Αυτό το καλοκαίρι (2025), επιστήμονες τρύπησαν βαθιά κάτω από τον Ατλαντικό Ωκεανό στα ανοικτά της βορειοανατολικής ακτής των ΗΠΑ και εντόπισαν ένα τεράστιο, μυστηριώδες απόθεμα γλυκού νερού. Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να έχει τεράστιες συνέπειες για έναν κόσμο που αντιμετωπίζει μια ολοένα και πιο σοβαρή κρίση νερού.

Η ύπαρξη γλυκού νερού κάτω από τον Ατλαντικό ήταν γνωστή εδώ και δεκαετίες, αλλά είχε μείνει σχεδόν ανεξερεύνητη. Στη δεκαετία του 1960 και του 1970, επιστημονικές αποστολές και εταιρείες που αναζητούσαν πετρέλαιο κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας έπεφταν περιστασιακά πάνω σε φρέσκο νερό.

Ανακάλυψη υπόγειου αποθέματος γλυκού νερού στον Ατλαντικό

Το τεράστιο εύρημα του 2019

Το 2019, ερευνητές από το Woods Hole Oceanographic Institution και το Columbia University ανακοίνωσαν μια «έκπληξη». Χρησιμοποιώντας ηλεκτρομαγνητικά κύματα, χαρτογράφησαν μια γιγαντιαία ζώνη γλυκού νερού κάτω από τη θάλασσα, που εκτείνεται από τη Μασαχουσέτη μέχρι το Νιου Τζέρσεϊ – και πιθανόν ακόμα πιο μακριά.

«Φαίνεται να είναι ο μεγαλύτερος σχηματισμός του είδους που έχει βρεθεί ποτέ στον κόσμο», δήλωσαν τότε οι επιστήμονες.

Αμέσως δημιουργήθηκαν κρίσιμα ερωτήματα: Πώς σχηματίστηκε; Πόσο παλιό είναι το νερό; Ανανεώνεται; Και, κυρίως, θα μπορούσε να αποτελέσει νέα πηγή για έναν κόσμο που διψάει;

Η αποστολή για απαντήσεις

Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων, μέρος του έργου Expedition 501, ξεκίνησε να βρει τις απαντήσεις. Τον Μάιο, απέπλευσαν από το Bridgeport, Connecticut, με ένα πλοίο εξοπλισμένο με γεωτρύπανο.

Expedition 501 - Ερευνητικό έργο διερευνά το αναζωογονημένο νερό κάτω από τον πυθμένα του ωκεανού

Expedition 501 – Ερευνητικό έργο διερευνά το αναζωογονημένο νερό κάτω από τον πυθμένα του ωκεανού

Για τρεις μήνες συνέλεξαν ιζήματα και δείγματα νερού από βάθος 300–400 μέτρων κάτω από τον βυθό. Ανακάλυψαν νερό με αλμυρότητα πολύ κάτω από τα επίπεδα του θαλασσινού νερού, εντός των ορίων που θεωρούνται κατάλληλα για πόση. Τα δείγματα στέλνονται για εργαστηριακές αναλύσεις, ώστε να διαπιστωθεί η παρουσία μικροοργανισμών και η ασφάλεια κατανάλωσης.

Ηλικία και προέλευση του νερού

Ένα μεγάλο μυστήριο αφορά την ηλικία του νερού. Μπορεί να είναι 200 ή και 20.000 ετών, εξήγησε ο Μπράντον Δούγκαν (Brandon Dugan), καθηγητής γεωφυσικής στο Colorado School of Mines.

Αν το νερό είναι νεότερο, το απόθεμα πιθανόν ανανεώνεται. Αν είναι αρχαίο, τότε είναι ένας πεπερασμένος πόρος. Οι πρώτες απαντήσεις αναμένονται σε έξι μήνες.

Επιπλέον, οι επιστήμονες θέλουν να κατανοήσουν την προέλευση του νερού – αν προήλθε από λιωμένο παγετώνα ή από βροχοπτώσεις χιλιάδες χρόνια πριν, όταν η στάθμη της θάλασσας ήταν πολύ χαμηλότερη.

Παγκόσμια σημασία της έρευνας

Αν επιβεβαιωθεί η έκταση του αποθέματος, θα μπορούσε να παρέχει νερό σε μια πόλη μεγέθους της Νέας Υόρκης για εκατοντάδες χρόνια, δήλωσε ο Έρικ Άττιας (Eric Attias) από το University of Texas.

Ο Έρικ Άττιας/Eric Attias, Ερευνητικός Συνεργάτης του Πανεπιστημίου της Χαβάης, στο Wailupe Beach Park στην Οάχου

Ο Έρικ Άττιας/Eric Attias, Ερευνητικός Συνεργάτης του Πανεπιστημίου της Χαβάης, στο Wailupe Beach Park στην Οάχου

Σχεδόν το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση μικρότερη από 100 χλμ. από την ακτή, με πολλά παράκτια αποθέματα νερού να μειώνονται επικίνδυνα λόγω κλιματικής αλλαγής και υπεράντλησης.

Προκλήσεις και μελλοντικά σχέδια

Η άντληση υπόγειου νερού από τη θάλασσα είναι περίπλοκη: απαιτεί πολλή ενέργεια, μεγάλο κόστος και εγείρει ζητήματα διαχείρισης και ιδιοκτησίας. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος μόλυνσης από το αλμυρό νερό που το περιβάλλει.

Ωστόσο, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι σε δέκα χρόνια μπορεί να είναι εφικτή η αξιοποίησή του. Τα επόμενα στοιχεία της έρευνας θα καθορίσουν αν παρόμοια αποθέματα υπάρχουν και σε άλλες ηπείρους.

Διαβάστε επίσης:

Θα δώσουν οι Γάλλοι το SAMP/T και στην Ελλάδα και στην Τουρκία;

Η επίσκεψη Τραμπ στο Ηνωμένο Βασίλειο: Τεχνολογία, Ενέργεια και Στρατηγικές Συμφωνίες

Η ΕΕ εξετάζει επίσπευση του τερματισμού εισαγωγών ρωσικών καυσίμων υπό την πίεση των ΗΠΑ