# Χαλίφα Χαφτάρ

Ο Χαλίφα Χάφταρ είναι ένας Λίβυος στρατιωτικός και πολιτικός ηγέτης, γνωστός κυρίως για τον ηγετικό του ρόλο στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης και την ηγεσία του στον Λιβυκό Εθνικό Στρατό (LNA). Γεννημένος το 1943, ο Χάφταρ υπηρέτησε επί χρόνια στις ένοπλες δυνάμεις του Μουαμάρ Καντάφι, αλλά αργότερα αποστάτησε. Έπειτα από μακρά παραμονή στις Ηνωμένες Πολιτείες, επέστρεψε στη Λιβύη μετά την πτώση του Καντάφι και εξελίχθηκε σε μία από τις ισχυρότερες στρατιωτικές και πολιτικές φιγούρες της χώρας.

Ο Χάφταρ έχει λάβει σημαντική υποστήριξη από χώρες που επιθυμούν τη σταθερότητα και τον περιορισμό των ισλαμιστικών δυνάμεων στη Λιβύη. Μεταξύ αυτών είναι η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ρωσία και η Γαλλία. Η Ρωσία φέρεται να έχει ενισχύσει την παρουσία της στη Λιβύη μέσω της ομάδας Wagner, παρέχοντας στρατιωτική και υλικοτεχνική υποστήριξη στον LNA. Αντίθετα, η Τουρκία υποστηρίζει την αντίπαλη Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNA) με στρατεύματα και drone, δημιουργώντας ένα περίπλοκο γεωπολιτικό σκηνικό στη Βόρεια Αφρική.

Ο Χαλίφα Χάφταρ παραμένει μία από τις πλέον καθοριστικές φιγούρες στη Λιβύη, ιδιαίτερα στα ανατολικά και νότια της χώρας, όπου διατηρεί στρατιωτικό και πολιτικό έλεγχο. Ενώ επισήμως δεν είναι πρόεδρος ή αρχηγός κράτους, ασκεί ντε φάκτο εξουσία σε πολλές περιοχές και συχνά λειτουργεί ως διαπραγματευτής με ξένες δυνάμεις και τοπικούς ηγέτες. Παρά τις προσπάθειες για συμφιλίωση ανάμεσα στις αντιμαχόμενες πλευρές, ο Χάφταρ παραμένει επιφυλακτικός ως προς τις ειρηνευτικές διαδικασίες, διατηρώντας πάντα εφεδρικά στρατιωτικά μέσα για την ενίσχυση των θέσεών του.

Ο Χάφταρ έχει εκφράσει στο παρελθόν την πρόθεσή του να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο μέλλον της χώρας. Το 2021 κατέθεσε υποψηφιότητα για τις αναβληθείσες προεδρικές εκλογές, ενώ πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι επιδιώκει να γίνει είτε πρόεδρος είτε ένας ηγέτης τύπου "στρατιωτικού κυβερνήτη". Η πολιτική του πορεία, ωστόσο, εξαρτάται από την εσωτερική δυναμική της Λιβύης, τις διεθνείς ισορροπίες και τις σχέσεις του με τις ξένες δυνάμεις που ελέγχουν τα γεωπολιτικά δεδομένα στην περιοχή.

Η Ελλάδα έχει αναπτύξει διαύλους επικοινωνίας με τον Χάφταρ, ιδίως μετά τη συμφωνία Τουρκίας–Λιβύης για την ΑΟΖ το 2019. Ο Χάφταρ επισκέφθηκε την Αθήνα τον Ιανουάριο του 2020, όπου είχε συνομιλίες με την ελληνική ηγεσία ενόψει της Διάσκεψης του Βερολίνου για τη Λιβύη. Η Αθήνα βλέπει τον Χάφταρ ως πιθανό σύμμαχο απέναντι στις τουρκικές επεκτατικές βλέψεις στη Μεσόγειο και έχει εκφράσει την υποστήριξή της σε μια πολιτική λύση που θα αποκλείει εξωτερικές παρεμβάσεις και θα διασφαλίζει τα θαλάσσια συμφέροντα της Ελλάδας.

Ο Χάφταρ αποτελεί πρόσωπο έντονων διχασμών στη διεθνή κοινότητα. Από τη μία πλευρά, θεωρείται παράγοντας σταθερότητας ενάντια σε ισλαμιστικά ή τρομοκρατικά στοιχεία. Από την άλλη, έχει κατηγορηθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για υπερβολική χρήση βίας και για την παρεμπόδιση της πολιτικής μετάβασης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιφυλακτική στάση απέναντί του, ενώ οργανισμοί όπως ο ΟΗΕ ζητούν μια πιο ενωτική λύση που θα περιλαμβάνει όλες τις πλευρές και όχι στρατιωτική επιβολή.