εντάσεις παραμένουν υψηλές, ενώ η ανθρωπιστική κρίση εντείνεται. Οι διεθνείς αντιδράσεις και η συνέχιση των επιθέσεων δείχνουν ότι η σταθερότητα στην περιοχή απαιτεί περισσότερα από μια απλή συμφωνία – απαιτεί βούληση για ειρήνη και δέσμευση για διάλογο.

Διαβάστε επίσης:

Δίκαιο της Θάλασσας: Οι χώρες που δεν έχουν υπογράψει τη UNCLOS και οι επιπτώσεις στην Παγκόσμια Τάξη

Ο Τραμπ ανακοινώνει ιστορική εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Ιράν: Τέλος στη 12ήμερη σύγκρουση

Άρματα μάχης και ΤΟΜΑ στην ΑΣΔΕΝ: Αξιολόγηση στο πεδίο και προτάσεις για το μέλλον