Η ιδέα ότι οι αρχαίοι Έλληνες ταξίδεψαν στη Βόρεια Αμερική ίσως μοιάζει εξωφρενική για πολλούς, αλλά αποκτά έναν ενδιαφέροντα χαρακτήρα όταν εστιάσει κανείς στις γραπτές μαρτυρίες που μας κληροδότησε ο Πλούταρχος και άλλοι αρχαίοι συγγραφείς. Η ερευνήτρια και φιλόλογος Παναγιώτα Πρέκα-Παπαδήμα αναλύει σε διάφορες ομιλίες και δημοσιεύσεις ένα από τα πλέον αινιγματικά αποσπάσματα του Πλουτάρχου, αποκαλύπτοντας πιθανά ίχνη ελληνικής παρουσίας στον Νέο Κόσμο πολλούς αιώνες πριν τον Κολόμβο.
Το Απόσπασμα του Πλουτάρχου και οι «Μεγάλοι Νήσοι»
Ο Πλούταρχος στο έργο του «Περί του εν τω Προσωπώ της Σελήνης φαινομένου» (ή «Περί του προσώπου της Σελήνης») αναφέρεται σε μια αποικία Ελλήνων πέρα από τον Ατλαντικό Ωκεανό. Σύμφωνα με το απόσπασμα, οι Έλληνες είχαν ταξιδέψει σε μεγάλες αποστάσεις και αποίκησαν νησιά κοντά σε μία μεγάλη ήπειρο που βρίσκεται «πέρα από την Μεγάλη Θάλασσα».
Αναφέρονται επίσης ενδιάμεσοι σταθμοί σε μια θαλάσσια διαδρομή, με ένα σύστημα μεταβάσεων που περιλαμβάνει:
- Τα νησιά των Μακάρων (τα σημερινά Κανάρια);
- Τη Μεγάλη Νήσο, πιθανώς η Ατλαντίδα ή η Ισλανδία;
- Και τέλος, την ήπειρο που βρίσκεται «πέρα από τις Ηράκλειες Στήλες» (δηλαδή, τον Ατλαντικό).
Ελληνική Αποικία στην Αμερική;
Η κα Παπαδήμα εστιάζει σε μια ενδιαφέρουσα φράση του Πλουτάρχου, όπου αναφέρεται ότι «οι Έλληνες έστειλαν αποίκους σε περιοχές πέρα από τον Ωκεανό». Σύμφωνα με την ανάλυσή της, αυτό δεν μπορεί να είναι απλώς μυθοπλασία, καθώς ο Πλούταρχος — φιλόσοφος, ιστορικός και ιερέας στους Δελφούς — δεν ήταν γνωστός για φαντασιοπληξίες.
Συνδέει επίσης αυτή την αναφορά με αστρονομικά δεδομένα: ο Πλούταρχος δίνει πληροφορίες για χρονικά διαστήματα ταξιδιών και τη θέση του φεγγαριού και των άστρων, κάτι που ενισχύει την αυθεντικότητα της αφήγησής του. Κάνει λόγο για αποικία που επικοινωνούσε με τους Δελφούς κάθε 30 έτη, κάτι που υποδηλώνει οργανωμένη και μακροχρόνια επαφή.
Ο χάρτης της πιθανής αποικίας των Ελλήνων στην Αμερική
Αντιστοιχίες με την Αμερικανική Ήπειρο
Σύμφωνα με την Παπαδήμα:
- Η απόσταση, οι περιγραφές, και η ακολουθία σταθμών που αναφέρει ο Πλούταρχος συμπίπτουν εντυπωσιακά με τοποθεσίες στον Βόρειο Ατλαντικό και τελικά τη Βόρεια Αμερική.
- Η «ήπειρος με το γλυκό νερό και τους ήπιους ανέμους» που περιγράφει, παραπέμπει σε περιοχές όπως ο Καναδάς και οι Μεγάλες Λίμνες.
- Η ονομασία «Ωγυγία *» που αποδίδεται στην μεγάλη γη μπορεί να συνδέεται με παλαιές μυθολογικές περιοχές.
