Το «Τελευταίο Χαρτί» του Νετανιάχου: Τι κρύβει το αίτημα για χάρη;

Μια κίνηση «ματ» ή πολιτική αυτοκτονία; Η επόμενη μέρα για το Ισραήλ

Σε μια κίνηση που προκάλεσε πολιτικό σεισμό στο ήδη ταραγμένο τοπίο της Μέσης Ανατολής, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, υπέβαλε επίσημο αίτημα για προεδρική χάρη, ζητώντας ουσιαστικά τον τερματισμό της μακροχρόνιας δίκης του για διαφθορά. Το αίτημα κατατέθηκε την Κυριακή στο γραφείο του προέδρου Ισαάκ Χερζόγκ, δημιουργώντας ένα πρωτοφανές νομικό και ηθικό προηγούμενο.

Η κίνηση αυτή δεν είναι απλώς μια νομική διαδικασία· είναι μια πολιτική «βόμβα». Ο Νετανιάχου, ο οποίος αντιμετωπίζει κατηγορίες για δωροδοκία, απάτη και παραβίαση εμπιστοσύνης, επέλεξε να παίξει το χαρτί της «εθνικής συμφιλίωσης». Στο σκεπτικό του, υποστηρίζει πως η συνέχιση της δίκης εν καιρώ πολέμου διχάζει τη χώρα και αποσπά την προσοχή από τα κρίσιμα ζητήματα ασφαλείας. Ωστόσο, το παράδοξο που εξοργίζει τους επικριτές του είναι ένα: ζητά άφεση αμαρτιών χωρίς να παραδέχεται καμία ενοχή.

Το νομικό αδιέξοδο και η «ομηρία» του Προέδρου

Το νομικό σύστημα του Ισραήλ βρίσκεται μπροστά σε αχαρτογράφητα νερά. Σύμφωνα με τον Μίκα Φέτμαν, πρώην δικηγόρο υπεράσπισης του πρωθυπουργού, το αίτημα πάσχει στη ρίζα του. «Η χάρη δίνεται σε έναν παραβάτη – αυτό ορίζει ο νόμος», δήλωσε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι δεν μπορεί να υπάρξει χάρη χωρίς την παραδοχή της ενοχής. Η ιστορία δείχνει πως οι προεδρικές χάρες στο Ισραήλ δίνονται σχεδόν αποκλειστικά μετά την καταδίκη, με μοναδική εξαίρεση την υπόθεση «Bus 300» το 1984, όπου όμως οι δράστες είχαν ομολογήσει τις πράξεις τους.

Ο πρόεδρος Ισαάκ Χέρζογκ βρίσκεται πλέον σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Ενώ το γραφείο του διέψευσε αναφορές ότι προσανατολίζεται σε αποδοχή του αιτήματος ή σε πρόταση για νομική συμφωνία (plea bargain), οι πιέσεις είναι ασφυκτικές. Το σενάριο που εξετάζεται από αναλυτές θέλει τον Χέρζογκ να προτείνει μια «υπό όρους» χάρη, η οποία θα περιλαμβάνει την αποχώρηση του Νετανιάχου από την πολιτική ζωή. Ωστόσο, ο ίδιος ο Νετανιάχου φέρεται να διαμηνύει μέσω κύκλων του: «Όλα ή τίποτα».

«Μπανανία» και οργή στους δρόμους του Τελ Αβίβ

Η αντίδραση της κοινωνίας ήταν άμεση και εκρηκτική. Έξω από την κατοικία του προέδρου στο Τελ Αβίβ, διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν κρατώντας πανό που έγραφαν «Χάρη = Μπανανία» (Banana Republic), στήνοντας μάλιστα έναν σωρό από μπανάνες ως ειρωνικό σύμβολο της κατάλυσης των θεσμών. Η εικόνα ενός διαδηλωτή με μάσκα του Νετανιάχου και πορτοκαλί στολή φυλακισμένου έκανε τον γύρο του κόσμου, αποτυπώνοντας την οργή μερίδας των πολιτών που θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός προσπαθεί να τοποθετήσει τον εαυτό του πάνω από τον νόμο.

Η αντιπολίτευση, με μπροστάρη τον πρώην πρωθυπουργό Ναφτάλι Μπένετ, έθεσε σαφείς κόκκινες γραμμές. Ο Μπένετ δήλωσε πως θα στήριζε μια συμφωνία μόνο αν αυτή περιλάμβανε την «αξιοπρεπή συνταξιοδότηση» του Νετανιάχου από την πολιτική. Από την άλλη, η βουλευτής Ναάμα Λαζίμι ήταν πιο αιχμηρή, καλώντας τον πρόεδρο να μην μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που διέλυσε το νομικό σύστημα του Ισραήλ για χάρη ενός «διεφθαρμένου ανθρώπου».

Ο ρόλος του Τραμπ και ο διεθνής παράγοντας

Στην εξίσωση προστίθεται και ο διεθνής παράγοντας. Ο Νετανιάχου δεν παλεύει μόνο με την ισραηλινή δικαιοσύνη αλλά και με τα εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC) για εγκλήματα πολέμου στη Γάζα. Η χρονική συγκυρία του αιτήματος χάρητος δεν είναι τυχαία, καθώς έρχεται λίγες εβδομάδες μετά τη δημόσια παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κάλεσε το Ισραήλ να «απαλλάξει» τον Νετανιάχου, χαρακτηρίζοντας τη δίκη «πολιτική δίωξη».

Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες. Ο Χέρζογκ αναμένεται να ζητήσει νομική γνωμοδότηση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, μια διαδικασία που θα πάρει χρόνο. Μέχρι τότε, το Ισραήλ παραμένει μια χώρα βαθιά διχασμένη, με τον πόλεμο να μαίνεται στα σύνορα και τη δημοκρατία να δοκιμάζεται στα δικαστήρια και στους δρόμους. Το ερώτημα που πλανάται είναι αν η «εθνική ενότητα» που επικαλείται ο Νετανιάχου μπορεί να χτιστεί πάνω στην ατιμωρησία ή αν θα αποτελέσει την ταφόπλακα της πολιτικής του καριέρας.

ΠΗΓΕΣ: Channel 12, Kan Public Broadcaster, Channel 13, Al Jazeera, Associated Press, Times of Israel.

Διαβάστε επίσης:

Η δήλωση Δένδια για πυραυλική θωράκιση στο Αιγαίο ανάβει συζητήσεις στην Τουρκία

Το τουρκικό αφήγημα για το «κλείδωμα» του Αιγαίου από την Ελλάδα – Τουρκάλα αναλύτρια λέει να βγάλουν τα πλοία για έρευνες

Η «Συμμαχία των Drones»: Το σχέδιο Ουκρανίας-Νορβηγίας αλλάζει τον πόλεμο