Ναυσιπλοΐα και Τεχνογνωσία των Αρχαίων Ελλήνων
Η θεωρία αυτή αποκτά βαρύτητα αν λάβουμε υπόψη ότι:
- Οι Μινωίτες και οι Μυκηναίοι ήταν εξαιρετικοί ναυτικοί.
- Διέθεταν γνώσεις αστρονομίας και κατασκευής πλοίων ικανών για μεγάλα ταξίδια.
- Η χρήση πλοίων όπως τα «πεντήρεις» και η χαρτογράφηση των ακτών ήταν πολύ πιο εξελιγμένη απ’ όσο πιστευόταν παλιότερα.
Αντικειμενικές Δυσκολίες και Επιφυλάξεις
Η ιδέα δεν παύει να προκαλεί αντιδράσεις:
- Δεν υπάρχει σαφής αρχαιολογική τεκμηρίωση ελληνικών ευρημάτων στην Αμερική, παρά μόνο ενδείξεις ή αμφισβητούμενα τεκμήρια.
- Οι φράσεις του Πλουτάρχου ερμηνεύονται μεταφορικά από πολλούς φιλολόγους.
- Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μπορεί να αναφερόταν σε περιοχές εντός του τότε γνωστού κόσμου, όπως η Ιρλανδία ή η Σκανδιναβία.
Η Σύγχρονη Ερμηνευτική Τάση: Απόρριψη ή Αναβίωση;
Η κα Παπαδήμα, με πάθος και ακαδημαϊκή αυστηρότητα, προτείνει την επανεξέταση των αρχαίων κειμένων με τη βοήθεια σύγχρονης επιστήμης: γεωγραφίας, ναυτικής τεχνολογίας, συγκριτικής μυθολογίας.
Προτείνει επίσης να μην αντιμετωπίζουμε τις αρχαίες αναφορές ως μυθικά αφηγήματα, αλλά ως πιθανά απομεινάρια ιστορικών γεγονότων που διασώθηκαν μέσω της προφορικής και γραπτής παράδοσης.
Μύθος ή Πραγματικότητα;
Η θεωρία της αποικίας των Ελλήνων στη Βόρεια Αμερική δεν είναι απλώς μία ακόμη «εναλλακτική» υπόθεση. Αντιθέτως, βασίζεται σε συγκεκριμένα αρχαία κείμενα, σε ναυτικές δυνατότητες των αρχαίων πολιτισμών και σε στοιχεία μυθολογίας που παραπέμπουν σε πραγματικά γεωγραφικά δεδομένα.
Μπορεί ποτέ να μη μάθουμε με απόλυτη βεβαιότητα αν πράγματι οι αρχαίοι Έλληνες πάτησαν το πόδι τους στη Νέα Γη. Αλλά το γεγονός ότι φιλόσοφοι όπως ο Πλούταρχος το κατέγραψαν, και σύγχρονοι μελετητές όπως η κα Πρέκα-Παπαδήμα συνεχίζουν να το ερευνούν, κρατά ζωντανή την ελπίδα ότι η ιστορία του πολιτισμού μας είναι ακόμη πιο βαθιά και συναρπαστική απ’ όσο γνωρίζουμε.
___
* Η Ωγυγία ή Ωγυγίη ή Ωγύγη είναι νησί που αναφέρεται στην Ομήρου Οδύσσεια ως το σπίτι της νύμφης Καλυψoύς, κόρης του Τιτάνα Άτλαντος, επίσης γνωστή ως Ατλαντίς.
ΠΗΓΗ: Φρυκτωρίες Web Channel
Διαβάστε επίσης:
Γιατί Rafale και Mirage εκτόξευσαν πυραύλους στη στρατόσφαιρα: Νέος εναέριος εχθρός, νέα άμυνα
Το F-35 ξαναμπαίνει στο κάδρο για την Τουρκία – Με «καλή θέληση» Τραμπ και βλέψεις για Eurofighter
Τουρκία: Τους έπεσε το πολυδιαφημισμένο drone ANKA σε άσκηση στο Ικόνιο
